Τοπία
Το σπήλαιο βρίσκεται 23 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Δράμας και είναι το μόνο εκμεταλλεύσιμο ποτάμιο σπήλαιο στην Ελλάδα.
Το μέρος είναι εντυπωσιακό στο σπήλαιο και ο επισκέπτης, όσο κινείται σ ένα διάδρομο πάνω από το ποτάμι και ενάντια της ροής του νερού, παρακολουθεί τη φυσική διακόσμηση στο Σπήλαιο η οποία κυριαρχείται από λευκούς και κόκκινους σταλακτίτες διαφόρων μορφών.
Η «αίθουσα του τροχού», η οποία συνδέεται μέχρι και σήμερα με την κύρια περιοχή του σπηλαίου με ένα διάδρομο, οφείλει το όνομά της στην παρουσία ενός μεγάλου υδραυλικού τροχού διαμέτρου 8μέτρων, ο οποίος κάλυπτε τη παροχή νερού και τις αρδευτικές ανάγκες της περιοχής από την οθωμανική εποχή.
Εντός αυτού του εντυπωσιακού ανοίγματος στην οροφή της αίθουσας, διαστάσεων 8×12μ., τοποθετείται πιθανή είσοδος των γύρω χωριών και μυστική πρόσβαση από την ακρόπολη που βρίσκεται πάνω από την σπηλιά στο ποτάμι.
Εξίσου εντυπωσιακό είναι το τοξωτό άνοιγμα όπου ξεχειλίζουν με ορμή τα νερά στον κάμπο δημιουργώντας μια όαση δροσιάς με δέντρα, λεύκες και ιτιές στο περιβάλλον του σπηλαίου, ιδανικό για τη χαλάρωση των επισκεπτών.Μέσα στο σπήλαιο φιλοξενούνται ευκαιριακά ή ζουν μόνιμα 37 είδη ζώων, κυρίως μικρο-πανίδα, εκ των οποίων έξι είδη έγιναν για πρώτη φορά γνωστά στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Βρίσκουμε επίσης ψάρια, νυχτερίδες και κάποια μεγαλύτερα θηλαστικά, όπως η βύδρα και οι μυοκάστορες.
