Επιστροφή στο σημείο «μηδέν»: Η μετάλλαξη της Μποτσουάνα «τελειώνει» τα εμβόλια; – Στη δίνη του lockdown η Ευρώπη

">

Η αρχή έγινε χθες, όταν επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι έχουν εντοπίσει στην Αφρική μια νέα παραλλαγή του κορωνοϊού, τη B.1.1.529, η οποία ανησυχεί, καθώς φέρει υπερβολικά μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων.

Στην διαπίστωση αυτή συμφώνησαν και Βρετανοί υγειονομικοί, που έκαναν λόγο για διπλάσιο αριθμό μεταλλάξεων σε σύγκριση με τη «Δέλτα».

Πρόκειται για έναν ακόμη λόγο ανησυχίας για την Ευρώπη, καθώς ήδη πολλές χώρες -ακόμα και οι πιο εμβολιασμένες- παίρνουν μέτρα για την αντιμετώπιση της «Δέλτα», εάν υπάρξει μια ακόμη μετάλλαξη η οποία διαπερνά τα εμβόλια, τότε δεν είναι διόλου απίθανο να επιστρέψουμε στο σημείο «μηδέν», αφού όπως είπε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, η Ευρώπη δεν έχει προμηθευτεί μαζικά φάρμακα γιατί έχει κάνει συμφωνίες για τα εμβόλια.

Βρετανία: Απαγορεύει άρον-άρον τις πτήσεις από έξι χώρες της Αφρικής

Μάλιστα, η αντίδραση στη Βρετανία ήταν άμεση, καθώς έξι αφρικανικές χώρες προστίθενται στη λίστα των «κόκκινων χωρών».

«Η UKHSA ερευνά τη νέα παραλλαγή. Χρειάζονται περισσότερα δεδομένα, αλλά παίρνουμε προφυλάξεις τώρα», ανέφερε ο υπουργός Υγείας Σατζίντ Τζάβιντ.

«Από το μεσημέρι της Παρασκευής, έξι αφρικανικές χώρες θα προστεθούν στον κατάλογο. Οι πτήσεις θα απαγορευτούν προσωρινά και οι Βρετανοί ταξιδιώτες (από αυτές) θα πρέπει να μπαίνουν σε καραντίνα», πρόσθεσε.

Οι χώρες αυτές είναι η Νότια Αφρική, η Ναμίμπια, το Λεσότο, η Εσουατίνι (πρώην Σουαζιλάνδη), η Ζιμπάμπουε και η Μποτσουάνα.

Μιλώντας σε τηλεοπτικά κανάλια, ο Τζάβιντ εξέφρασε ανησυχία ότι τα εμβόλια για την Covid-19 μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικά απέναντι στη νέα παραλλαγή.

«Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχει σημαντικός αριθμός μεταλλάξεων, ίσως διπλάσιος από τις μεταλλάξεις που έχουμε δει στην παραλλαγή Δέλτα. Και αυτό θα υποδήλωνε ότι μπορεί να είναι πιο μεταδοτική και ότι τα εμβόλια που έχουμε σήμερα ίσως να είναι λιγότερο αποτελεσματικά», τόνισε.

Φόβοι πως η «μετάλλαξη της Μποτσουάνα» διαφεύγει την ανοσία

Το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού Β.1.1.529 που εντοπίστηκε στην Μποτσουάνα, αλλά ταυτοποιήθηκε στη Νότια Αφρική και έχει γίνει γνωστό ως «μετάλλαξη της Μποτσουάνα», ενδέχεται να είναι ανθεκτικό στην υπάρχουσα ανοσία.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική δημοσίευση του «Nature», η εν λόγω μετάλλαξη ξεχώρισε επειδή περιέχει περισσότερες από 30 αλλαγές στην πρωτεΐνη ακίδα, δηλαδή στην πρωτεΐνη SARS-CoV-2 που αναγνωρίζει τα κύτταρα-ξενιστές και είναι ο κύριος στόχος των ανοσολογικών αποκρίσεων του σώματος.

Πολλές από αυτές τις αλλαγές, μάλιστα, έχουν βρεθεί σε διάφορες μεταλλάξεις όπως η Δέλτα και η Άλφα και συνδέονται τόσο με αυξημένη μολυσματικότητα όσο και με την ικανότητα αποφυγής αντισωμάτων που εμποδίζουν τη μόλυνση.

Η Πένι Μουρ, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Witwatersrand στο Γιοχάνεσμπουργκ, το εργαστήριο της οποίας μετρά τη δυνατότητα της μετάλλαξης να αποφεύγει την ανοσία από εμβόλια και προηγούμενες λοιμώξεις, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Υπάρχουν ανέκδοτες αναφορές για επαναμολύνσεις και κρούσματα σε εμβολιασμένα άτομα, αλλά «σε αυτό το στάδιο είναι πολύ νωρίς για να πούμε οτιδήποτε».

Από την πλευρά τους, οι καθηγητές του ΕΚΠΑ, Δημήτριος Παρασκευής, Θεοκλής Ζαούτης και Θάνος Δημόπουλος αναφέρουν πως «ο μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων καθιστά πιθανή την ύπαρξη διαφορετικών χαρακτηριστικών του ιού, αλλά ασφαλή συμπεράσματα αναφορικά με τα επιμέρους χαρακτηριστικά του στελέχους θα μπορούν να εξαχθούν μόνο αν πραγματοποιηθούν οι σχετικές μελέτες».

Η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε ότι η παραλλαγή αυτή, η αποκαλούμενη B.1.1.529, φέρει μια πρωτεΐνη ακίδα που είναι δραματικά διαφορετική από εκείνη του αρχικού στελέχους του κορωνοϊού, στο οποίο βασίστηκαν τα εμβόλια για την Covid-19.

Έχει μεταλλάξεις που είναι πιθανόν να μην αναγνωρίζονται από τα αντισώματα που παράγονται τόσο από τις προηγούμενες μολύνσεις όσο και από τον εμβολιασμό, καθώς και μεταλλάξεις που συνδέονται με αυξημένη μεταδοτικότητα.

Η παραλλαγή διαθέτει 32 μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα του κορωνοϊού, που αυτός χρησιμοποιεί για να διεισδύει στα ανθρώπινα κύτταρα και να τα μολύνει και η οποία αποτελεί τον βασικό στόχο των εμβολίων. Όπως είπε ο Πίκοκ, «ο απίστευτα μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη ακίδα υποδηλώνει ότι η παραλλαγή αυτή μπορεί να αποτελεί πηγή πραγματικής ανησυχίας», γι’ αυτό, τόνισε, «πρέπει να παρακολουθείται πάρα πολύ λόγω του τρομερού προφίλ της πρωτείνης ακίδας της». Πρόσθεσε πάντως ότι μπορεί να αποδειχθεί τελικά ότι δεν είναι πολύ μεταδοτική.

Έκτακτη συνεδρίαση του ΠΟΥ

Στο πλαίσιο σχετικής συνέντευξης Τύπου που οργανώθηκε την Πέμπτη (25/11) από το Υπουργείο Υγείας της Νότιας Αφρικής, ο Ρίτσαρντ Λέσελς, λοιμωξιολόγος στο Πανεπιστήμιο της KwaZulu-Natal στο Durban, δήλωσε: «Υπάρχουν πολλά που δεν καταλαβαίνουμε γι’ αυτήν τη μετάλλαξη. […] Το προφίλ της μετάλλαξης μάς προκαλεί ανησυχία, αλλά τώρα πρέπει να κάνουμε τη δουλειά για να κατανοήσουμε τη σημασία αυτής της μετάλλαξης και τι σημαίνει για την απάντηση μας πανδημία».

Ως εκ τούτου, η αξιωματούχος του ΠΟΥ, Δρ. Μαρία Φαν Κερκχόβε, δήλωσε την Πέμπτη (25/11) στο πλαίσιο διαδικτυακού Q&A: «Δεν γνωρίζουμε πολλά ακόμα για αυτό (σ.σ. για τη “μετάλλαξη της Μποτσουάνα”). Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι αυτή η παραλλαγή έχει μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων και η ανησυχία είναι ότι όταν έχετε τόσες πολλές μεταλλάξεις, μπορεί να υπάρχει αντίκτυπος στον τρόπο συμπεριφοράς του ιού».

Επομένως, μια ομάδα ειδικών του παγκόσμιου υγειονομικού φορέα θα συνεδριάσει εκτάκτως την Παρασκευή (26/11) για να αξιολογηθεί η κατάσταση και, η λεγόμενη «μετάλλαξη της Μποτσουάνα» ενδέχεται να ονομαστεί «μετάλλαξη Νι» αφού ο ΠΟΥ έχει υιοθετήσει το ελληνικό αλφάβητο για τον χαρακτηρισμό των μεταλλάξεων του κορωνοϊού ώστε να αποφευχθεί ο στιγματισμός χωρών ή/και περιοχών.