Θρησκεία
Άρχισαν οι εορταστικές εκδηλώσεις για την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
«Ο λαός, ο οποίος ξεχνά την ιστορία του, δεν έχει μέλλον, κυρίως στην παρούσα ιστορική συγκυρία της μετανεωτερικότητας και της ιδεολογοποίησης των πολιτισμικών αξιών», τονίζει ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος στην επετειακή εγκύκλιό του για τις εορταστικές εκδηλώσεις των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, επισημαίνοντας ότι «η μνήμη της ιστορίας διδάσκει το παρόν και δίνει προοπτική μέλλοντος σε κάθε λαό, γιατί έχει βεβαιωθεί, ότι η ιστορική μνήμη δεν είναι μια απλή ανάμνηση αλλά σύζευξη παρόντος και μέλλοντος».
Η κήρυξη του επίσημου εορτασμού έγινε στην ιστορική Ιερά Μονή Βελανιδιάς, τόπο μοναχικής κουράς του «μπουρλοτιέρη των ψυχών» αρχιμανδρίτου Γρηγορίου Δικαίου ή Παπαφλέσσα, που αποτέλεσε ταυτόχρονα στρατηγείο και ορμητήριο του ιερού αγώνα για την απελευθέρωση της Καλαμάτας την 23ην Μαρτίου 1821.
Η επετειακή εγκύκλιος
Στην επετειακή εγκύκλιό του προς το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Ιεράς Μητροπόλεως, ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος σημειώνει αναλυτικά τα εξής:
«Ἀγαπητά μου παιδιά·
1. Τό ἔτος 2021 ἀποτελεῖ ἕνα ἔτος ἐπετειακό γιά τήν Πατρίδα μας, καθώς συμπληρώνονται 200 χρόνια ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.
Γιά τήν Ἱερά Μητρόπολη Μεσσηνίας, η 3η Ἰανουαρίου 2021, ὁρίστηκε ὡς ἡ ἀφετηρία τῶν ἐπετειακῶν ἐκδηλώσεων γιά αὐτόν τόν ἑορτασμό, καί ἐπιλέξαμε τήν Ἱερά Μονή Ζωοδόχου Πηγῆς Βελανιδιᾶς γιά τήν ἐπίσημη ἔναρξη, μέ τήν πεποίθηση ὅτι ἡ μνήμη τῆς ἱστορίας διδάσκει τό παρόν καί δίνει προοπτική μέλλοντος σέ κάθε λαό, γιατί ἔχει βεβαιωθεῖ, ὅτι ἡ ἱστορική μνήμη δέν εἶναι μία ἁπλή ἀνάμνηση ἀλλά σύζευξη παρόντος καί μέλλοντος. Ἄλλωστε ὁ λαός, ὁ ὁποῖος ξεχνᾶ τήν ἱστορία του, δέν ἔχει μέλλον, κυρίως στήν παροῦσα ἱστορική συγκυρία τῆς μετανεωτερικότητας καί τῆς ἰδεολογοποίησης τῶν πολιτισμικῶν ἀξιῶν.
2. Στό ἐπετειακό πλαίσιο τοῦ παρόντος ἑορτασμοῦ, καλούμεθα πρώτιστα νά περιγράψουμε καί νά διαζωγραφήσουμε τήν ἰδιοπροσωπία τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821. Γι’ αὐτό ὀφείλουμε νά ἐπισημάνουμε, ὅτι κανένας παραλληλισμός δέν ὑφίσταται τόσο πρός τήν Γαλλική
Ἐπανάσταση (1785- 1789) ὅσο καί πρός τήν προγενέστερη τῆς Γαλλικῆς, Ἀμερικανική Ἐπανάσταση (1775-1783).
Ἡ πρώτη, ἡ Γαλλική Ἐπανάσταση, ὑπῆρξε μία Ἐπανάσταση ταξικοῦ χαρακτήρα καί ἡ δεύτερη, ἡ Ἀμερικανική, μία πολεμική κίνηση ἀνεξαρτησίας ἀπό τούς κατακτητές, τῶν ἀποικιοκρατῶν τῆς ἀμερικανικῆς γῆς.
Σέ ἀντίθεση πρός αὐτές τίς Ἐπαναστάσεις, ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ἀπετέλεσε μία ἐξέγερση τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων ἀπέναντι στόν Τοῦρκο κατακτητή. Ἦταν μία ἐξέγερση σύσσωμου τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἀρχόντων, κλήρου καί ἀρχομένων, μέ μόνη διεκδίκηση τήν ἀποτίναξη τοῦ ὑπόδουλου ζυγοῦ τῶν 400 χρόνων καί τήν ἀπόκτηση τῆς Ἐλευθερίας του γιά αὐτοδιάθεση καί αὐτονομία γι’ αὐτό καί δέν εἶχε κανένα ταξικό ὑπόβαθρο.
Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821 δέν εἶχε φυσικά κανέναν κατακτητικό χαρακτήρα, μέ σκοπό τήν αὔξηση τῆς οἰκονομικῆς καί πολιτικῆς εὐημερίας τῶν πολιτῶν καί τοῦ κράτους οὔτε βέβαια ἐπέκτασης τῶν γεωπολιτικῶν ὁρίων τῆς Πατρίδας. Ἦταν μία Ἐπανάσταση ἀπελευθερωτική ἀπό τόν Τοῦρκο κατακτητή καί ὂχι ἰδεολογική, γιατί στούς ἰδεολογικούς ἀγῶνες θυσιάζονται οἱ ἀνθρώπινες σχέσεις στό βωμό τῶν ἰδεῶν καί οἱ ἄνθρωποι χωρίζονται ἰδεολογικά καί δέν καλλιεργοῦν τήν ἑνότητα καί τή συνοχή τοῦ λαοῦ. Ἀντίθετα, ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση, ἦταν ἑνωτική ἐξέγερση γιά ἀπελευθέρωση καί ὄχι γιά ἐπικράτηση ἰδεῶν μόνο.
3. Μέ τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ὁ Ἑλληνικός λαός ἔμεινε στή βάση του πάντοτε ἑνωμένος στόν ἀγῶνα γιά τήν Ἐλευθερία του ὑπηρετῶντας ἕναν Ἐθνικό καί Ἱερό σκοπό. Ἀγωνίστηκε «γιά τοῦ Χριστοῦ τή πίστη τήν ἁγία καί τῆς Πατρίδας τήν ἐλευθερία». Αὐτός ὁ κοινός ἐθνικός σκοπός ἀπετέλεσε καί θά συνεχίσει νά ἀποτελεῖ τήν ἀπάντηση σέ ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι διερωτῶνται: «τί ἕνωνε αὐτόν τόν λαόν στόν ἀγῶνα του αὐτό;».
4. Χαρακτηριστικό τῆς ἰδιοπροσωπίας τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 ἦταν καί ὁ πρωταρχικός καί οὐσιαστικός ρόλος τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία δέν συμμετεῖχε ἁπλᾶ καί ἐπιστηρικτικά στόν ἀγῶνα αὐτό, ἀλλά καθοριστικά ἐμψύχωνε, στήριζε καί συνέβαλλε στόν ἀγῶνα τοῦ λαοῦ. Σέ καμμία ἄλλη Ἐπανάσταση ἡ Ἐκκλησία δέν πρωτοστάτησε σύσσωμη, συμβάλλοντας θετικά στήν αἴσια ἔκβαση τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος, ὅπως συνέβη στήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821. Γι’ αὐτό καί ἀποτελεῖ τήν τροφό τοῦ Γένους καί ὁλόκληρου τοῦ ἀγώνα.
Προσέφερε ὡς πρωτεργάτης τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης ἀγωνιστές κληρικούς ὅλων τῶν βαθμῶν, ἀρχιερεῖς, πρεσβυτέρους, διακόνους καί μοναχούς. Ἔδωσε χρήματα, κτήματα καί κάθε πολύτιμο εἶδος γιά τήν οἰκονομική στήριξη καί ἐνίσχυση τοῦ ἀγῶνα. Πρωταγωνίστησε ὥστε νά διασωθεῖ ἡ ἑλληνική γλῶσσα καί ἡ παιδεία τῶν Νεοελλήνων καί διετήρησε ἀναλλοίωτα τά ἤθη, τά ἔθιμα καί τίς τοπικές παραδόσεις, ἐπειδή θεωροῦσε καί συνεχίζει νά θεωρεῖ ὅτι ἀποτελοῦν δομικά στοιχεῖα τῆς ἰδιοπροσωπίας τοῦ Νεοέλληνα.
Ἡ Ἐκκλησία συμμετεῖχε ἐνεργᾶ στήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821 προβάλλοντας ὡς πρότυπα ζωῆς, ἤθους καί αὐταπάρνησης, τούς ἁγίους καί μάρτυρες τῆς Πίστης Της. Μέ τή συμμετοχή Της αὐτή ἐπιβεβαιώνει ὅτι ἡ ἀξία τοῦ γνήσιου, ἀνόθευτου καί ἀπαραχάρακτου πατριωτισμοῦ ἐκφράζεται ὡς ἀγάπη καί θυσία γιά τήν Πατρίδα καί ὡς σεβασμός στά δικαιώματα τῶν ἄλλων λαῶν. Ἡ Ἐκκλησία μεταλαμπαδεύει αὐτό ὡς γνήσιο πατριωτικό ἦθος, δηλαδή ὡς ἀγάπη πρός ὅλους τούς ἄλλους, ἀφοῦ λαοί πού ἀγαποῦν καί σέβονται ὅλους τούς ἄλλους λαούς καί τά ἔθνη ξέρουν νά ἀγαποῦν καί νά πεθαίνουν καί γιά τήν Πατρίδα τους. Αὐτό σημαίνει γνήσιος Πατριωτισμός. Ὄχι μῖσος, ἀντιπαράθεση ἤ διεκδίκηση δικαιωμάτων ἄλλων ἀλλά σεβασμός, ἀποδοχή καί ἀνεκτικότητα. Ὁ γνήσιος αὐτός Πατριωτισμός ἐκφράστηκε στό Γένος τῶν Ἑλλήνων ἀγωνιστῶν, ὡς ἐθνικό φιλότιμο καί λεβεντιά, δύο ἔννοιες ἑλληνικές, οἱ ὁποῖες παραμένουν δυσμετάφραστες στίς ἄλλες Εὐρωπαϊκές γλῶσσες.
Γιά τούς λόγους αὐτούς καί ἡ ἔννοια τῆς Πατρίδας, στούς Ἕλληνες διαχρονικά, δέν ἐκφράζει τίποτε τό ἐθνικιστικό ἀλλά τό ἐθνοτικό καί ἀποτελεῖ τό κατεξοχήν «ἑλληνικό λαϊκό γνώρισμα», τό ὁποῖο διαμορφώθηκε μέσα σέ ἕνα πνευματικό καί πολιτισμικό περιβάλλον, τό ἐκκλησιαστικό, ὅπου ὁ ἀγῶνας γιά Ἐλευθερία καί ἀξιοπρέπεια τοῦ λαοῦ ἀποτελεῖ καθοριστικό στοιχεῖο τοῦ ἐθνικοῦ ἤθους καί τῆς ταυτότητας τῶν Ἑλλήνων. Ὑπ’ αὐτή τήν ἔννοια ἡ Πατρίδα γιά τόν Ἕλληνα ἀποκτᾶ ὄχι μόνο ἐθνικό περιεχόμενο ἀλλά καί «θρησκευτικό χαρακτήρα», καί γίνεται Ἱερή, γιατί εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἴδια τήν ὑπόστασή του καί μέ τήν Πίστη του.
Γιά τόν λόγο αὐτό ἡ Ἐκκλησία προβάλλει καί τήν θυσία τῶν νεομαρτύρων καί τῶν ἐθνο-ϊερομαρτύρων ἀναδείξασα καί ἂλλους κατά τήν διάρκεια τοῦ ἀγώνα.
Οἱ ἀγωνιστές τοῦ 1821 ἤξεραν ὅτι πολεμοῦν ὡς μικροί καί λίγοι ἔναντι τῶν πολλῶν καί ἰσχυρῶν, πολέμησαν ὅμως μέ αὐτοθυσία καί ἡρωϊκά, διεκδίκησαν τό δίκαιο καί ὑπερασπίστηκαν τήν ἀξιοπρέπεια καί τήν ἑλληνικότητά τους, συνυφασμένη μέ τήν ἐλπίδα γιά ἐλευθερία τῆς Πατρίδας καί μέ τήν βεβαιότητα τῆς ἀλήθειας τῆς Πίστης τους στό Χριστό.
5. Σήμερα, 200 χρόνια μετά, εἶναι ὑποχρέωσή μας ὄχι μόνο νά ἐνθυμούμεθα ὅλη αὐτή τήν προσφορά ἀλλά καί νά τήν τιμοῦμε.
Νά τιμοῦμε τά πρόσωπα, τούς τόπους καί τίς ἀρχές τους. Νά τιμοῦμε τόν δικό τους ἀγώνα γιά τήν ἔννοια τῆς πραγματικῆς ἐλευθερίας, πού σημαίνει προσφορά θυσίας χωρίς κάποιο ἀτομικό ἀντάλλαγμα. Θυσία χωρίς ἀντίδωρο.
Ἡ τιμή αὐτή ἀποτελεῖ ἔκφραση σεβασμοῦ στά πρόσωπα καί στήν Πατρίδα ἀλλά καί ὑπηρεσία στίς ἀξίες τῆς Πατρίδας καί τοῦ Γένους.
Ἀναμφίβολα, ὁ καθένας μας μπορεῖ νά ἔχει τή δική του ἄποψη γι’ αὐτήν τήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821· τίς προσωπικές του ἀντιλήψεις γιά τά διάφορα γεγονότα. Στόν ἀντίποδα ὅμως τῶν προσωπικῶν αὐτῶν ἀπόψεων καί ἑρμηνειῶν προβάλλει ἡ ἐθνική μνήμη γιά τήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821 ὡς συλλογική ἔκφραση ἑνός λαοῦ, ὡς μνήμη ἱστορική καί συγχρόνως ὡς ἀναγκαιότητα καί δικαίωση γιά ἐπίτευξης μιᾶς ἑνότητας, μέ τήν ὁποίαν χαρακτηρίζεται καί περιγράφεται ἡ ἐθνική ταυτότητα καί ἡ ἰδιοπροσωπία μας ὡς Ἑλλήνων καί Χριστιανῶν.
Γιά τόν λόγο αὐτό, θεωρῶ ἐπιβεβλημένη τήν συνεχῆ ἀνάγνωση τῆς ἱστορίας μας, χωρίς τούς παραμορφωτικούς φακούς τῆς ἰδιοτέλειας καί τῆς σκοπιμότητας. Ἄλλωστε, ἡ ἱστορία αὐτή, ὅπως ὅλοι γνωρίζουμε, ἂν καί δέν ξαναγράφεται στή συλλογική συνείδηση τοῦ λαοῦ ἐντούτοις πρέπει νά ξαναδιαβάζεται.
Σήμερα ἡ Πατρίδα μας εἶναι μέλος τῆς μεγάλης Εὐρωπαϊκῆς Οἰκογένειας καί καλεῖται μαζί μέ τά ἄλλα Εὐρωπαϊκά Κράτη νά συμβάλλει ὥστε ἡ Εὐρώπη -ἐν μέσῳ πολιτισμικῶν κυρίως καί ἄλλων παγκόσμιων περιδινήσεων- νά προσδιορίσει τελικά τή δική της εὐρωπαϊκή ταυτότητα, προβάλλοντας τίς ἀξίες τῆς δικαιοσύνης, τῆς ἰσότητας, τῆς ἰσονομίας, τῆς ἀλληλεγγύης, τῆς ἐθνικῆς ἀξιοπρέπειας, τοῦ ἔμπρακτου σεβασμοῦ στή διαφορετικότητα καί τῆς ἀποδοχῆς στήν ἑτερότητα ἀλλά καί τοῦ δικαιώματος τῆς ἐλευθερίας, τῆς αὐτοδιάθεσης καί τῆς διατήρησης τῆς πολιτισμικῆς ἰδιαιτερότητας κάθε Κράτους-Μέλους.
Στή σημερινή κρίσιμη ἐποχή ὁ ἑορτασμός τῶν 200 χρόνων ἀπό τό ξέσπασμα τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 ὑπενθυμίζει στόν Ἑλληνικό Λαό, μέ τήν μεγάλη ἱστορική δόξα καί ἐμπειρία καί τήν πολιτισμική ἀξία, τό χρέος του καί τήν ἀποστολή του. Τόν καλεῖ νά ἀνασυγκροτήσει τίς δυνάμεις του γιά νά φέρει στό προσκήνιο τίς ἀληθινά ἐθνικές του ἀξίες. Μέ αὐτές ὡς πνευματικό ἐφόδιο μπορεῖ νά ἀντιμετωπίσει τίς δοκιμασίες τῆς ἐποχῆς, ὄχι μόνο οἰκονομικές ἤ τεχνολογικές ἀλλά κυρίως κοινωνικές καί ἀνθρωπιστικές. Μέ αὐτές μπορεῖ νά ἀνταποκριθεῖ συγχρόνως στά ἀδυσώπητα προβλήματα τῆς ἐποχῆς, πού εἶναι προβλήματα ἤθους καί στάσης ζωῆς ἤ θανάτου.
Ἡ ἐποχή τήν ὁποίαν διερχόμεθα δέν εἶναι ἁπλᾶ ἐποχή μεταβατική ἀλλά ἐπαναστατική σέ κάθε διάσταση τῆς ζωῆς καί γιά νά ἐπιβιώσουμε εἶναι ἀνάγκη νά διδαχθοῦμε ἀπό τήν ἱστορία μας «πῶς δεῖ καί ὑπέρ ὧν δεῖ» νά ἀγωνιζόμαστε.
Παραδειγματιζόμενοι ἀπό τόν ὑγιῆ πατριωτισμό τῶν ἀγωνιστῶν τῆς παλιγγενεσίας τοῦ 1821, πρέπει νά διαφυλάξουμε τά πρωτοτόκια τῆς ἰδιοπροσωπίας μας καί τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας, καί συγχρόνως νά μεταλαμπαδεύουμε τά πολύτιμα ἀγαθά τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ μας στήν Εὐρώπη τῶν λαῶν, ὥστε τελικά νά ἀποτελέσουν αὐτά τήν «ψυχή τῆς Εὐρώπης»
ἀλλά καί ὃλης τῆς Οἰκουμένης.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί εὐλογιῶν
Ο Μητροπολίτης
† Ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος»
Το πρόγραμμα των εορταστικών εκδηλώσεων
Α. Λατρευτικές εκδηλώσεις
1) 3 Ἰανουαρίου 2021. Κυριακή πρό τῶν Φώτων.
Δοξολογία ἐπί τῇ ἐνάρξει τοῦ ἐπισήμου Ἑορτασμοῦ τῆς 200ετηρίδος τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.
Κήρυξις του ἐπίσημου ἑορτασμού ἐπί τῇ συμπληρώσει 200 ἐτῶν ἀπό τῆς ἐνάρξεως τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἤτοι ἀπό τῆς 1ης Ἰανουαρίου ἕως καί τῆς 31ης Δεκεμβρίου 2021, από τον Σεβ. Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χ ρ υ σ ό σ τ ο μ ο Γ΄ ὡς Διάδοχο τῶν Ἐθνομαρτύρων Ἀρχιερέων: Μητροπολίτου Μονεμβασίας Καλαμάτας ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ Παγώνη, Ἐπισκόπου Ἀνδρούσης καί εἶτα Μεσσήνης καί Μεσσηνίας ΙΩΣΗΦ Νικολάου, Ἐπισκόπου Κορώνης ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Μπίστη καί Ἐπισκόπου Μεθώνης ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Παπαθεοδώρου, κι ἄλλων ἐπιφανῶν Ἀρχιερέων.
2) 30 Ἰανουαρίου 2021. Ἑορτή Τριῶν Ἱεραρχῶν. Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία ἱερουργοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου ἐν τῷ Ἐνοριακῷ Ἱερῷ Ναῷ Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν ἐν Καλαμάτᾳ. Ἀρχιερατικόν Μνημόσυνον ὑπέρ τῶν Μεσσηνίων Διδάχων τοῦ Γένους.
Ὁμιλία ὑπό Ἐκπαιδευτικοῦ περί τοῦ Κρυφοῦ Σχολειοῦ καί τῶν Διδάχων τοῦ Γένους.
3) 21 Μαρτίου 2021. Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία ἱερουργοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου ἐν τῷ Μητροπολιτικῷ Ναῷ τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Χριστοῦ ἐν Καλαμάτᾳ.
Ἀ ρ χ ι ε ρ α τ ι κ ό ν Μ ν η μ ό σ υ ν ο ν
Τῶν ἀειμνήστων Μητροπολιτῶν ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ: Νεοφύτου, Δωροθέου, Σωφρονίου, Δαμασκηνοῦ Λαυρεντίου, Γαβριήλ, Ζωσιμᾶ, Σωφρονίου, Λαυρεντίου, Νικηφόρου, Γαβριήλ, Γρηγορίου, Καλλινίκου, Νικηφόρου, Γερασίμου, Παϊσίου, Γρηγορίου, Διονυσίου, Νικηφόρου, Ἀνθίμου, Ἰγνατίου, Ἀμβροσίου καί Χρυσάνθου τοῦ καί Ἐθνομάρτυρος.
Τῶν ἀειμνήστων Ἐπισκόπων τῆς πάλαι ποτε διαλαμψάσης ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ: Γρηγορίου, Νικολάου, Θεοδώρου, Νικήτα, Ἀθανασίου, Παναρέτου, Νικολάου, Ἀκινδύνου, Βασιλείου, Ἀντωνίου, Γεωργίου, Μιχαήλ, Καλογνήτου, Νήφωνος, Μάρκου, Ἰωσήφ, Ἀνθίμου, Ἰωσήφ, Ἀρσενίου, Χριστοφόρου, Νεοφύτου, Παρθενίου, Καλλίστου, Γρηγορίου, Θεοφάνους, Ἱερεμίου, Ἀνθίμου, Ἰγνατίου, Μελετίου, Νεοφύτου, Γρηγορίου τοῦ καί Ἐθνομάρτυρος καί Μακαρίου.
Τῶν ἀειμνήστων Ἐπισκόπων τῆς πάλαι ποτέ διαλαμψάσης ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ: Ἀφοβίου, Γερασίμου, Θεοδοσίου, Θεοδωρήτου, Στεφάνου, Κωνσταντίνου, Ἰωάννου, Μάρκου, Μακαρίου, Ἀθανασίου, Βησσαρίωνος, Βενεδίκτου, Μακαρίου, Ἀρσενίου, Ἰωάσαφ, Νεοφύτου, Παγκρατίου, Εὐθυμίου, Βησσαρίωνος, Σωφρονίου, Ἀγαπίου, Γαβριήλ, Γρηγορίου, Ἰακώβου, Ἀνθίμου, Μακαρίου, Μακαρίου, Ἀθανασίου, Κυρίλλου, Παϊσίου καί Γρηγορίου τοῦ καί Ἐθνομάρτυρος.
Τῶν ἀειμνήστων Ἐπισκόπων τῆς πάλαι ποτέ διαλαμψάσης ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΝΔΡΟΥΣΗΣ: Παρθενίου,
Ἀρσενίου, Θεοδοσίου, Παρθενίου, Θεοδοσίου, Ἀρσενίου, Ἰωάσαφ, Παρθενίου, Εὐθυμίου, Θεοδοσίου, Νικηφόρου, Δανιήλ καί Κωνσταντίου.
Τῶν ἀειμνήστων Ἐπισκόπων τῆς πάλαι ποτέ διαλαμψάσης ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ: Ἀλεξάνδρου, Ἀθανασίου, Φιλίππου, Ἰωάννου καί Μαλαχίου.
Τῶν ἀειμνήστων Μητροπολιτῶν ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Ἰωσήφ, Προκοπίου, Στεφάνου, Παναρέτου, Μελετίου, Πολυκάρπου, Χρυσοστόμου καί Χρυσοστόμου.
γ) 23 Μαρτίου 2021 . Δοξολογία, εἰς τον Ἱστορικόν Ἱερόν Ναόν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Καλαμάτας, ἐπί τῇ Ἀπελευθερώσει τῆς πόλεως τῆς Καλαμάτας ἐκ τοῦ Ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ.
Β. Ἐπιστημονικές Ἡμερίδες
1) «Ἡ προκήρυξη τῆς Μεσσηνιακῆς Γερουσίας πρός τάς Εὐρωπαϊκάς Αὐλάς: Ἀποτιμώντας τήν σημασία της σήμερα». Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας, 30 Ἰανουαρίου 2021.
Τρεῖς πανεπιστημιακοί Καθηγητές θά δώσουν τήν ἑρμηνεία τους:
α) «Τό ἀνολοκλήρωτο 1821. Σκέψεις γιά τά 200 ἔτη μετά τήν προκήρυξη τῆς Μεσσηνιακῆς Γερουσίας», ὁμιλητής ὁ Ἀναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Γεώργιος Στείρης.
β) «Ἡ προκήρυξη τῆς Μεσσηνιακῆς Γερουσίας καί ὁ κόσμος τῶν πολιτικῶν ἰδεῶν», ὁμιλητής ὁ Καθηγητὴς Ἱστορίας τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Εὐάνθης Χατζηβασιλείου.
γ) «Ὁ πολιτισμός τῶν ὀλίγων καί ἡ ἀρετή τῶν πολλῶν», Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας, 20 Μαρτίου 2021, ὁμιλητής ὁ Γεώργιος Πολίτης Ἀναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικῆς Φιλοσοφίας τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
2) «Ἡ προσφορά τοῦ Ὀρθόδοξου Μοναχισμοῦ στήν παιδεία καί στόν πολιτισμό τοῦ Γένους, μέ ἰδιαίτερη ἔμφαση στήν Μεσσηνία». Ἱερά Μονή Βελανιδιᾶς, 29 Μαΐου 2021.
Δύο εἰδικοί ἐπιστήμονες θά ὁμιλήσουν γιά τό συγκεκριμένο θέμα.
α) «Ἡ συμβολή τῶν Μονῶν τῆς Ἑλλάδος καί ἰδιαιτέρως τῆς Μεσσηνίας στήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821», ὁμιλητής ὁ Ἐπίκουρος Καθηγητὴς Πολιτικῆς Ἱστορίας στήν Στρατιωτική Σχολή Εὐελπίδων κ. Νικόλαος Τόμπρος
β) «Ἡ προσφορὰ τῶν Μονῶν τῆς Μεσσηνίας στήν παιδεία τῶν Ἑλλήνων κατά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καί μετά ἀπό αὐτήν», ὁμιλητής ὁ Θεολόγος, Δρ Νεωτέρας Ἑλληνικῆς Ἱστορίας καί Φιλοσοφίας κ. Ἰωάννης Μπουγᾶς.
3) Ἐκδήλωση στήν Κορώνη, Αἴθουσα Ἐκδηλώσεων Μανιατακείου Ἱδρύματος 27 Φεβρουαρίου 2021, μέ ὁμιλία:
«Οἱ Ἐθνομάρτυρες: Μητροπολίτης Μονεμβασίας καὶ Καλαμάτας Χρύσανθος Παγώνης, Ἐπίσκοπος Κορώνης Γρηγόριος Μπίστης, Ἐπίσκοπος Μεθώνης Γρηγόριος Παπαθεοδώρου», ὁμιλήτρια ἡ Ἐπίκουρος Καθηγήτρια Παλαιογραφίας-Κωδικολογίας-Ἐκδοτικῆς τοῦ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Σοφία Καπετανάκη.
4) Ἐκδήλωση στήν Μεσσήνη, Ἀμφιθέατρο Δήμου Μεσσήνης 11 Σεπτεμβρίου 2021, μέ ὁμιλίες: α) «Ἡ Ἐκκλησία στὴν Μεσσήνη πρίν καί μετά τόν Ἀγώνα», ὁμιλήτρια ἡ Ἐπίκουρος Καθηγήτρια Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας τῶν Νεωτέρων χρόνων τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Δέσποινα Μιχάλαγα, καί β) «Ὁ Ἐπίσκοπος Μεσσήνης Ἰωσὴφ ὁ ἀπό Ἀνδρούσης καί τό πολιτικό ἔργο του», ὁμιλήτρια ἡ Δικηγόρος, ΜΔΕ Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου καί ΜΔΕ Κανονικοῦ Δικαίου κ. Ἑλένη Παλιούρα.
5) Ἐκδήλωση στόν Μελιγαλᾶ, Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο 19 Ἰουνίου 2021, μὲ ὁμιλία: «Ἄγνωστοι Μεσσήνιοι Κληρικοί, Ἀγωνιστές τοῦ 1821», ὁμιλητής τό Μέλος ΕΔΙΠ τοῦ Τμήματος Φιλολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Μάριος Ἀθανασόπουλος.
Γ. Εἰκαστικές ἐκδηλώσεις
1) Ἔκθεση ἀντικειμένων καί ἐνδυμασιῶν τοῦ ἀγῶνα σέ συνεργασία μέ τό «Μουσεῖο Ἱδρύματος Γεωργίου καί Βικτωρίας Καρέλια» (Ἰούνιος – Αὔγουστος 2021).
2) Παμμεσσηνιακός Διαγωνισμός Δοκιμίου, Ποιήματος, Θεατρικοῦ Δρώμενου καί Ἔργων ψηφιακῆς δημιουργίας (βίντεο, ρομποτική κατασκευή μέ κίνηση, μουσική δημιουργία μέ ψηφιακά μέσα), γιά μαθητές καί μαθήτριες Α΄ καί Β΄ Λυκείου μέ θέμα: «Ἐκκλησιαστικές Προσωπικότητες τοῦ ἀγῶνα στήν Μεσσηνία: Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Καλαμάτας Χρύσανθος Παγώνης, Ἐπίσκοπος Κορώνης Γρηγόριος Μπίστης, Ἐπίσκοπος Μεθώνης Γρηγόριος Παπαθεοδώρου», σέ συνεργασία μέ τήν Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Ἐκπαιδεύσεως Μεσσηνίας. (Ἰανουάριος – Μάϊος 2021). Ἡ ἀπονομή τῶν βραβείων θά πραγματοποιηθεῖ στήν Καλαμάτα στίς 25 Σεπτεμβρίου 2021 στό Ἀμφιθέατρο τοῦ Μουσικοῦ Σχολείου Καλαμάτας, ὅπου θά λάβει χώρα καί Μουσική ἐκδήλωση μέ τραγούδια γιά τό 1821 σέ συνεργασία τοῦ Μουσικοῦ Σχολείου καί τῶν Νεανικῶν Συντροφιῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας.
3) Παμμεσσηνιακός Διαγωνισμός Ζωγραφικῆς γιά μαθητές καί μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου, μέ θέμα:
«Ἡ Ναυμαχία τοῦ Ναβαρίνου: Ὁ θρίαμβος τῆς συνεργασίας καί τῆς ἀλληλεγγύης τῶν λαῶν τῆς Εὐρώπης», (Σεπτέμβριος-Δεκέμβριος 2021). Ἡ ἀπονομή τῶν βραβείων θά πραγματοποιηθεῖ στό Ἀμφιθέατρο τοῦ Δήμου Πύλου-Νέστορος στήν Πύλο στίς 12 Δεκεμβρίου 2021 ὅπου θά λάβει χώρα καί ἡ καταληκτήριος ὁμιλία τῶν Ἐπετειακῶν Ἐκδηλώσεων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσσηνίας ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο, Καθηγητή τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος θά ἀναπτύξῃ τό θέμα: «Ἡ ὑπαρξιακή ἀναζήτηση τοῦ ἀνθρώπου γιά ἐλευθερία καί ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση τοῦ 1821».
Δ. Ἐπετειακές Ἐκδόσεις
1) Ἐπετειακή Ἔκδοση «Μεσσηνιακό Ἁγιολόγιο», στό ὁποῖο θά συμπεριλαμβάνονται καί οἱ Ἐθνοϊερομάρτυρες τῆς Μεσσηνίας, σέ συνεργασία μέ τήν Περιφερειακή Ἑνότητα Μεσσηνίας. Ἡ παρουσίαση τοῦ ἔργου θά πραγματοποιηθεῖ στό Ἀμφιθέατρο «Ἀλέξανδρος Κουμουνδοῦρος» τῆς Περιφερειακῆς Ἑνότητος Μεσσηνίας στήν Καλαμάτα στίς 16 Μαΐου 2021.
2) Ἐπετειακή Ἔκδοση τῶν πρακτικῶν τῶν ἀνωτέρω Ἡμερίδων καί Ἐκδηλώσεων
Ἐπιτροπή ὀργανώσεως τῶν ἑορταστικῶν Ἐκδηλώσεων
1. Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος
2. Ἀρχιμανδρίτης Φίλιππος Χαμαργιᾶς, Πρωτοσύγκελλος
Ἱ. Μητροπόλεως Μεσσηνίας
3. Ἀρχιμανδρίτης Χριστοφόρος Νταμάτης, Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος Καλαμάτας
4. Πρωτοπρεσβύτερος Σωτήριος Τζαϊλέας, Ὑπεύθυνος Νεότητος τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μεσσηνίας
5. Δρ. Ἰωάννης Μπουγᾶς, Θεολόγος
