Βίντεο: Πως δημιουργούνται αναμνήσεις και γιατί ξεχνάμε;

Προσπαθήστε να σκεφτείτε τι φάγατε το μεσημέρι πριν από τρεις εβδομάδες. Πιθανότατα δεν περνάει τίποτα από το μυαλό σας. Εάν πάλι προσπαθήσετε να θυμηθείτε τα προηγούμενα γενέθλιά σας, μάλλον κάτι θα σας έχει μείνει από εκείνη την ημέρα. Γιατί, όμως, μπορούμε και θυμόμαστε μερικά πράγματα, ενώ άλλα τα ξεχνάμε εντελώς; Γιατί μερικές αναμνήσεις ξεφτίζουν;

Αρχικά, όλες μας οι εμπειρίες μετατρέπονται σε μικρά κομμάτια πληροφοριών που αρχικά πηγαίνουν στην βραχυπρόθεσμη μνήμη μας μέσα από τους νευρώνες του εγκεφάλου. Μέσα από μία διαδικασία και επεξεργασία των πληροφοριών αυτών, και συγκεκριμένα μέσα από το γεγονός ότι οι νευρώνες επικοινωνούν μεταξύ τους σταθερά, μερικές από τις αναμνήσεις ταξιδεύουν από την βραχυπρόθεσμη μνήμη στην μακροπρόθεσμη, όπου και αποθηκεύονται.

Για το αν μία πληροφορία θα πάει εκεί, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που διαδραματίζουν ρόλο. Για παράδειγμα, εάν είστε συγκεντρωμένοι και συνδεδεμένοι με την εμπειρία που λαμβάνει χώρα είναι πιο πιθανό να διατηρήσετε την ανάμνηση αυτή στο κεφάλι σας για περισσότερο καιρό.

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όμως, που επηρεάζουν τη μνήμη και κάνουν τις αναμνήσεις να χάνονται. Η ηλικία είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Όσο μεγαλώνουμε οι νευρώνες του εγκεφάλου μας γίνονται λιγότερο ευαίσθητοι.

Για την ακρίβεια, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι μειώνεται ο αριθμός των νευρώνων στον ιππόκαμπο. Επιπλέον, οι περισσότερες αναμνήσεις αποτυπώνονται ότι είμαστε συγκεντρωμένοι, αλλά συναισθηματικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, δεν επιτρέπουν στο άτομο να συγκεντρωθεί σε νέες καταστάσεις, οπότε και να δημιουργήσει νέες αναμνήσεις. Αντίθετα, το άτομο σκέφτεται συνέχεια τα δυσάρεστα του παρελθόντος και επικεντρώνεται σε αυτά. Έχει διαπιστωθεί ότι όσοι πάσχουν από κατάθλιψη έχουν 40% λιγότερη δυνατότητα να διατηρήσουν αναμνήσεις. Η απομόνωση, που βιώνουν τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη δεν επιτρέπει στον εγκέφαλό τους να «ασκηθεί» μέσα από την κοινωνική συναναστροφή.

Ένας ακόμα «κλέφτης» της μνήμης είναι το χρόνιο άγχος. Κατά τη διάρκεια του έντονου άγχους το σώμα βρίσκεται σε επιφυλακή, προκειμένου να προστατευτεί από τον «κίνδυνο». Αυτή η διαδικασία, όμως, με τα χρόνια μειώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και οδηγεί σε θάνατο πολλά από τα εγκεφαλικά κύτταρα του ανθρώπου.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Να είστε σωματικά ενεργοί. Η καλή ροή του αίματος βοηθάει τον εγκέφαλό σας.

• Να τρώτε καλά. Ο εγκέφαλός σας χρειάζεται όλα αυτά τα θρεπτικά συστατικά για να ζήσει.

• Ασκήστε τον εγκέφαλό σας. Μαθαίνοντας μία νέα γλώσσα ή κάνοντας κάτι καινούριο αναγκάζετε τον εγκέφαλό σας να λειτουργήσει.