Βιβλίο-ντοκουμέντο από τον Αλέξη Παπαχελά: «Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974» – Η αποτύπωση της ιστορίας… «αλλιώς»

Η αρθρογραφία του Αλέξη Παπαχελά, στον ημερήσιο Τύπο (ανεξάρτητα από τις πολιτικές και γεωπολιτικές τοποθετήσεις του δημοσιογράφου), είναι έμπλεη εγκυρότητας σε ότι αφορά την ποιότητα των μεταδιδόμενων πληροφοριών, άσχετα από τον τρόπο χρήσης τους.

Άρα ένα βιβλίο το οποίο αναφέρεται στα δραματικά ιστορικά γεγονότα 1967-1974 και το οποίο είναι προϊόν μιας έρευνας 25 ετών, είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρον: Είναι ντοκουμέντο. Έστω με τα απαραίτητα «ιδεολογικά φίλτρα», τα οποία πρέπει να προσθέσει ο πολιτικά ανεξάρτητος αναγνώστης στις απόψεις του συγγραφέα.

Από αυτή την οπτική πρέπει να αντιμετωπιστεί το βιβλίο του διευθυντή της εφημερίδας «Η Καθημερινή», με τίτλο «Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974» το οποίο περιέχει αδημοσίευτο και σπάνιο υλικό που περιλαμβάνεται στο βιβλίο για την περίοδο της Επταετίας και τα πεπραγμένα των στρατιωτικών κυβερνήσεων της εποχής.

Περιέχει μαρτυρίες πολλών πρωταγωνιστών και επικεντρώνεται στον ρόλο των αμερικανικών υπηρεσιών στην Ελλάδα.

Το βιβλίο φωτίζει μερικά από τα πλέον πολυσυζητημένα ερωτήματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας: Την ανατροπή του Γεώργιου Παπαδόπουλου (1967-1973) από τον Δημήτριο Ιωαννίδη (1973-1974), τον ρόλο σημαντικών παραγόντων της εποχής, όπως του μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση, την ανακάλυψη πετρελαίων στο Αιγαίο, το πώς άρχισε η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1974, με άγνωστα παρασκήνια, το αν και ποιος έδωσε διαβεβαιώσεις στον Δ.Ιωαννίδη πριν από το μοιραίο πραξικόπημα («στρατιωτικό κίνημα», κατ’άλλους) κατά του Μακαρίου, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τον πόλεμο που ακολούθησε.

Ο συγγραφέας Αλέξης Παπαχελάς, ερευνά ακόμα πώς αντιμετώπιζαν οι Αμερικανοί τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου, καθώς και ποιες ήταν οι προβλέψεις τους για τον ρόλο που θα έπαιζαν στη μελλοντική ιστορία του τόπου.

Θα «ακούσετε» —για πρώτη φορά— τις φωνές του Δημητρίου Ιωαννίδη και του Αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Γρηγορίου Μπονάνου στο Πολεμικό Συμβούλιο της 20ής Ιουλίου 1974.

Πρόκειται για μια συγκλονιστική αποτύπωση της μη ενδεδειγμένης αντιμετώπισης της κατάστασης όσων διαχειρίζονταν τις τύχες του Έθνους εκείνη τη στιγμή.

Τα 38 λεπτά εκείνου του Πολεμικού Συμβουλίου αποτελούν ένα πολύτιμο ντοκουμέντο για την κατανόηση των γεγονότων.

Απόσπασμα από το βιβλίο:

«Όλα αυτά τα χρόνια με καταλάμβανε μελαγχολία μερικές στιγμές όταν διαπίστωνα πως η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Τα θέματα ήταν τα ίδια: το Κυπριακό, τα πετρέλαια στο Αιγαίο, η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων σε 12 μίλια, ο ανταγωνισμός Αμερικανών και Γάλλων και το παιχνίδι των εξοπλισμών.

Οι συμπεριφορές επίσης δεν αλλάζουν: το αιώνιο ελληνικό κατεστημένο με την απαράμιλλη ευελιξία και τον οπορτουνισμό του, με τα ονόματα μόνο να αλλάζουν ενίοτε.

Η δημόσια «μαγκιά» όσων κρατούσαν τις τύχες της χώρας στα χέρια τους σε αντιδιαστολή με την παρασκηνιακή δουλικότητα απέναντι στον αμερικανικό παράγοντα. Ή, ακόμα χειρότερα, το αντίστροφο: Οι συνεχείς παρασκηνιακές απειλές οι οποίες ουδέποτε υλοποιούντο και έμοιαζαν με μπλόφες ή άδεια πυροτεχνήματα, με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Ελπίζω ότι οι αναγνώστες του βιβλίου θα καταλάβουν πολύ καλύτερα τα ίδια αυτά θέματα που απασχολούν την επικαιρότητα και το 2021, τα περισσότερα εκ των οποίων την περίοδο 1973-74».

Ένα βιβλίο που πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσετε, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τοποθετήσεις σας, γιατί ότι γράφει είναι έγκυρο σε ότι αφορά τα γεγονότα και σίγουρα θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον ιστορικό του μέλλοντος.

Τα γεγονότα, φυσικά, δεν είναι αποσπασματικά, αλλά ανήκουν σε μία ολότητα της ελληνικής πολιτικής ιστορίας που ξεκινά από την κομμουνιστική ανταρσία του 1944 και φτάνει μέχρι το σήμερα…