Τι είναι το φαινόμενο «Brocken spectre» ή αλλιώς το «φάντασμα του Μπρόκεν»; (βίντεο)

Μερικές φορές το φως κάνει περίεργα παιχνιδίσματα και φανερώνει ανθρώπινες φιγούρες να ξεπροβάλλουν μέσα από την ομίχλη, λες και κάποιος στέκεται και μας παρακολουθεί από τον ουρανό. Το χαρακτηριστικό σε αυτά τα φαινόμενα είναι η άλως ή φωτοστέφανο που περιβάλλει με τα χρώματα της ίριδας τις γιγάντιες σκιώδεις φιγούρες.

Οι πιο εντυπωσιακές φωτογραφίες προέρχονται από τα Χάιλαντς της Σκοτίας και συγκεκριμένα από το Γκλενκόου, μια παρθένα περιοχή με απόκρημνα χιονισμένα βουνά και ελικοειδείς πεδιάδες που συνθέτουν ένα υποβλητικό τοπίο.

Τελικά πρόκειται για παραφυσικό φαινόμενο ή μήπως υπάρχει μια απλή τεχνική εξήγηση;

Το φαινόμενο έχει την ονομασία Brocken spectre (το φάντασμα του Μπρόκεν) επειδή πρωτοπαρουσιάστηκε στο ομώνυμο βουνό της βόρειας κεντρικής Γερμανίας που έχει ύψος 1.143 μέτρα.

Πρόκειται για ένα οπτικό φαινόμενο που δημιουργείται όταν πάνω στα σύννεφα προβάλλεται η εικόνα κάποιου που στέκεται ψηλά –σε ένα βουνό ή ύψωμα– έχοντας τον ήλιο πίσω του.

Το φαινόμενο έλκει την καταγωγή του από τις Βαλπούργιες Νύχτες του 17ου αιώνα, όταν μάγοι και μάγισσες μαζεύονταν στα βουνά νύχτα και έκαναν οργιαστικές τελετές για να υποδεχτούν τον ερχομό της Άνοιξης. Οι τελετές γίνονταν την παραμονή της Πρωτομαγιάς, καθώς στις χώρες του Βορρά ή Άνοιξη έρχεται με κάποια καθυστέρηση.

Τα φάσματα που παρουσιάζονταν τότε στον αιθέρα θεωρούνταν ότι ήταν οι δαίμονες που καλούσαν οι μάγοι και οι μάγισσες. Μια τέτοια νύχτα παρουσιάζει ο Γκαίτε στον Φάουστ.

Με τις οργιαστικές τελετές τους, οι άνθρωποι εκείνης της εποχής πίστευαν ότι καλούσαν στη γη όντα από έναν άλλο κόσμο – τους δαίμονες.

Αν τώρα καλούσαν υψηλής τάξεως όντα (αγαθοδαίμονες) ή κατώτερα στοιχειακά και αστρικά υπολείμματα (κακοδαίμονες) εξαρτιόταν από την ποιότητα του μάγου και το είδος της μαγείας.

Ωστόσο, οι εορτασμοί αυτοί ήταν το κοσμογονικό ισοδύναμο του Χάους, της υπέρτατης εκπλήρωσης και της αιώνιας εξωχρονικής στιγμής.

Οι εορτασμοί αυτοί παραπέμπουν στα ρωμαϊκά Σατουρνάλια (ή αλλιώς Καρναβάλι) –που η καταγωγή τους πηγαίνει πίσω στον σαμανισμό των προϊστορικών χρόνων– αλλά και στις οργιαστικές τελετές του Διονύσου και των Ορφικών θιάσων.

Στη διάρκεια αυτών των αχαλίνωτων εκδηλώσεων, υπήρχε η τάση για την κατάργηση ή τη «σύγχυση των κανόνων» μέσα από την αντιστροφή των ανθρώπινων προτύπων, την αντιπαράθεση των αντιθέτων και την αποχαλίνωση των παθών ακόμα και στην καταστροφική τους μορφή.

Όλα αυτά ωστόσο αποτελούσαν το μέσον όχι για την απόκτηση απολαύσεων, αλλά για να διευκολυνθεί η διάλυση του κόσμου όπως τον ξέρουμε, και μέσα από το στιγμιαίο ρήγμα, μέσα από τη ρωγμή που δημιουργείτο να ενωθούν οι δυνάμεις των δύο κόσμων – αυτού της δικής μας αντίληψης και εκείνου του άλλου τον οποίο επισκιάζει η δική μας υλική πραγματικότητα.

Στο αρχέγονο παρελθόν οι δύο κόσμοι ήταν ενωμένοι. Επομένως, κατά τη διάρκεια αυτών των νυκτών μαγείας επιχειρείτο –στιγμιαία έστω– μια αποκατάσταση του αρχέγονου illud tempus.