Πολιτισμός
Ο λόρδος Έλγιν εισήγαγε τα Γλυπτά του Παρθενώνα που αφαίρεσε από την Αθήνα στη Βρετανία χωρίς να πληρώσει τελωνειακούς δασμούς, όπως αποκαλύπτεται από επιστολές από τις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ, μάλιστα, αυτό συνέβη κατόπιν παρέμβασης του τότε υπουργού Εξωτερικών.
Σύμφωνα με τον ιστορικό Ντάνιελ Σίμπσον που ανακάλυψε τις επιστολές στα βρετανικά Εθνικά Αρχεία, η παρέμβαση υπέρ του Σκωτσέζου αριστοκράτη από τον υποκόμη Κάσλρεϊ δείχνει ότι ο τότε υπουργός «γνώριζε τι ετοίμαζε» ο Έλγιν.
Όπως προκύπτει από τις ίδιες επιστολές, ο λόρδος Έλγιν εσκεμμένα υποβάθμισε την αξία των Γλυπτών, περιγράφοντας ένα από τα φορτία στα οποία περιέχονταν οι κλασικοί θησαυροί ως «ασήμαντες αρχαιότητες και μάρμαρα».
Στόχος το να αποφύγει τους δασμούς που θα έφταναν σε δεκάδες χιλιάδες λίρες με βάση τη σημερινή αξία της στερλίνας.
Στις επιστολές ο υποκόμης Κάσλρεϊ εμφανίζεται να δίνει εντολή στους αρμόδιους αξιωματούχους το 1812 να επιτρέψουν την εισαγωγή 86 κιβωτίων με αρχαιότητες από τον Έλγιν «με τον ίδιο τρόπο όπως και το πρότερο μέρος της συλλογής του, χωρίς δασμούς».
Κατά τον κ. Σίμπσον, ίσως η ελπίδα του υπουργού Εξωτερικών ήταν να αποκτήσει τα Γλυπτά για μία εθνική συλλογή, όπως και έγινε, αντί για την τοποθέτησή τους στην έπαυλη του Έλγιν στη Σκωτία, όπως σχεδίαζε ο ίδιος.
Πράγματι, ο Κάσλρεϊ είχε τον κεντρικό ρόλο στο να πείσει το βρετανικό κοινοβούλιο να αγοράσει τα γλυπτά από τον Έλγιν το 1816.
«Κατά τη γνώμη μου ο Κάσλρεϊ πιθανώς πάντα σκόπευε να γίνουν τα Γλυπτά μέρος της εθνικής συλλογής και χρησιμοποίησε τον Έλγιν ως βολικό μέσο ώστε να διαχωριστεί η κυβέρνηση από την αμφιλεγόμενη πρακτική αφαίρεσής τους από τον Παρθενώνα», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian ο Ντάνιελ Σίμπσον.
«Αυτό θα ενέπλεκε την κυβέρνηση πιο στενά στη διαμάχη για την τύχη των μαρμάρων σήμερα – η κυβέρνηση ήταν περισσότερο υπεύθυνη για την αφαίρεσή τους από όσο έχει υποτεθεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Ωστόσο, ο γνωστός νομικός του Λονδίνου Τζέφρι Ρόμπερτσον, που έχει επιχειρηματολογήσει υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών, σχολιάζει πως οι επιστολές «προσθέτουν στα σημαντικά στοιχεία ότι η βρετανική κυβέρνηση ήταν υπεύθυνη, βάση του νόμου, για τη ληστεία του Έλγιν».
Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Πολιτισμού, σχολιάζοντας τα νέα στοιχεία δήλωσε πως «τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο είναι νόμιμη ιδιοκτησία των επιτρόπων του Μουσείου, το οποίο λειτουργεί ανεξάρτητα από την κυβέρνηση. Οι αποφάσεις που σχετίζονται με τη φροντίδα και τη διαχείριση των συλλόγων του είναι ζήτημα για τους επιτρόπους».
