Επέστρεψε στην Εθνική Πινακοθήκη ο πίνακας «Γυναικείο κεφάλι» του Πάμπλο Πικάσo (φωτό)

Στην Εθνική Πινακοθήκη εκτίθεται και πάλι ο πίνακας «Γυναικείο κεφάλι» του Πάμπλο Πικάσo, ο οποίος εκλάπη μάζι με έναν πίνακα του Μοντριάν τον Ιανουάριο του 2012.

Ο πίνακας εντοπίστηκε από τις Αρχές, τον Οκτώβρη του 2021, και από σήμερα, οι επισκέπτες της Εθνικής Πινακοθήκης θα μπορούν και πάλι να τον θαυμάσουν, καθώς εκτίθεται μαζί με τον πίνακα του Μοντριάν στη νέα πτέρυγα της δυτικοευρωπαϊκής τέχνης στο επίπεδο -2 που άνοιξε μόλις τις πύλες της.

Όπως αναφέρεται «η ιστορία της συλλογής της δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής της Εθνικής Πινακοθήκης είναι συνυφασμένη με τις απαρχές της ιστορίας του μουσείου. Και η ιστορία του μουσείου, όπως και η συγκρότηση των συλλογών του έχει τις ρίζες της στην αγάπη Ελλήνων συλλεκτών που ζούσαν στο εξωτερικό, οι οποίοι είχαν οραματιστεί μια εθνική πινακοθήκη στα πρότυπα των πινακοθηκών της Ευρώπης».

«Σε μια εποχή που η ελληνική τέχνη ήταν στα σπάργανα, Έλληνες, επιφανή μέλη της διασποράς, άφηναν, μέσω δωρεών ή κληροδοτημάτων, στο νεοσύστατο κράτος τα έργα τέχνης τους, προκειμένου να αποτελέσουν την πρώτη μαγιά ενός Μουσείου των Τεχνών. Δωρεά Πανεπιστημίου, Δωρεά Πολυτεχνείου (δύο δωρεές που εμπεριέχουν πολλές μικρές ή μεγάλες δωρεές αγνώστων ή γνωστών προσωπικοτήτων της εποχής στα αντίστοιχα ιδρύματα), Κληροδότημα Γεωργίου Αβέρωφ, Κληροδότημα Αλεξάνδρου Σούτσου, Δωρεά Αικατερίνης Ροδοκανάκη, είναι κάποια από τα στοιχεία στις πινακίδες για την προσέλευση των έργων της ενότητας της δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής».

Ποιος άρπαξε τους πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν

Πίσω από τη μεγάλη αρπαγή, κρυβόταν ένας 49χρονος Έλληνας, ο οποίος συνήθιζε να μοιράζει τη ζωή του σε Αθήνα και εξωτερικό.

Ο άνδρας, έκρυβε τους πίνακες σε μια αποθήκη στην Κερατέα και μάλιστα, όταν διαπίστωσε ότι οι αστυνομικοί τον παρακολουθούν και ήταν θέμα χρόνου η σύλληψη του προσπάθησε να τους ξεφορτωθεί σε μια ρεματιά για να μην τους βρουν στην κατοχή του. Ο άνδρας φαίνεται ότι δεν κατάφερε ποτέ να τους βγάλει στο εξωτερικό για να τους σπρώξει στη μαύρη αγορά.

Το καλοκαίρι του 2021 η Ελληνική Αστυνομία ξεκίνησε μια προσπάθεια αναζωπύρωσης των ερευνών προκειμένου να βρεθούν τόσο ο πίνακας του Πικάσο όσο και τα άλλα δύο έργα -ο «Ανεμόμυλος Στάμμερ» (1905) από την πρώτη περίοδο του Ολλανδού Πιετ Μοντριάν και ένα σχέδιο θρησκευτικής απεικόνισης του Ιταλού Γουλιέλμο Κάτσια.

Στόχος τους ήταν τα έργα να εντοπιστούν και να επιστρέψουν στην ανακαινισμένη πλέον Εθνική Πινακοθήκη.

Ο 49χρονος άνδρας που ομολόγησε ότι συμμετείχε στην κλοπή από την Εθνική Πινασκοθήκη έμενε στο Πόρτο Ράφτη.

Το ενδιαφέρον των ερευνητών τράβηξε το γεγονός ότι ο ο δράστης που μπήκε τότε στην Εθνική Πινακοθήκη άνοιξε την κλειδαριά της μπαλκονόπορτας χωρίς να την παραβιάσει. Επομένως, είτε είχε αντικλείδι που κάποιος του προμήθευσε, είτε ήταν «επιστήμονας» στο άνοιγμα κλειδαριών, και αυτό είναι ένα στοιχείο που ίσως φωτογραφίζει την ταυτότητά του. Εχοντας αυτό το στοιχείο υπόψη τους, αλλά και τη φιγούρα του δράστη -ψηλός, λεπτός, σχετικά νεαρής ηλικίας, με αριστοτεχνικές κινήσεις και εμπειρία στις νυχτερινές επιδρομές- άρχισαν να ερευνούν ποιοι αλλοδαποί με τέτοια χαρακτηριστικά αποφυλακίστηκαν το τελευταίο εξάμηνο του 2011 από ελληνικά σωφρονιστικά καταστήματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σύνδεσμοι των ελληνικών και ξένων αρχών στον χώρο των συλλεκτών έργων τέχνης, αλλά και των ανθρώπων που τα διακινούν και τα εμπορεύονται υποστήριζαν ότι ο συγκεκριμένος Πικάσο δεν υπήρχε σε καμία συλλογή συλλέκτη σε όλο τον κόσμο. Συνεπώς έλεγαν ότι ήταν κουκουλωμένος και κρυμμένος σε κάποια αποθήκη στην Ελλάδα. Ο κλεμμένος από την Εθνική Πινακοθήκη πίνακας του Πικάσο με θέμα το «Γυναικείο κεφάλι» ήταν ένα αντίδωρο του μεγάλου ζωγράφου στον ελληνικό λαό για την αντίστασή του κατά των δυνάμεων του φασισμού. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα έργο με ανυπολόγιστη συμβολική αξία για την Ελλάδα.

Το «Γυναικείο κεφάλι», διαστάσεων 56×40 εκ., που φιλοτέχνησε το 1939 ο Ισπανός ζωγράφος, αποτυπώνει τη μούσα του, φωτογράφο Ντόρα Μάαρ, με την οποία έζησε μια θυελλώδη σχέση για εννέα ολόκληρα χρόνια. Ενας παράφορος έρωτας που ξεκίνησε στα 54 του χρόνια ενώ εκείνη ήταν μόλις 29 ετών, ο οποίος, αν και έληξε άδοξα, με την ίδια να βυθίζεται για πάντα στα σκοτάδια του εαυτού της και τη μοναξιά, παρέμεινε αιώνια μούσα και η πιο δυνατή σχέση της ζωής του. Μια σχέση που αποτυπώθηκε σε λευκό καμβά με γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις.

Ο ίδιος, έχοντας βιώσει τον Ισπανικό Εμφύλιο, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το διασημότερο δημιούργημα του, την «Γκερνίκα», αποφάσισε να δωρίσει το «Γυναικείο κεφάλι» στον ελληνικό λαό ως τιμητική προσφορά για τη στάση του απέναντι στον φασισμό και τον ναζισμό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.