Γιατί έχουμε τόσα αγάλματα με σπασμένες μύτες;

Αυτή είναι μια ερώτηση που έχουν κάνει πολλοί άνθρωποι και είναι πολύ συχνή στο Google. Αν έχετε επισκεφθεί ποτέ κάποιο μουσείο, πιθανότατα θα έχετε δει αρχαία γλυπτά με μια μύτη να λείπει…

Μια σπασμένη ή χαμένη μύτη είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό στα αρχαία γλυπτά από όλους τους πολιτισμούς και όλες τις χρονικές περιόδους της αρχαίας ιστορίας.

Δεν είναι σε καμία περίπτωση ένα χαρακτηριστικό που περιορίζεται σε γλυπτά οποιουδήποτε συγκεκριμένου πολιτισμού ή εποχής. Ακόμη και η μύτη στη Μεγάλη Σφίγγα, η οποία βρίσκεται στο οροπέδιο της Γκίζας στην Αίγυπτο δίπλα στις μεγάλες πυραμίδες, λείπει.

Είναι αλήθεια ότι μερικά αρχαία γλυπτά όντως παραμορφώθηκαν σκόπιμα από ανθρώπους σε διάφορες χρονικές στιγμές για διαφορετικούς λόγους. Για παράδειγμα, υπάρχει μια ελληνική μαρμάρινη κεφαλή του πρώτου αιώνα μ.Χ. της θεάς Αφροδίτης που ανακαλύφθηκε στην Αθηναϊκή Αγορά. Μπορείτε να πείτε ότι το συγκεκριμένο μαρμάρινο κεφάλι κάποια στιγμή βανδαλίστηκε σκόπιμα από χριστιανούς επειδή λάξεψαν έναν σταυρό στο μέτωπο της θεάς.

Αυτή η μαρμάρινη κεφαλή, ωστόσο, είναι μια εξαιρετική περίπτωση που δεν είναι αντιπροσωπευτική της πλειοψηφίας των αρχαίων γλυπτών που λείπουν μύτη. Για τη συντριπτική πλειοψηφία των αρχαίων γλυπτών που λείπουν μύτη, ο λόγος για τη μύτη που λείπει δεν έχει καμία σχέση με τους ανθρώπους. Αντίθετα, ο λόγος για τη μύτη που λείπει έχει να κάνει απλώς με τη φυσική φθορά που έχει υποστεί το γλυπτό με την πάροδο του χρόνου.

Τα αγάλματα που βλέπουμε στα μουσεία σήμερα είναι σχεδόν πάντα χτυπημένα και κατεστραμμένα από τον χρόνο και την έκθεση. Τα μέρη των γλυπτών που προεξέχουν, όπως οι μύτες, τα χέρια, τα κεφάλια και άλλα εξαρτήματα είναι σχεδόν πάντα τα πρώτα μέρη που αποκόπτονται. Άλλα μέρη που συνδέονται με μεγαλύτερη ασφάλεια, όπως τα πόδια και οι κορμοί, είναι γενικά πιο πιθανό να παραμείνουν ανέπαφα.