Άγιος Βασίλειος ο Μέγας: Σήμερα εορτάζει ο «φωστήρας» της Ορθόδοξης Εκκλησίας και υπέρμαχος των αδύναμων

Σήμερα 1η Ιανουαρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου, του επισκόπου Καισαρείας ή αλλιώς του «φωστήρα» της Ορθόδοξης παράδοσης που με το φρόνημα και τους αγώνες του κατάφερε να εξασφαλίσει καλύτερες συνθήκες ζωής στους φτωχούς και αδύναμους πολίτες της επισκοπής του.

• Λίγα λόγια για τον βίο του:

Ο Βασίλειος γεννήθηκε το 330 στην Καισάρεια της Καππαδοκίας (νυν Καϊσερί Τουρκίας) και ήταν γιος του Ποντίου ρήτορα (δικηγόρου της εποχής) Βασιλείου και της Εμμέλειας, η μνήμη της οποίας τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μαζί με του υιού της.

Στην οικογένεια εκτός από το Βασίλειο υπήρχαν άλλα οκτώ ή εννέα παιδιά. Μεταξύ αυτών, ο Γρηγόριος, ο μετέπειτα σπουδαίος θεολόγος, γνωστός ως Γρηγόριος Νύσσης.

Η γιαγιά του Μακρίνα ήταν κόρη χριστιανού μάρτυρα και μαζί με τη μητέρα του Εμμέλεια έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χριστιανικού χαρακτήρα του Βασιλείου.

Το 351 πήγε στην Αθήνα, όπου ανθούσαν ακόμη τα γράμματα και οι τέχνες. Σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική, φυσική κ.ά.

Στην Αθήνα γνωρίστηκε με τον Ιουλιανό, μετέπειτα αυτοκράτορα του Βυζαντίου και αργότερα μεγάλο πολέμιο του Χριστιανισμού, και τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό, με τον οποίο τον συνέδεσε μία ιερή και ισόβια φιλία.

• Ο (θεολογικός) αγώνας που έκανε και η κληρονομιά που ανέλαβε να συνεχίσει

Ο Μέγας Βασίλειος ήταν μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο Μέγας Αθανάσιος λίγο πριν κοιμηθεί εν Κυρίω, τον «έχρισε» συνεχιστή του αγώνα του κατά των αιρέσεων και των κακοδοξιών που κλόνιζαν το θρησκευτικό φρόνημα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Το πλούσιο θεολογικό περιεχόμενο του λόγου του και η ρητορική δεινότητα που τον χαρακτήριζαν, τον ανέδειξαν ως τον κορυφαίο θεολόγο όταν άρχιζε να δύει το «αστέρι» του Μεγάλου Αθανασίου.

Μάλιστα, το γεγονός ότι εντρύφησε αδρομερώς στην ουσία του Αγίου Πνεύματος και την σχέση του με τον Τριαδικό Θεό, τον οδήγησε να λάβει το προσωνύμιο «Φωστήρας».

Παρά τα 46 χρόνια ζωής του, ο Μέγας Βασίλειος κατάφερε να ορθώσει το ανάστημά του εις βάρος των πλουσίων, των μεγαλογαιοκτημόνων και των αυλικών που φρόντιζαν τους εαυτούς τους εις βάρος των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων.

Με συνεχείς θεολογικές και κοινωνικές παρεμβάσεις του, ο Βασίλειος πέτυχε αυτό που οι υπόλοιποι ιεράρχες φοβούμενοι των θέσεων τους δεν κατάφεραν να κάνουν.

Ανάγκασε τους ισχυρούς να ανοίξουν τις αποθήκες τους για να τραφούν οι φτωχοί και να αντιμετωπιστεί ο λιμός της εποχής, ζήτησε από την Εκκλησία να διοργανώσει συσσίτια για τους άπορους και πίεσε την αυλή του αυτοκράτορα να λάβουν οικονομικές πρωτοβουλίες για τους αδυνάμους.

Το θεάρεστο έργο του Βασιλείου ολοκληρώθηκε με την «Βασιλειάδα», ένα μεγάλο συγκρότημα περίθαλψης και φροντίδας ηλικιωμένων, ορφανών και απόρων, πριν κλείσει τα μάτια του και παραδώσει το πνεύμα του στον Τριαδικό Θεό στην 1η Ιανουαρίου του 371 μ.Χ. σε ηλικία μόλις 46 ετών, λόγω της φιλασθενίας που τον εμπόδισε από μεγαλύτερα πράγματα.