Πολιτισμός
Ο Σαλμάν Ρούσντι παρουσίασε νέο του βιβλίο με τον τίτλο «Victory City» (Η Πόλη της Νίκης), με το δημιουργεί έναν νέο πολιτισμό, ένα νέο δικό του παραμύθι.
Ο Σαλμάν Ρούσντι επιστρέφει στις ρίζες της αφήγησης και μιλά για την δική του Πόλη της Νίκης. Κατά τη διάρκεια του 14ου αιώνα στα νότια της περιοχής που ο κόσμος σήμερα αποκαλεί Ινδία, η 9χρονη Pampa Kampana, ορφανή λόγω του πολέμου, αρχίζει να ακούει τη φωνή μιας θεάς.
Πλημμυρισμένη από την ισχυρή μαγεία, ορκίζεται να διασφαλίσει ότι καμία γυναίκα δεν θα υποφέρει ξανά, ακολουθώντας την μοίρα της μητέρας της.
Με το δώρο της προφητείας και των θαυμάτων, δημιουργεί μία ισχυρή πόλη. Οι λέξεις που ψιθυρίζει εμψυχώνουν τους ανθρώπους να προχωρήσουν, να αλλάξουν, να θριαμβεύσουν.
Η ποίησή της χαρτογραφεί την άνοδο και την πτώση της αυτοκρατορίας. Και η ίδια η προφήτης, αγαπητή, αέναη, ατρόμητη, παρακολουθεί καθώς ο κόσμος αλλάζει μέσα από τους αιώνες ενώ το σώμα της έχει φυλακιστεί στην ομορφιά της νιότης για δεκαετίες, και η δόξα της πόλης της ξεθωριάζει. Μισή χιλιετία μετά, ανακαλύπτονται τα γραπτά της βαθιά μέσα στην αρχαία γη.
«Οι λέξεις είναι οι μόνοι νικητές»
«Ό,τι απομένει είναι αυτή είναι η πόλη των λέξεων« γράφει η Pampa Kampana, στο τέλος του έπους της, πριν θάψει το τελευταίο της μήνυμα σε ένα δοχείο και το θάψει για τις επόμενες γενιές. «Οι λέξεις είναι οι μόνοι νικητές».
Το βιβλίο του Ρούσντι «Victory City» έχει να κάνει με την αφήγηση, την δημιουργία του μύθου, και την δύναμη της γλώσσας, που επιμένει.
Είναι επίσης μία διθυραμβική επιστροφή στο λογοτεχνικό παραμύθι, στην αφήγηση για τον Ρούσντι, ο οποίος είχε αποσυρθεί από τη δημόσια ζωή μήνες τώρα, σε μία διαδικασία αποθεραπείας και ανάκαμψης μετά τη βίαιη επίθεση με μαχαίρι που δέχθηκε κατά τη διάρκεια πολιτιστικού event πέρυσι στη Νέα Υόρκη.
Η επίθεση στον Ρούσντι συντάραξε τον λογοτεχνικό κόσμο. Για δεκαετίες, ο Ρούσντι ήταν πρόσωπο κύρους όχι μόνο ως λογοτέχνης και συγγραφέας αλλά και ως πρότυπο ελευθερίας του λόγου που βρέθηκε αντιμέτωπος με θανάσιμες απειλές για το έργο του «Σατανικοί Στίχοι», και παρόλα αυτά συνέχισε να μιλά ανοιχτά απέναντι σε κάθε μορφής ανοχή.
Μετά την επίθεσή εναντίον του, το περασμένο καλοκαίρι, συνάδελφοί του συγγραφείς και προσωπικότητες του πολιτισμού εξέφρασαν την οργή τους, μοιράστηκαν τις προσωπικές τους ιστορίες για εκείνον και διάβασαν αποσπάσματα από έργα του.
Τώρα, με την κυκλοφορία του «Victory City» οι συγγραφείς συγκεντρώνονται ξανά γύρω από το έργο του.
Πολλοί το βλέπουν σαν μια στιγμή ιδανική για να γιορτάσουν την πληθωρική και παιχνιδιάρικη φαντασία του Ρούσντι, να στρέψουν την προσοχή στην φαντασία, να γιορτάσουν το γεγονός ότι ο Ρούσντι είναι εδώ, ακόμα παρών για να γίνει μάρτυρας και ο ίδιος του έργου του.
Μερικοί λένε ότι το γενικό μήνυμα του βιβλίου – ότι δηλαδή οι ιστορίες θα διαρκέσουν περισσότερο από τις πολιτικές συγκρούσεις, τους πολέμους, την κατάρρευση αυτοκρατοριών και πολιτισμών – έχει λάβει έντονη απήχηση υπό το φως των όσων έχει υπομείνει ο ίδιος ο Ρούσντι.
«Λέει κάτι πολύ σπουδαίο στο Victory City», είπε ο συγγραφέας και φίλος του Colum McCann.
«Αυτό που λέει ο Ρούσντι είναι ότι ποτέ κανείς δεν θα μπορέσει να πάρει από τους ανθρώπους την πρωταρχική ικανότητα να δημιουργεί ιστορίες. Μπροστά στον κίνδυνο, ακόμα και μπροστά στον θάνατο, καταφέρνει να πει ότι η αφήγηση μιας ιστορίας είναι ένα νόμισμα που έχουμε όλοι».
Ο Ρούσντι παρέδωσε το έργο του «Victory City« στον εκδοτικό οίκο, Random House, τον Δεκέμβριο του 2021 και εκείνος με τη σειρά του ανακοίνωσε την κυκλοφορία του βιβλίου το καλοκαίρι του 2022, λίγο καιρό μετά την επίθεση στον συγγραφέα.
Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής του, αδημονούσε να δει την απήχηση και την ανταπόκριση του έργου του, είπε ο McCann.
Όταν εκείνος ρώτησε τον Ρούσντι αν θα μπορούσε να έχει την άδειά του για να διαβάσει αποσπάσματα του έργου σε μία εκδήλωση τον Δεκέμβριο ο Ρούσντι ενθουσιάστηκε.
«Θα χρησιμοποιήσω το ισχυρό όπλο της γλώσσας, και αυτό είναι το πιο δυνατό (όπλο) από οτιδήποτε με το οποίο θα μπορούσες να με χτυπήσεις».
Οι NYT δεν μπορούσαν να έχουν κάποιο σχόλιο από τον συγγραφέα, όπως είπε ο εκδότης του.
Ο Σαλμάν Ρούσντι «είναι υπερβολικά ανθεκτικός»
Φίλοι και συνάδελφοί του λένε ότι η διαδικασία ανάρρωσης προχωρά. Κρατά επαφή, έχει ξεκινήσει να δουλεύει πάνω σε νέα project και είναι πιο αστείος και εύστροφος από ποτέ.
«Είναι υπερβολικά ανθεκτικός», είπε ο συγγραφέας Hari Kunzru, που είπε ότι τον επισκέφθηκε πρόσφατα. «Είναι ακόμα ο Σαλμάν που όλοι γνωρίζουμε. Έχει χάσει το μάτι του και είναι ακόμα σε διαδικασία ανάρρωσης από τους άλλους τραυματισμούς του, αλλά αυτό, (η επίθεση) δεν τον τελείωσε».
Πρόσθεσε, ότι ελπίζει το «Victory City» να αλλάξει το πεδίο ενδιαφέροντος και να στρέψει τα βλέμματα στην λογοτεχνικό κόσμο του Ρούσντι. Ελπίζει να λειτουργήσει ως υπενθύμιση ότι πρωταρχικά και πάνω από όλα είναι συγγραφέας, περισσότερο από υπερασπιστής της ελευθερίας του λόγου ή θύμα κακόβουλης σωματικής επίθεσης.
Στο βιβλίο του λέει ο Kunzru, χρησιμοποιεί το σύνολο των δυνατοτήτων της φαντασίας του και της δημιουργικής του ισχύος, «Αυτό θα πρέπει να μας υπενθυμίζει ότι είναι συγγραφέας και παραμυθάς περισσότερο από πολιτικό σύμβολο».
Από το παραμύθι στην επικήρυξη
Ο Ρούσντι είναι ένα από τους πιο πολυβραβευμένους συγγραφείς του κόσμου. Έχει εκδώσει ακόμη 14 βιβλία στο παρελθόν συχνά εντυπωσιακές ιστορίες, που μπλέκουν την ιστορία και την πολιτική με στοιχεία ενός μαγικού ρεαλισμού.
Γεννημένος στην Βομβάη της Ινδίας, το 1947, εξέδωσε το πρώτο του έργο «Grimus» ένα παραμύθι επιστημονικής φαντασίας το 1975.
Το 1981 ακολούθησε το «Midnight’s Children», που κέρδισε το βραβείο Μπούκερ και εκτόξευσε την συγγραφική του καριέρα.
Επτά χρόνια αργότερα, η ζωή του θα άλλαζε άρδην μετά την έκδοση των Σατανικών Στίχων.
Το βιβλίο του με αναφορές σε μία φαντασιακή εκδοχή του προφήτη Μωάμεθ προκάλεσε οργή στον μουσουλμανικό κόσμο. Πολλοί θεώρησαν ότι οι απεικονίσεις του ήταν βλασφημία.
Λίγο αργότερα ο Αγιατολάχ Χομεϊνί, ανώτατος ηγέτης του Ιράν, τον επικήρυξε έναντι 2,5 εκατ. δολαρίων και τον στοχοποίησε στους απανταχού μουσουλμάνους.
Εκείνος κρύφτηκε σχεδόν για μία δεκαετία, μία εποχή που ανακαλεί και αναφέρει στα απομνημονεύματά του.
Μετά την ανάκληση της επικήρυξής του το 1998, εμφανίστηκε με μία νέα αίσθηση ελευθερίας και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του σε όλους εκείνους που του στάθηκαν, τον στήριξαν και τον υπερασπίστηκαν το δικαίωμά του να γράφει, να εκδίδει.
Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και έγινε φιγούρα για την συγγραφική και πολιτιστική ζωή, μέντορας για τους νέους συγγραφείς.
Η επίθεση τον Αύγουστο του 2022
Ωστόσο, η ζωή του θα άλλαζε για μία ακόμα φορά. Τον περασμένο Αύγουστο ο Ρούσντι δέχτηκε επίθεση στο Chautauqua Institution, μία κοινότητα τεχνών κοντά στη Νέα Υόρκη, όπου αναμενόταν να δώσει μία ομιλία σχετικά με το πως οι ΗΠΑ είχαν μετατραπεί σε ένα ασφαλές λιμάνι για εξόριστους συγγραφείς.
Λίγο πριν ξεκινήσει η εκδήλωση, ένας 24χρονος άνδρας από το Νιου Τζέρσι, έτρεξε στη σκηνή, σύμφωνα με τους εισαγγελείς και μαχαίρωσε τον Ρούσντι στο πρόσωπο και την κοιλιακή χώρα πριν τον απομακρύνουν οι παραβρισκόμενοι.
Ο δράστης, Hadi Matar, δήλωσε αθώος για την κατηγορία της απόπειρας δολοφονίας δευτέρου βαθμού και ένοπλης επίθεσης.
Λίγο μετά την επίθεση, ομάδα επιφανών συγγραφέων ανάμεσά τους οι Paul Auster, Gay Talese, Kiran Desai και A.M. Homes συγκεντρώθηκαν στα σκαλιά της Δημοτικής Βιβλιοθήκης στο Μανχάταν για να διαβάσουν αποσπάσματα από τα έργα του, μεταξύ αυτών και από το «Victory City».
Απέτυχαν να τον κάνουν να σιωπάσει, είπε η Suzanne Nossel, επικεφαλής του PEN America, ενός από τους οργανισμούς που ήταν χορηγοί στην συγκεκριμένη εκδήλωση.
«Η κυκλοφορία του βιβλίου είναι μία πολύ ισχυρή ένδειξη αυτού» τόνισε. Το «Victory City» χτίζει πάνω σε μία σειρά θεμάτων που από καιρό απασχολούσαν τον Ρούσντι, η ιστορία των μύθων και ο θρύλος να διαμορφώσει την ιστορία, η σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων της πολυτισμικότητας και του πλουραλισμού απέναντι στον φονταμενταλισμό και την μισαλλοδοξία.
Κατά έναν τρόπο, είναι μία επιστροφή του Ρούσντι στα πρώιμα έργα του: πλούσια σε φαντασία, μαγικές αφηγήσεις με σκηνικό την Ινδία και σηματοδοτούν την επιστροφή του στις λογοτεχνικές του ρίζες μετά τα δύο τελευταία του έργα, που έδεσαν την σύγχρονη πολιτική στην Αμερική με τον πολιτισμό.
Η Erica Wagner, συγγραφέας και κριτικός που διοργάνωσε μία εκδήλωση για να τιμήσει τον Ρούσντι και τη οποία θα βγει στον αέρα στις 9 Φεβρουαρίου για να σηματοδοτήσει την κυκλοφορία του βιβλίου του, ανέφερε ότι το νέο του έργο είναι μία κατάθεση στην δύναμη της αφήγησης μιας ιστορίας και τη δύναμη των λέξεων και της αφήγησης, για καλό και για κακό.
Η Margaret Atwood, που συμμετείχε στο πάνελ για το «Victory City» μαζί με τους Wagner και Neil Gaiman, είπε ότι αισθανόταν μία υποχρέωση να μιλήσουν για την τελευταία δουλειά του Ρούσντι, δεδομένου ότι δεν είναι δυνατό για εκείνον να εμφανιστεί μπροστά σε κοινό.
«Έχει περάσει τόσα πολλά, κρυμμένος για τόσα χρόνια, να αισθάνεται την απειλή του θανάτου. Πάνω από όλα είναι παραμυθάς».
