Ιός Epstein-Barr: Τι είναι, πώς εκδηλώνεται και πώς μεταδίδεται – Πρωταρχική αιτία της πολλαπλής σκλήρυνσης

Η πολλαπλή σκλήρυνση, μια προοδευτική νόσος που επηρεάζει 2,8 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και για την οποία δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, πιθανότατα προκαλείται από μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr (EBV), σύμφωνα με μελέτη της Σχολής Δημόσιας Υγείας Chan του Harvard T.H.

Η έρευνα για τον ιό Epstein-Barr και την πολλαπλή σκλήρυνση δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στην επιστημονική επιθεώρηση Science.

“Η υπόθεση ότι ο ιός Epstein-Barr προκαλεί πολλαπλή σκλήρυνση έχει διερευνηθεί από την ομάδα μας και άλλους εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά αυτή είναι η πρώτη μελέτη που παρέχει αδιάσειστα στοιχεία της αιτιότητας”, δήλωσε ο Alberto Ascherio, καθηγητής επιδημιολογίας και διατροφής στο Harvard Chan School και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. “Αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα γιατί υποδηλώνει ότι οι περισσότερες περιπτώσεις πολλαπλής σκλήρυνσης θα μπορούσαν να προληφθούν με τη διακοπή της μόλυνσης από τον EBV και ότι η στόχευση σε αυτόν τον ιό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανακάλυψη μιας θεραπείας για τη πολλαπλή σκλήρυνση”.

Πολλαπλή σκλήρυνση και ιός Epstein-Barr

Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος που προσβάλλει την μυελίνη, η οποία επικαλύπτει και προστατεύει τους νευρώνες στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Η αιτία της δεν είναι γνωστή, ωστόσο ένας από τους κορυφαίους ύποπτους είναι ο ιός Epstein-Barr.

Πρόκειται για έναν ιό έρπητα που μπορεί να προκαλέσει λοιμώδη μονοπυρήνωση και να δημιουργήσει μια λανθάνουσα, δια βίου μόλυνση του ξενιστή.
Η δημιουργία μιας αιτιώδους σχέσης μεταξύ του EBV και της πολλαπλής σκλήρυνσης ήταν δύσκολη επειδή ο ιός μολύνει περίπου το 95% των ενηλίκων, αλλά η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια σχετικά σπάνια ασθένεια και η έναρξη των συμπτωμάτων της αρχίζει περίπου 10 χρόνια μετά την μόλυνση από τον ΕΒV.

Για να προσδιορίσουν τη σύνδεση μεταξύ EBV και πολλαπλής σκλήρυνσης, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια μελέτη σε περισσότερους από 10 εκατομμύρια νεαρούς ενήλικες εν ενεργεία στον στρατό των ΗΠΑ και εντόπισαν 955, που είχαν διαγνωστεί με πολλαπλή κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα ορού που λαμβάνονταν ανά διετία από τον στρατό και προσδιόρισε την κατάσταση EBV των στρατιωτών τη στιγμή του πρώτου δείγματος και τη σχέση μεταξύ της μόλυνσης από τον EBV και της εμφάνισης της πολλαπλής σκλήρυνσης κατά την περίοδο της στρατιωτικής υπηρεσίας των συμμετεχόντων.

Διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος για πολλαπλή σκλήρυνση αυξήθηκε 32 φορές μετά τη μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr. Κάτι ανάλογο ΔΕΝ παρατηρήθηκε μετά την μόλυνση με άλλους ιούς.
Τα επίπεδα ενός βιοδείκτη για τον εκφυλισμό των νεύρων που είναι τυπικό σύμπτωμα στην πολλαπλή σκλήρυνση, αυξήθηκαν μόνο μετά την μόλυνση από τον ιό Epstein-Barr. Τα ευρήματα δεν μπορούν να εξηγηθούν από κανέναν γνωστό παράγοντα κινδύνου για την πολλαπλή σκλήρυνση και υποδηλώνουν ότι ο ιός Epstein-Barr είναι η κύρια αιτία της πολλαπλής σκλήρυνσης.

Τι λένε οι ερευνητές

Ο καθηγητής Ascherio λέει ότι η καθυστέρηση μεταξύ της μόλυνσης από EBV και της εμφάνισης της πολλαπλής σκλήρυνσης μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο ότι τα συμπτώματα της νόσου δεν ανιχνεύονται στα πρώτα της στάδια και εν μέρει λόγω της εξελισσόμενης σχέσης μεταξύ του EBV και του ανοσοποιητικού συστήματος του ξενιστή, το οποίο διεγείρεται επανειλημμένα κάθε φορά που ο “σε ύπνωση” ιός επανενεργοποιείται .

“Προς το παρόν δεν υπάρχει τρόπος αποτελεσματικής πρόληψης, ή θεραπείας της λοίμωξης από EBV. Αλλά ένα εμβόλιο για τον EBV, ή η στόχευση του ιού με ειδικά αντιικά φάρμακα θα μπορούσε τελικά να αποτρέψει, ή να θεραπεύσει την πολλαπλή σκλήρυνση”, δήλωσε ο καθηγητής Ascherio.

Ιός Epstein-Barr: Τι είναι, πώς εκδηλώνεται και πώς μεταδίδεται

Ο Epstein-Barr είναι ο ιός που προκαλεί λοιμώδη μονοπυρήνωση. Αυτή η ασθένεια είναι γνωστή και ως “νόσος του φιλιού”, εξαιτίας ενός τρόπου με τον οποίο μεταδίδεται από έναν άνθρωπο σε άλλον.

Παρόλο που ο ιός Epstein-Barr (EBV) δεν είναι τόσο γνωστός, πιθανότατα έχετε μολυνθεί χωρίς να το γνωρίζετε. Οι περισσότεροι φέρουν τον ιό αλλά δεν αρρωσταίνουν.

Συμπτώματα

Μόλις μολυνθείτε με EBV, τα συμπτώματα μπορεί να χρειαστούν 4-6 εβδομάδες για να εμφανιστούν. Όταν το κάνουν, είναι συχνά ήπια, ειδικά σε μικρά παιδιά. Τα συμπτώματα των παιδιών μπορεί να μοιάζουν περισσότερο με εκείνα του κρυολογήματος, ή της γρίπης. Οι έφηβοι έχουν συχνά πιο εμφανή συμπτώματα μονοπηρύνωσης.

Εάν εμφανίσετε συμπτώματα, αυτά πιθανότατα θα είναι:

• Κούραση
• Πυρετός
• Έλλειψη όρεξης
• Εξάνθημα
• Πονόλαιμος
• Πρησμένοι αδένες στον λαιμό
• Αδυναμία και πόνος στους μύες

Αν και θα πρέπει να αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα μετά από 2-4 εβδομάδες, η κούραση μπορεί να παραμείνει για πολύ περισσότερο. Μπορεί να αισθάνεστε κόπωση ακόμα και μήνες αργότερα.

Τρόπος μετάδοσης

Ο ιός Epstein-Barr βρίσκεται στο σάλιο, επομένως μπορείτε να κολλήσετε απλά με το να φιλήσετε κάποιον που έχει μολυνθεί. Μπορείτε επίσης να κολλήσετε πίνοντας από το ίδιο ποτήρι, ή χρησιμοποιώντας την οδοντόβουρτσα ενός μολυσμένου ατόμου. Βρίσκεται επίσης στο αίμα και το σπέρμα, επομένως είναι πιθανό να μεταδοθεί μέσω του σεξ, της μετάγγισης αίματος και της μεταμόσχευσης οργάνων.

Δεν χρειάζεται να είστε άρρωστοι, για να μεταδώσετε τον ιό σε κάποιον άλλο. Ο ιός Epstein-Barr παραμένει στον οργανισμό πολύ καιρό αφότου ξεπεράσετε την μονοπηρύνωση. Ο ιός μπορεί να γίνει ξανά ενεργός μήνες, ή χρόνια αργότερα, κάνοντάς σας να και πάλι μεταδότες του.

Διάγνωση

Είναι δύσκολο να πει κανείς εάν έχετε μονοπυρήνωση μόνο από τα συμπτώματά σας. Ο πυρετός, η κόπωση και ο πονόλαιμος θα μπορούσαν επίσης να είναι σημάδια άλλων ασθενειών, όπως η γρίπη, ή το κοινό κρυολόγημα.

Επισκεφτείτε τον γιατρό σας για μια εξέταση, για να μάθετε με βεβαιότητα τι σας αρρωσταίνει. Μπορεί να εντοπιστούν σημάδια ότι έχετε μονοπυρήνωση, όπως μια μεγέθυνση σπλήνας. Ο γιατρός σας θα ελέγξει επίσης εάν έχετε πρησμένο ήπαρ και λευκές κηλίδες στις αμυγδαλές σας.

Μπορεί επίσης να χρειαστεί να κάνετε κάποιες εξετάσεις αίματος. Ένα τεστ αναζητά αντισώματα, ουσίες, που παράγει το ανοσοποιητικό σας σύστημα ως απόκριση στον ιό EBV. Μια άλλη εξέταση αναζητά έναν τύπο λευκών αιμοσφαιρίων, που χρησιμοποιεί ο οργανισμός σας για να καταπολεμήσει την λοίμωξη από τον EBV.