Απέραντο ξενοδοχείο η Αθήνα: Check-in σε υποβαθμισμένες γειτονιές

Γιαπωνέζοι τουρίστες σέρνουν τις βαλίτσες τους και µε τον χάρτη ανά χείρας αναζητούν το δωµάτιό τους για να κάνουν check-in. Ελάχιστα µέτρα παρακάτω, µια παρέα νεαρών Αυστραλών κλειδώνουν τις αποσκευές τους και αλλάζουν συνάλλαγµα ώστε να απολαύσουν µια βόλτα κάτω από τον ελληνικό ήλιο.

∆εν πρόκειται για εικόνες από την Παροικιά της Πάρου ή τη χώρα της Μυκόνου, αλλά για µια συνηθισµένη ηµέρα στο Κουκάκι.

Το Airbnb µπήκε για τα καλά στη ζωή των Αθηναίων, µε αποτέλεσµα παραδοσιακές γειτονιές της πρωτεύουσας, όπως το Κουκάκι και τα Πετράλωνα, να µετατρέπονται σε απέραντα ξενοδοχεία, αλλά και το Θησείο και η Βικτώρια µετατρέπονται σταδιακά σε τουριστικές ζώνες.

Οι αριθµοί για την αλµατώδη αύξηση της βραχυχρόνιας µίσθωσης είναι ενδεικτικοί. Περισσότερα από 15.000 ακίνητα στην Αττική διατίθενται προς ενοικίαση µέσω ψηφιακών πλατφορµών, µε 2.500 από αυτά να βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας, ενώ το Κουκάκι συγκαταλέγεται ανάµεσα στις δέκα πιο δηµοφιλείς γειτονιές του Airbnb παγκοσµίως. Στον δρόµο που χάραξαν οι συνοικίες περιµετρικά της Ακρόπολης κινούνται την τελευταία τριετία η πλατεία Βικτωρίας και το Θησείο, µε τη φρενίτιδα που ακούει στο όνοµα Airbnb να δίνει ξανά ζωή στις πλέον υποβαθµισµένες γειτονιές της Αθήνας.

Την ίδια ώρα, η βραχυχρόνια µίσθωσηεκτοξεύει τις τιµές των ενοικίων για τους µόνιµους κατοίκους και οι γειτονιές του Λεκανοπεδίου µεταµορφώνονται σε απέραντες ξενοδοχειακές µονάδες µε καταστήµατα laundry, χώρους αποθήκευσης αποσκευών και 24ωρα σούπερ µάρκετ, χάνοντας τον οικιστικό χαρακτήρα τους. Το «Εθνος της Κυριακής» περπάτησε στους δρόµους όπου το Airbnb µονοπωλεί την αγορά των ακινήτων, συνοµίλησε µε ιδιοκτήτες καταλυµάτων τα οποία νοικιάζονται µέσω της πλατφόρµας, αλλά και µε µόνιµους κατοίκους, και κατέγραψε τις συγκρούσεις από αυτή τη συµβίωση.

Πολυκατοικίες – ξενοδοχεία

Κατεβαίνοντας την οδό Βεΐκου στο Κουκάκι, το θέαµα των εκατοντάδων τουριστών οι οποίοι αποβιβάζονται από τα ταξί (υπηρεσίες Uber) υπό τον ήχο των τροχήλατων βαλιτσών παραπέµπει σε λιµάνι κυκλαδίτικου νησιού. Επισκέπτες από κάθε γωνία του πλανήτη, αφού προσανατολιστούν στη γειτονιά, ξεχύνονται στα στενά προκειµένου να βρουν το σπίτι που έχουν κλείσει µέσω του Airbnb. Εκεί τους περιµένει ο οικοδεσπότης τους, ο οποίος αποχαιρετά τον προηγούµενο πελάτη και υποδέχεται το νέο γκρουπ. Το Κουκάκι µέρα και νύχτα ζει ένα συνεχές check-in. Τα κουδούνια στις εισόδους των πολυκατοικιών είναι γραµµένα πλέον στα αγγλικά. Σε µια πολυκατοικία στην οδό Μπότσαρη, στη θέση των ονοµάτων των παλαιών ενοίκων, υπάρχουν οι επιγραφές «Toni’s Home» και «George apartment».

∆ίπλα από την είσοδο ο οικοδεσπότης έχει τοποθετήσει ένα µαύρο κουτί, το οποίο ανοίγει µε κωδικό και περιέχει τα κλειδιά για το ενοικιαζόµενο διαµέρισµα. Ιδια είναι η εικόνα των περισσότερων πολυκατοικιών και στην οδό Φαλήρου, όπου το 90% των σπιτιών νοικιάζεται µε βραχυχρόνια µίσθωση. «Είκοσι χρόνια στο Κουκάκι και έφτασα στο σηµείο να µην ακούω ελληνικά στο µαγαζί µου. Να µη βλέπω τους γείτονες που είχα παλιά, αλλά µόνο τουρίστες. Πάει, χάθηκε η γειτονιά µας» δηλώνει στο «Εθνος» η κ. Μαρία, η οποία έχει ψιλικατζίδικο στην οδό Βεΐκου.

Οπως λέει, µολονότι η γειτονιά γέµισε από κόσµο, η κίνηση στο κατάστηµά της δεν αυξήθηκε, µια και οι τουρίστες ψωνίζουν από τα 24ωρα µίνι µάρκετ που έχουν ανοίξει οι µεγάλες εταιρείες τροφίµων στο Κουκάκι. Το Airbnb έφερε µαζί του και νέες επιχειρήσεις στο Κουκάκι. Στην οδό ∆ηµητρακοπούλου, καθηµερινά ξεπηδούν καθαριστήρια ρούχων (laundries) καθώς και καταστήµατα αυτοµατοποιηµένου check in για το Airbnb, όπου οι επισκέπτες µπορούν να παραλάβουν τα κλειδιά του καταλύµατος.

«∆εν υπάρχει άλλη περιοχή στην Ελλάδα µε τόσα πλυντήρια ρούχων. Στη Βεΐκου άνοιξαν έξι µαγαζιά σε έναν χρόνο» τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Χάρης Τζαννής, ο οποίος µένει στην οδό Σταθογιάννη και την τελευταία διετία βλέπει όλα τα γειτονικά του σπίτια να νοικιάζονται σε ηλεκτρονικές πλατφόρµες. «Στο στενό µου όλα τα διαµερίσµατα είναι Airbnb. Στην Καρατάσου, τον καλό δρόµο του Κουκακίου, ό,τι νεοκλασικό ανακαινίζεται πάει για Airbnb. Στην πολυκατοικία του κουνιάδου µου από τα 27 διαµερίσµατα µόνο στα δυο µένουν µόνιµοι κάτοικοι.

Είµαστε πλέον µια τουριστική περιοχή» επισηµαίνει και εξηγεί πως πέρα από την αλλοίωση του χαρακτήρα της περιοχής το Airbnb δυσχεραίνει και την καθηµερινότητα των κατοίκων.

«Βγάζω τον σκύλο βόλτα το βράδυ και καταλήγω να καθοδηγώ Γιαπωνέζους που έχουν late check-in. Φίλοι µας, γείτονές µας επί χρόνια, αναγκάζονται να µετακοµίσουν γιατί τους κάνουν έξωση προκειµένου να βάλουν το σπίτι στο Ιντερνετ. ∆εν µένουν οικογένειες εδώ πια, µε αποτέλεσµα να έχουν µειωθεί τα παιδιά στα δηµοτικά σχολεία. Επίσης, όπου υπάρχουν τουρίστες, υπάρχουν και πορτοφολάδες.

Πέφτεις να κοιµηθείς και ακούς τον ήχο από τα ροδάκια των βαλιτσών. Στο Κουκάκι υπάρχει η αναστάτωση ενός τουριστικού θερέτρου» σηµειώνει ο κ. Τζαννής, οµολογώντας, ωστόσο, ότι το Airbnb, παρά τα όποια προβλήµατα, έδωσε ξανά ζωή στο Κουκάκι και συνέβαλε στο να ανακάµψει η τοπική οικονοµία.

Φιλί ζωής

Το Κουκάκι, όµως, εκτός από µποτιλιάρισµα, φασαρία και εξώσεις απέκτησε µέσω του Airbnb τη χαµένη ζωντάνια του. Νέοι άνθρωποι, µε παραστάσεις και οικονοµική άνεση, κάνουν σήµερα βόλτα στα στενά µιας γειτονιάς η οποία µέχρι πριν από µερικά χρόνια κατοικούνταν, κυρίως, από ηλικιωµένους. «Γέµισε το Κουκάκι µε µια ωραία φασαρία. Αυτές οι γειτονιές πριν από είκοσι χρόνια είχαν µόνο συνταξιούχους και µερικά περίπτερα.

Είχαν βρεθεί σε µια παρακµή και τώρα επιστρέφουν στην περιοχή οι νέοι. Ξέρετε πόσο ωραία νιώθω που έρχονται στο σπίτι µου νέα παιδιά;» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η κ. Λίλη Κυριακοπούλου, η οποία νοικιάζει µε βραχυχρόνια µίσθωση το διαµέρισµά της στην Ακρόπολη.

Για την κ. Κυριακοπούλου το Airbnb είναι η εξέλιξη, η ροή που ακολουθεί η κοινωνία, και µόνο οφέλη θα έχει για την περιοχή στην οποία γεννήθηκε και µεγάλωσε. «Κατανοώ πως για τους υπόλοιπους ενοίκους είναι ενοχλητικό να µπαίνει ένας ξένος στο σπίτι τους, αλλά τα πράγµατα παίρνουν µια τροπή, αλλάζουν οι εποχές. Σε τελική ανάλυση, ούτε µεγάλα κλαµπ έχουν ανοίξει ούτε φασαρίες γίνονται.

Ανοιξαν στο Κουκάκι στέκια για τη νεολαία και για νέους ανθρώπους µε κουλτούρα. Αυτό που λέµε “καλός τουρισµός”» προσθέτει. Ακόµη µια γειτονιά της Αθήνας η οποία αναβαθµίστηκε µέσω του Airbnb και της τουριστικής κίνησης είναι η πλατεία Βικτωρίας. Η κ. Ιωάννα Κυριακοπούλου πριν από µερικά χρόνια αγόρασε δυο διαµερίσµατα στην περιοχή, στην οδό Φερρών, µε σκοπό να τα νοικιάσει.

Τα σπίτια έµειναν για µεγάλο διάστηµα ξενοίκιαστα, µε αποτέλεσµα να πληρώνει µόνο φόρους και έξοδα συντήρησης. Με το Airbnb έδωσε ανάσα στην τσέπη της αναµορφώνοντας, παράλληλα, µια γειτονιά-φάντασµα του ιστορικού κέντρου.

«Ξεκίνησα να φροντίζω την πολυκατοικία και να πληρώνω τα κοινόχρηστα. Φτιάξαµε την είσοδο, βάλαµε πολυθρόνες και ρίξαµε λεφτά για τους κοινόχρηστους χώρους. Ενα κτίριο παρατηµένο αναστήθηκε» λέει στο «Εθνος» η κ. Κυριακοπούλου και υπογραµµίζει πως η πλατεία Βικτωρίας άλλαξε ριζικά όψη από τη στιγµή που στους δρόµους κυκλοφόρησαν τουρίστες µε βαλίτσες.

«Εχουµε περισσότερη αστυνοµία και καθαριότητα στους δρόµους. Ανοίγουν πάλι τα κλειστά µαγαζιά, τα καφέ και τα µίνι µάρκετ. ∆εν είναι η Βικτώρια το χαλί που ήταν πριν από τρία χρόνια» εξηγεί. Πώς, όµως, αντιµετωπίζουν οι µόνιµοι κάτοικοι της Βικτώριας την «εισβολή» χιλιάδων τουριστών στη γειτονιά τους;

Η κ. Κυριακοπούλου τονίζει ότι οι πελάτες της είναι περαστικοί από την Αθήνα ταξιδεύοντας συνήθως στα νησιά του Αιγαίου και έτσι δεν δηµιουργούν προβλήµατα στη συνοίκηση, ενώ απαντά και στην κριτική που ασκείται στην πλατφόρµα του Airbnb αναφορικά µε την αλλοίωση του οικιστικού χαρακτήρα των γειτονιών. «Καµία γειτονιά δεν χάνεται µε το Airbnb. Αντιθέτως, τώρα έχει την προσοχή, αναβαθµίζεται και οµορφαίνει. Μόνο αν είσαι ανοιχτόµυαλος και χωρίς προκαταλήψεις αναβαθµίζεις τη γειτονιά σου».