Πως ανακηρύσσεται κάποιος Άγιος;

Αναγνώριση Αγίων σήμερα.

Οι αρχές που ακολουθούνται δια την αναγνώριση ενός αγίου είναι οι εξής·

1) Εξέλεγξις στοιχείων αγιότητος υπό Συνόδου.

2) Αύτη περιττεύει περί προσώπων ήδη αναγνωρισμένων ως αγίων.

3) Κατά την ανακήρυξιν γίνεται σχετική εκκλησιαστική πράξη.

4) Η πράξις της ανακηρύξεως υπογράφεται πανηγυρικώς εν τω ναώ, γενομένης και της προσηκούσης εκκλησιαστικής τελετής ως εξής· Κατερχομένης δηλαδή απάσης της Συνόδου εις τον ναόν και τιθεμένου εν τω μέσω του ευαγγελίου, ψάλλονται τα τροπάρια «Ευλογητός εί Χριστέ ο Θεός ημών…», «΄Οτε καταβάς τας γλώσσας συνέχεε…» κ.τ.λ.. Είτα αναγιγνώσκεται και υπογράφεται υπό πάντων των της γενικής Συνόδου μελών, άτινα παρίστανται, η πράξις της αγιοποιήσεως κ.λ.π..

5) Επί των αξιολογοτέρων αγίων συντάσσεται και ιδιαιτέρα ακολουθία.

6) Αναγκαία εστί η ανακομιδή των λειψάνων αν σώζονται και το χρίσμα αυτών δια του αγίου Μύρου.

Από τα ανωτέρω σημεία το σπουδαιότερο είναι το δεύτερο από το οποίο φαίνεται σαφώς ποια ήταν η πράξη και παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Τα υπόλοιπα στοιχεία, τα οποία υποδεικνύει η πατριαρχική σύνοδος, είναι είτε μεταγενέστερα είτε πρόχειρα συνταχθέντα δια την ανάγκη της απαντήσεως, μερικά δε εξ αυτών, όπως περί ανάγκης ανακομιδής λειψάνων, χρίσεως δι’ αγίου Μύρου (πράγμα το οποίο απαγορεύει ο μζ΄ αποστολικός και ιη΄ Καρθαγένης κανών) είναι ερανισμένα από το άρθρο της Encyclopedie catholique στο οποίο περιγράφεται η πράξη της ρωσικής Εκκλησίας.

Συμπερασματικά, η αναγνώριση «των υπό του Θεού δεδοξασμένων προσώπων των ευαρεστούντων Αυτώ και της κατατάξεως αυτών εις τον χορόν των Αγίων εγίνετο, γίνεται και οφείλει να γίνεται κατά αδιάκοπον και εν τουτω παράδοσιν της Ορθοδόξου Εκκλησίας υπό της γενικής εκκλησιαστικής συνειδήσεως ποιμένων τε και ποιμενομένων άνευ άλλης ετέρας πρωτοβουλίας και επισήμου επεμβάσεως της εκκλησιαστικής αρχής». Βεβαίως η εκκλησιαστική αρχή δύναται και πρέπει δι’ ειδικής πράξεως να καθορίζει μερικές λεπτομέρειες που ακολουθούν την αγιοποίηση κάποιου, μάλιστα τελετουργικής φύσεως (ως η διάταξη εορτής αγίου)· επ’ ουδενί όμως λόγω η εκκλησιαστική αρχή δύναται να προβαίνει εξ αποκλειστικής της πρωτοβουλίας εις την ανακήρυξη αγίου, διότι αυτό δεν είναι έργο αποκλειστικά αυτής, αλλά της εν γένει συνειδήσεως της Εκκλησίας.