Μεγάλο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από άσθμα αναφέρουν ότι τα συμπτώματά τους επιδεινώνονται τη νύχτα, χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί οι λόγοι.
Νέα έρευνα λέει ότι για το χειρότερο άσθμα το βράδυ ευθύνεται εν μέρει ο κιρκαδικός ρυθμός και όχι μόνο το περιβάλλον ή η συμπεριφορά του ασθενούς.
Υπάρχουν πολλές εύλογες εξηγήσεις ως προς το γιατί το άσθμα μπορεί να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας. Δύο από αυτές είναι η πτώση της θερμοκρασίας και το ότι ξαπλώνουμε για ύπνο. Οι θεραπείες σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές από ό,τι εάν οι αιτίες αποδίδονται κυρίως στο εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι (κιρκαδικός ρυθμός).
Ο καθηγητής Frank Scheer του Bringham and Women’s Hospital και ο καθηγητής Steven Shea του Ινστιτούτου Επιστημών Επαγγελματικής Υγείας του Όρεγκον ηγήθηκαν μιας μελέτης για να προσπαθήσουν να διακρίνουν τις πιθανές αιτίες. Στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, αυτοί και συν-συγγραφείς αναφέρουν ότι σε ένα μικρό δείγμα συμμετεχόντων, όσο ισχυρότερος είναι ο κιρκαδικός ρυθμός κάποιου, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσουν σημαντική αύξηση των συμπτωμάτων του άσθματος, όταν είναι έτοιμοι για ύπνο.
Τι έδειξε η έρευνα για την επιδείνωσή του τη νύχτα
Οι ερευνητές έκαναν άτομα που δεν έπαιρναν στεροειδή φάρμακα -αλλά χρησιμοποιούσαν εισπνευστήρες βρογχοδιασταλτικών, όταν αντιμετώπιζαν συμπτώματα άσθματος- να προσαρμόσουν τις συνήθειες στον ύπνο τους, ώστε να διαταράξουν το βιολογικό τους ρολόι. Τους χώρισαν σε δύο ομάδες:
- Μια ομάδα μετατοπίστηκε σε έναν κύκλο αφύπνισης/ύπνου 28 ωρών, που διατηρήθηκε για μία εβδομάδα υπό σταθερό φωτισμό. Αυτό τους αποσυντόνισε γρήγορα από τα εξωτερικά ερεθίσματα φωτός (ημέρα και νύχτα).
- Οι άλλοι έμειναν ξύπνιοι για 38 ώρες υπό χαμηλό φως, ενώ έτρωγαν κάθε δύο ώρες.
Αναπόφευκτα αυτό δεν ήταν καλό για κανέναν από τους συμμετέχοντες, αλλά μερικοί υπέφεραν περισσότερο από άλλους.
Διαπιστώθηκε ότι:
Όταν κάποιος ήταν σε κανονικό κύκλο 24 ωρών, το άσθμα του ήταν χειρότερο όταν ξυπνούσε και λίγο πριν κοιμηθεί.
Στον κύκλο 28 ωρών, το άσθμα έγινε πιο σοβαρό στις 4:00 π.μ. (δηλαδή 20-22 ώρες μετά το ξύπνημα).
Από την μία πλευρά, πολλοί κοιμούνται με ήπιες δυσκολίες στην αναπνοή και έτσι μπορεί να μην παρατηρήσουν αυτήν την κορύφωση των συμπτωμάτων. Από την άλλη, οι θάνατοι από άσθμα είναι πιο συνηθισμένοι την νύχτα, οπότε τα συμπτώματα εκείνων των ωρών δεν πρέπει να αγνοηθούν.
«Αυτή είναι μια από τις πρώτες μελέτες που απομόνωσε προσεκτικά την επιρροή του κιρκαδικού συστήματος από τους άλλους παράγοντες συμπεριφοράς και περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένου του ύπνου», δήλωσε ο καθηγητής Scheer.
Ο καθηγητής Shea πρόσθεσε: “Παρατηρήσαμε ότι εκείνοι που έχουν το χειρότερο άσθμα γενικά είναι εκείνοι που υποφέρουν από τις μεγαλύτερες μειώσεις του κιρκαδικού ρυθμού στην πνευμονική λειτουργία τη νύχτα. Επίσης, είχαν και τις μεγαλύτερες αλλαγές που προκαλούνται από συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένου του ύπνου”.
Αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις στην θεραπεία, σημείωσε ο Shea: “Όταν μελετήθηκε στο εργαστήριο, η χρήση εισπνευστήρων βρογχοδιασταλτικών λόγω έξαρσης συμπτωμάτων ήταν τέσσερις φορές συχνότερη κατά τη διάρκεια της νύχτας παρά κατά τη διάρκεια της ημέρας”.
Οι συγγραφείς δεν πιστεύουν ότι ο κιρκαδικός ρυθμός είναι όλη η αιτία. Επισημαίνουν προηγούμενες αποδείξεις για άλλους παράγοντες που παίζουν ρόλο στο άσθμα. Εντούτοις, εάν το βιολογικό μας ρολόι συμβάλλει σημαντικά σε αυτό, αυτό είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζουμε σε έναν κόσμο όπου τα ποσοστά άσθματος αυξάνονται. Ωστόσο, ένα μεγαλύτερο δείγμα συμμετεχόντων είναι απαραίτητο για να επιβεβαιωθεί αυτός ο ισχυρισμός.