Γνωρίζατε ότι αυτοί οι πίνακες έχουν πάρει… Ολυμπιακό μετάλλιο;

Kάποτε η τέχνη και η ομορφιά ήταν κομμάτι των Ολυμπιακών Αγώνων, ώσπου το 1954 αυτή η ιδέα εγκαταλείφθηκε.

Kαι δεν εννοούμε πως έτρεχαν και έκαναν Ολυμπιακά αθλήματα ζωγράφοι και γλύπτες, αλλά πως υπήρχε διαγωνιστικό κομμάτι τεχνών

Οι διαγωνισμοί τέχνης αποτελούσαν μέρος των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων κατά τα πρώτα τους χρόνια, από το 1912 έως το 1948. Οι αγώνες ήταν μέρος της αρχικής πρόθεσης του ιδρυτή του Ολυμπιακού Κινήματος, Pierre de Frédy, Baron de Coubertin.

Απονεμήθηκαν μετάλλια για έργα τέχνης εμπνευσμένα από τον αθλητισμό, χωρισμένα σε πέντε κατηγορίες: αρχιτεκτονική, λογοτεχνία, μουσική, ζωγραφική και γλυπτική.

Κάθε αρχή και δύσκολη

Τον Μάιο του 1906, ο Baron de Coubertin οργάνωσε μια συνάντηση στο Παρίσι τόσο για τα μέλη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής όσο και για τους εκπροσώπους των οργανώσεων των καλλιτεχνών. Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με πρόταση προς τη ΔΟΕ να διοργανώσει καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς στους Ολυμπιακούς Αγώνες σε πέντε τομείς (αρχιτεκτονική, λογοτεχνία, μουσική, ζωγραφική και γλυπτική). Τα έργα τέχνης που θα έπαιρναν μέρος έπρεπε να είναι εμπνευσμένα από τον αθλητισμό.

Μάλιστα, είχαν ξαναγίνει αντίστοιχες προετοιμασίες για τη διεξαγωγή τέτοιων αγώνων στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908, που ήταν προγραμματισμένοι για τη Ρώμη της Ιταλίας. Όμως οι Ιταλοί διοργανωτές αντιμετώπισαν οικονομικά προβλήματα λόγω της έκρηξης του Βεζούβιου το 1906 και αναγκάστηκαν να σταματήσουν τις προετοιμασίες και η ΔΟΕ ανέθεσε την οργάνωση στο Λονδίνο το 1907. Οι Βρετανοί διοργανωτές σχεδίαζαν να πραγματοποιήσουν τους διαγωνισμούς τέχνης, αλλά λόγω του σύντομου χρονου προετοιμασίας τους, ακυρώθηκαν. Οι διοργανωτές θεώρησαν ότι οι καλλιτέχνες δεν θα είχαν αρκετό χρόνο για να στείλουν τα έργα τους. Οπότε η πρώτη προσπάθεια πήγε στα αζήτητα.

Ο Pierre de Coubertin δεν πτοήθηκε όμως, και προσπάθησε να συμπεριλάβει τα καλλιτεχνικά γεγονότα στο πρόγραμμα των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1912, που θα διεξάγονταν στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Αν και οι Σουηδοί αρχικά αντιτάχθηκαν, εναντιούμενοι στην ιδέα της τέχνης σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό, τελικά υποχώρησαν.

Ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν μάλλον απογοητευτικός: μόνο 35 καλλιτέχνες είναι γνωστό ότι έστειλαν έργα τέχνης στη Σουηδία, αλλά χρυσά μετάλλια απονεμήθηκαν και στα πέντε κατηγορίες.

Το 1924 όμως τα πράγματα πήγαν καλύτερα – Οι διαγωνισμοί λήφθηκαν σοβαρά υπόψη για πρώτη φορά και 193 καλλιτέχνες υπέβαλαν έργα. Μάλιστα το συνολικό έργο των καλλιτεχνών περιελάμβανε τρεις Σοβιετικούς καλλιτέχνες, παρόλο που η Σοβιετική Ένωση επίσημα δεν συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, τους οποίους θεωρούσαν «αστικό» φεστιβάλ. Διαγωνισμοί τέχνης πραγματοποιήθηκαν επίσης στο Βερολίνο (1936) και στο Λονδίνο (1948), με επιτυχία, αν και ο αριθμός των έργων που συμμετείχαν είχε μειωθεί σημαντικά μέχρι το 1948.

Το φινάλε

Οι διαγωνισμοί τέχνης με κριτική επιτροπή εγκαταλείφθηκαν το 1954 επειδή οι καλλιτέχνες θεωρούνταν επαγγελματίες, ενώ οι Ολυμπιακοί αθλητές έπρεπε να είναι ερασιτέχνες. Από το 1956 τη θέση τους πήρε το Ολυμπιακό πολιτιστικό πρόγραμμα.

Παρά το γεγονός ότι δεν διεξάγονται πλέον διαγωνισμοί τέχνης, οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνεχίζουν να συνδέονται με εκθέσεις τέχνης. Ο Ολυμπιακός Χάρτης απαιτούσε από τους διοργανωτές των Ολυμπιακών Αγώνων να συμπεριλάβουν ένα πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων, ώστε «να εξυπηρετούν στην προώθηση αρμονικών σχέσεων, αμοιβαίας κατανόησης και φιλίας μεταξύ των συμμετεχόντων και άλλων που παρακολουθούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες».