Εκλογές 2023
Μια εβδομάδα έχει περάσει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, οι οποίες είχαν έναν ξεκάθαρο νικητή, τη Νέα Δημοκρατία και έναν μεγάλο ηττημένο, τον ΣΥΡΙΖΑ.
Μπορεί η πρώτη εικόνα που υπήρχε το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής είναι ότι το κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη θα πάρει εύκολα την αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές, γι’ αυτό άλλωστε και με συνοπτικές διαδικασίες επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης που έλαβε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ωστόσο όπως έχουμε τονίσει αυτή την εβδομάδα -και ομολόγησε και ο Μ.Βορίδης- τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Επί της ουσίας υπάρχουν τέσσερα (συν ένα) σενάρια για το πώς θα είναι η εικόνα μετά το βράδυ της 25ης Ιουνίου, με τα δύο απ’ αυτά η Νέα Δημοκρατία θα δυσκολευτεί πολύ να σχηματίσει κυβέρνηση και πιθανότατα θα οδηγηθούμε σε τρίτες κάλπες τον Οκτώβριο.
Αρχικά ας δούμε το πρώτο σενάρια, σύμφωνα με τα οποία η Νέα Δημοκρατία ακόμη και αν χάσει 3-4 μονάδες, κάτι που δεν είναι διόλου απίθανο, λογικά θα καταφέρει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Αυτό είναι εάν έχουμε πεντακομματική Βουλή -όπως δηλαδή θα είχαμε μετά το τέλος των εκλογών του Ιουνίου- τότε η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ποσοστό περί το 37,5%.
Ωστόσο είναι αρκετά πιθανό Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας να μπουν στη Βουλή, καθώς βρέθηκαν αρκετά κοντά στο να το επιτύχουν αυτό. Αν μπει ένα από τα δύο κόμματα, τότε ο πήχης ανεβαίνει στο 38,4%, ποσοστό που δεν πρέπει να θεωρούμε σίγουρο ότι θα το φτάσει η Νέα Δημοκρατία.
Ιδιαίτερα μια πιθανή ενίσχυση του κόμματος Νίκη, μπορεί να προέρχεται από πολίτες που στις προηγούμενες εκλογές ψήφισαν Νέα Δημοκρατία, οπότε ίσως η «γαλάζια» παράταξη χάσει ψηφοφόρους από μια πιθανή ενίσχυση του συγκεκριμένου κόμματος. Δεν είναι τυχαία ούτε η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Άγιο Όρος, ούτε η προσπάθεια της ΝΔ να ενισχυθεί στην Βόρεια Ελλάδα, εκεί που Ελληνική Λύση και Νίκη είχαν αρκετά υψηλά ποσοστά.
Εδώ αξίζει αν σημειωθεί ότι υπάρχει και ένα ακόμη σενάριο, αυτό του να μπουν και τα δύο κόμματα που προαναφέραμε στη Βουλή, αλλά να μείνει εκτός η Ελληνική Λύση, η οποία ναι μεν πήρε ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα στις προηγούμενες εκλογές, ωστόσο δεν είναι ασφαλείας και αν δει ψηφοφόρους της να φεύγουν προς τη Νίκη, δεν αποκλείεται να ζήσει ότι και η Χρυσή Αυγή το 2019, όταν και από τις ευρωεκλογές του Μαΐου, όπου και είχε συγκεντρώσει 4,87% έπεσε στο 2,93% τον Ιούλιο και στις βουλευτικές εκλογές, όταν και έμεινε εκτός Βουλής.
Αυτός άλλωστε είναι και ένας λόγος που είδαμε τον Κυριάκο Βελόπουλο να κάνει κάλεσμα προς τις «πατριωτικές δυνάμεις» για στήριξη ενόψει των εκλογών της 25ης Ιουνίου.
Να τονίσουμε ότι για κάθε μονάδα κόμματος που μπαίνει στη Βουλή, ο πήχης της αυτοδυναμίας ανεβαίνει περίπου 0,3%.
Από εκεί και πέρα εκεί που πραγματικά θα γίνει «σφαγή» είναι εάν έχουμε επτακομματική Βουλή ή ακόμη και οκτακομματική Βουλή.
Σε περίπτωση που Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας μπουν στη Βουλή, ενώ ταυτόχρονα η Ελληνική Λύση καταφέρει να διατηρήσει τα ποσοστά της ο πήχης της αυτοδυναμίας ανεβαίνει στο 39,3% και μπορεί να αγγίξει έως και το 40%, ανάλογα με το ποσοστό που θα πάρουν τα κόμματα εκτός Βουλής.
Σε μια τέτοια περίπτωση η ΝΔ δεν θα έχει την πολυτέλεια να χάσου ούτε μισή μονάδα, καθώς δεν θα μπορεί να συγκεντρώσει τους 151 βουλευτές που χρειάζονται. Το σίγουρο όμως είναι ότι ακόμη και να φτάσει το 40,79%, τότε θα έχει μια πλειοψηφία με 152-153 βουλευτές και μόνο σίγουρα δεν θα μπορεί να αισθάνεται.
Το σενάριο που σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να σκέφτονται στο Μαξίμου είναι αυτό του να μπει ένα όγδοο κόμμα στη Βουλή.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης ήδη ανακοίνωσε σημαντικές αλλαγές στο ΜέΡΑ25 και κάλεσε τους πολίτες να στηρίξουν το κόμμα του, ώστε να κόψουν βουλευτές από τη ΝΔ. Σε περίπτωση που τελικά το κόμμα του καταφέρει να μπει στη Βουλή ή εάν όντως υπάρξει κάποια συσπείρωση κομμάτων, τότε το ποσοστό που θα χρειάζεται η Νέα Δημοκρατία θα ανεβεί πάνω από το 40% και ακόμη και αν φτάσει το ποσοστό που έπιασε την 25η Ιουνίου δύσκολα θα σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Σε μια τέτοια περίπτωση θα κριθούν τα πάντα στη μονάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή το συγκεκριμένο σενάριο δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τις πρώτες δημοσκοπήσεις, ωστόσο πολλά μπορούν να συμβούν.
Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει ξεκάθαρο ότι δεν θα δεχθεί να συγκυβερνήσει με κανένα άλλο κόμμα, ακόμη και αν είδαμε βουλευτές του ΠΑΣΟΚ τις τελευταίες ημέρες να εμφανίζονται θετικοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο -μέχρι να έρθει ο Ν.Ανδρουλάκης και να τους «μαζέψει».
Ο λόγος είναι απλός: Η Νέα Δημοκρατία έχει την πολιτική κυριαρχία. Γιατί να βασίζεται σε ένα άλλο κόμμα; Ακόμη και αν τελικά χρειαστεί έναν ή δύο βουλευτές.
Άλλωστε αυτό ξεκαθάρισε στις δηλώσεις του -απάντηση στο pronews.gr- ο Μάκης Βορίδης. «Εάν δεν υπάρξει αυτοδυναμία στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, τότε η χώρα υποχρεωτικά θα οδηγηθεί σε τρίτες κάλπες», είπε χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Εσωτερικών.
Eδώ όμως τίθεται ένα σημαντικό ερώτημα: Αν δεν πάρει την αυτοδυναμία η ΝΔ, πότε θα πάμε σε τρίτες εκλογές; Ο Ιούλιος «καίγεται», καθώς το μοναδικό σενάριο που υπάρχει είναι να γίνουν στα τέλη του Ιούλη, ενώ το ίδιο λογικά γίνεται και με τον Αύγουστο.
Όσον αφορά τον Σεπτέμβριο, υπάρχει σαν επιλογή, ωστόσο τον Οκτώβριο έχουμε τις αυτοδιοικητικές, οπότε το πιο πιθανό είναι να διεξαχθούν μαζί και οι βουλευτικές εκλογές, ώστε να μην αναγκάζονται οι πολίτες να προσέρχονται στις κάλπες κάθε λίγες ημέρες.
Αποδεικνύεται με αυτό τον τρόπο ότι ο νόμος που έφτιαξε η Νέα Δημοκρατία είναι πολύ λάθος και είχε δίκιο η Ντόρα Μπακογιάννη που τον χειμώνα ήθελα να αλλαχθεί εκ νέου ο νόμος και να βγει μια βγει μια πολύ πιο καθαρή ενισχυμένη αναλογική, αλλά το μπόνους των εδρών δεν λαμβάνει υπόψιν τη διαφορά τους πρώτου από το δεύτερο κόμμα.
Ο νέος εκλογικός νόμος
Η διαφορά του νέου εκλογικού νόμου με το μπόνους των εκλογών του 2007 και από το 2012 έως το 2019, είναι ότι δεν είναι σταθερό αλλά κλιμακούμενο, ανάλογα με το ποσοστό του πρώτου κόμματος.
Εάν αυτό λάβει 25% το μπόνους είναι 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά ανάμεσα στα κόμματα που μπήκαν στη Βουλή. Για κάθε επιπλέον 0,5% το μπόνους αυξάνεται κατά μία έδρα (και ανάλογα μειώνονται οι έδρες των άλλων κομμάτων), με ανώτατο όριο τις 30 έδρες. Άρα, το ανώτατο όριο των 50 εδρών μπόνους εξασφαλίζει το πρώτο κόμμα με ποσοστό 40%, όπως έλαβε η ΝΔ στις πρόσφατες εκλογές.
Η αυτοδυναμία δεν εξαρτάται μόνο από το ποσοστό του πρώτου κόμματος αλλά και σε συνδυασμό με το ποσοστό που θα λάβουν αθροιστικά τα κόμματα που δεν θα πιάσουν το όριο του 3%. Όσο πιο υψηλό το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής τόσο χαμηλώνει ο πήχης της αυτοδυναμίας. Αντίστροφα, όσα περισσότερα κόμματα στο κοινοβούλιο (άρα μικρότερο ποσοστό για τους λοιπούς συνδυασμούς), τόσο θα ανεβαίνει το μίνιμουμ ποσοστό για τον πρώτο.
