Δημήτριος Κονιδάρης: Μια σειρά βιβλίων που δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη

Μια σειρά βιβλίων τα οποία επικεντρώνονται στην μελέτη του Αιγαιακού/Ελλαδικού πολιτισμού της Εποχής του Χαλκού και νεώτερου, ιδιαίτερα δε με τις αλληλεπιδράσεις του με άλλους μεγάλους πολιτισμούς όπως αυτούς των Χετταίων, της Αιγύπτου και της Κίνας εξέδωσε ο Δημήτριος Ν. Κονιδάρης.

Ο Δ.Κονιδάρης γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1954, όμως η καταγωγή του κρατά από την Λευκάδα και την Ναυπακτία. Είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ. Ε.Μ.Π. και Οικονομολόγος του Οικονομικού της Νομικής του Ε.Κ.Π.Α. Εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας Μηχανικός καθώς και στην Δ.Ε.Η. Στα πλαίσια της ερευνητικής δραστηριότητάς του στον κλάδο του Ενεργειακού Μηχανικού έχει συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων και έχει δημοσιεύσει σειρά ερευνητικών εργασιών.

Λίγα λόγια για τη σειρά βιβλίων:

«Ο κινεζικός πολιτισμός και οι ελλαδικές επιδράσεις»

O Κινέζος πρωθυπουργός Wen Jiabao, ομιλών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο το 2010, είχε αναφερθεί χαρακτηριστικά στην Κίνα και την Ελλάδα ως ‘δύο απαστράπτοντα μαργαριτάρια’ στην Ανατολή και την Δύση αντιστοίχως που προσέφεραν μείζονα συνεισφορά στον παγκόσμιο πολιτισμό.

Η άποψη ότι η Κίνα ανέπτυξε έναν υψηλό πολιτισμό μακράν εξωτερικών επιδράσεων και ότι απετέλεσε το ‘λίκνο του πολιτισμού στην Aνατολή’ αποδεικνύεται – κατά το πρώτο σκέλος – ανακριβής. Η γνωστή φράση του Rudyard Kipling:

East is east and west is west and never they will meet’ διαψεύδεται από τα γεγονότα: επαφή και αλληλεπίδραση υπήρξε, και μάλιστα πολλαπλή με τα νομαδικά φύλα της ευρασιατικής στέπας, την Μεσόγειο, τον Ώξο και τον Ινδό, μεχρι τον Ελληνιστικό παράγοντα και τα ντόπια πολιτιστικά υβρίδιά του στην Βακτρία και την Ινδική, αυτή δε η επικοινωνία και συνδιαλλαγή απεδείχθη πολύ γόνιμη!

Ο φημισμένος ερευνητής Boardman, άλλωστε, έχει επισημάνει την ανέλιξη του Κινέζικου Δράκοντος από το πρωτότυπο του Ελληνικού Κήτους, ενώ οι συσχετίσεις μεταξύ των δύο προαναφερθέντων πόλων περιλαμβάνουν την ανάδειξη Ελληνο – Ινδού βασιλέα σε Σοφό του Βουδισμού, θρησκεία που επηρέασε βαθειά και συνδιαμόρφωσε την Κινεζική ταυτότητα.

Οι δυτικές επιρροές στην Κίνα είναι κατά γενικήν ομολογία πολλές και σημαντικές, όμως η διάκριση των Αιγαιακών ή Ελληνικών εξ αυτών είναι δύσκολη και στις περισσότερες περιπτώσεις αμφιλεγόμενη. Πάντως η αρχιτεκτονική (ιδιαίτερα η ταφική και η μνημειακή), η χρήση χρυσού και αργύρου ως προτιμώμενων υλικών πολυτελείας, οι διάφορες τεχνικές κοσμηματοποιίας (κοκκίδωση, σφυρηλάτηση, έκκρουστη τεχνική – repousse, σμίλευση, στίλβωση, χρυσοκέντηση – filigree), η ανάπτυξη της ζωγραφικής τοπίου και η υιοθέτηση καινοτομιών στην ζωγραφική, η εμφάνιση γλυπτών ρεαλιστικών γυμνών μορφών σε πραγματικό μέγεθος, η βιοτεχνία υάλου και χανδρών, διάφορες καινοτομίες πολεμικής τεχνολογίας, η πάλη και οι αθλητικές δραστηριότητες εν γένει και τόσα άλλα χαρακτηριστικά διαθέτουν μια περισσότερο ή λιγώτερο έντονη Ελληνική διάσταση και οφείλουν πολλά στον Αιγαιακό παράγοντα, άλλες φορές ως αποτέλεσμα άμεσης επαφής και άλλες – τις περισσότερες – εκ μεταφοράς μέσω των νομάδων.

«Ο πρώιμος Αιγυπτιακός πολιτισμός και οι αλληλεπιδράσεις με το Αιγαίο»

Ο Αιγυπτιακός Πολιτισμός ανεπτύχθη κατ’ αρχήν στην Άνω Αίγυπτο, για να περιλάβει, αργότερα, και την Κάτω, όταν οι γεωλογικές συνθήκες έγιναν φιλικότερες. Θεωρείται από τους αρχαιότερους στην ιστορία και περιλαμβάνεται μεταξύ αυτών οι οποίοι ήσκησαν την εντονώτερη και διαρκέστερη επίδραση στους λοιπούς πολιτισμούς. Ο κλάδος της Αιγυπτιολογίας εκτιμάται ότι ιδρύθηκε από τον Petrie, στη συνέχεια δε κοσμήθηκε από μια ολόκληρη σειρά ανασκαφέων και μελετητών. Η ίδρυση ενός ενιαίου πολιτικού συστήματος οργανώσεως της χώρας, η εγκαθίδρυση φορολογικού συστήματος, η υιοθέτηση του ημερολογίου των 365 ημερών, η γραφή και η τήρηση βασιλικών αρχείων, καθώς και η λήψη μέτρων για τη θρησκευτική – ιδεολογική ομογενοποίηση της χώρας περιλαμβάνονται μεταξύ των σημαντικώτερων επιτευγμάτων του. Ως αποτέλεσμα, ο πολιτισμός αυτός ανεπτύχθη σε έξοχο επίπεδο, χαρακτηρίσθηκε δε από υψηλό καλλιτεχνικό αίσθημα, το οποίο αποτυπώθηκε στην ιδιαίτερη εικονογραφία του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

• «Οι Χετταίοι και ο κόσμος του Αιγαίου»

Οι Χετταίοι και η αυτοκρατορία την οποία ίδρυσαν στην Μικρά Ασία κατά την μέση Εποχή του Χαλκού αποτελούν το αντικείμενο αυτού του βιβλίου, του οποίου το ενδιαφέρον εστιάζεται στην συσχέτισή τους με το Αιγαίο. Ιδιαίτερα αναπτύσσονται στοιχεία σχετικά με την παρουσία και δραστηριοποίηση των Ελλαδιτών στην Ανατολία, στον Πόντο και την Σύρο – Παλαιστίνη κατά την δεύτερη χιλιετία πριν από την εποχή μας. Η πολιτική αλλά και άμεση στρατιωτική εμπλοκή των Μυκηναίων στις αντιπαραθέσεις της Μικράς Ασίας αναδεικνύεται με βάση Χεττιτικές πηγές και λοιπά τεκμήρια, ενώ η πολιτιστική αλληλεπίδραση μεταξύ του Αιγαιακού χώρου και του πυρήνος της Μικράς Ασίας αποδεικνύεται ότι ολίγον μόνον υπολειπόταν αυτής με την παράλια Ανατολία. Στην θρησκεία, την γραφή, την αρχιτεκτονική, την τέχνη και αλλού εντοπίζονται ομοιότητες και αναλογίες, ως αποτέλεσμα αμοιβαίων επιρροών μεταξύ Χετταίων και Αιγαίων.

Στόχος του βιβλίου είναι να παράσχει μια κατά το δυνατόν αντικειμενική εικόνα αυτών των αλληλεπιδράσεων οι οποίες ανεπτύχθησαν μεταξύ του Ελλαδικού και Χεττιτικού πολιτισμού της Εποχής του Χαλκού.

• «Ιστορία των θετικών τεχνών και επιστημών κατά την Αρχαιότητα: Αποσιώπηση και μεροληψία»

Η ιστορία των επιστημών, ιδιαίτερα μάλιστα αυτή των θετικών, έχει λειτουργήσει αντικειμενικά, ήτοι ανεξαρτήτως των προθέσεων των ιστορικών, κατά τρόπον ο οποίος επηρεάζει έμμεσα τα υπάρχοντα πρότυπα, αλλά και αυτήν ακόμη την κατεύθυνση των εν γένει εξελίξεων. Ως εκ τούτου είναι το κυρίαρχο αφήγημα για το παρελθόν αυτό που κυρίως διαδίδεται στο κοινό, χρησιμοποιούμενο ενίοτε προκειμένου να υπηρετηθούν επιδιώξεις και να παραχθούν αντίστοιχα ιδεολογικά, πολιτιστικά και εν τέλει πολιτικά αποτελέσματα, να κατεδαφιστούν πρότυπα και να προωθηθούν άλλα.

Τα κυριαρχούντα εκάστοτε πρότυπα, άλλωστε, συνιστούν δυνάμεις οι οποίες δρούν στον πνευματικό στίβο, επηρεάζοντας τις εξελίξεις, βέβαια μαζύ με πληθώρα άλλων παραγόντων. Η διαδικασία αυτή, χαρακτηριζόμενη εκ του αποτελέσματός της όπως προηγουμένως στην εισαγωγική πρότασή μας, δεν θεωρείται ότι συνιστά το αποτέλεσμα εκούσιας δράσεως από τους ερευνητές, αφού συνήθως προκύπτει από την ‘ελεύθερη’ προσωπική επιλογή τους στα πλαίσια, όμως, των αλληλεξαρτήσεων και επιρροών του πολυπαραγοντικού κόσμου μας!

Όπως στην αρχαιολογία, εν γένει, έτσι και στην μελέτη της ιστορίας των θετικών επιστημών ειδικώτερα, είναι παρούσα και θορυβώδης η πλευρά εκείνη που στα πλαίσια της αναζητήσεως της αλήθειας, της προωθήσεως της ισότητος και της υπερβάσεως αναχρονιστικών αγκυλώσεων έρχεται να υποστηρίξει και να προωθήσει την εκθρόνιση στοιχείων τα οποία εθεωρήθηκαν θεμελιώδη για τον Δυτικό πολιτισμό. Πρόκειται συγκεκριμένα για την άποψη που υποστηρίζει την θέση Ex Oriente Lux, ότι δηλαδή το πολιτιστικό φώς προέρχεται ‘κατ’ ανάγκην’ από την Ανατολή, ανεξάρτητα αν τα τεκμήρια υποστηρίζουν μια τέτοια θέση ή όχι, υπακούοντας ασυνείδητα στις επιταγές μιάς πολιτικής ορθότητας που απειλεί να ποδηγετήσει την ανεξάρτητη επιστημονική έρευνα.