Καθώς μεγαλώνουμε, πολλοί από εμάς φοβόμαστε ότι θα αναπτύξουμε κάποια μορφή άνοιας, ειδικά αν βλέπουμε ότι η νόσος επηρεάζει ήδη τους παππούδες μας ή άλλους αγαπημένους μας.
Αλλά η άνοια δεν είναι ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης και δεν επηρεάζει όλους μόλις γερνούν. Δεν υπάρχει σίγουρος τρόπος για να μάθετε αν θα είστε ένας από τα εκατομμύρια των ενηλίκων που θα αναπτύξουν άνοια. Αλλά υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που πρέπει να γνωρίζετε. Και μια νέα έρευνα διαπίστωσε ότι η στοματική σας υγεία είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να λάβετε υπόψη.
Η απώλεια δοντιών αυξάνει τον κίνδυνο διάγνωσης με άνοια
Μια νέα μετα-ανάλυση επιμέρους ερευνών, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American Medical Directors Association εξέτασε την σχέση μεταξύ της απώλειας δοντιών, των γνωστικών διαταραχών και της άνοιας. Οι ερευνητές ανέλυσαν 14 μελέτες που περιελάμβαναν συνολικά πάνω από 34.000 συμμετέχοντες και σχεδόν 5.000 περιπτώσεις ατόμων με άνοια. Σύμφωνα με την μελέτη, ο κίνδυνος τόσο για γνωστική εξασθένηση, όσο και για άνοια αυξήθηκε σε συμμετέχοντες που είχαν μεγαλύτερη απώλεια δοντιών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, για ενήλικες με απώλεια δοντιών:
- Ο κίνδυνος διάγνωσης με άνοια αυξήθηκε κατά 28%
- Ο κίνδυνος ανάπτυξης γνωστικής εξασθένησης ήταν 48% υψηλότερος
«Δεδομένου του μεγάλου αριθμού ατόμων, που διαγιγνώσκονται με νόσο Αλτσχάιμερ και άνοια κάθε χρόνο και την ευκαιρία βελτίωσης της στοματικής υγείας καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής, είναι σημαντικό να αποκτήσουμε μια βαθύτερη κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ της κακής στοματικής υγιεινής και της γνωστικής εξασθένησης», δήλωσε ο δρ. Bei Wu, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο NYU Rory Meyers.
Άνοια: Ο κίνδυνος αυξάνεται με κάθε χαμένο δόντι
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ο κίνδυνος γνωστικής εξασθένησης αυξάνεται με κάθε δόντι που χάνεται. Σύμφωνα με την μελέτη, κάθε επιπλέον δόντι που λείπει σχετίζεται με:
- 1,4 % αυξημένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και
- 1,1 % υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης με άνοια
Οι συμμετέχοντες χωρίς καθόλου δόντια είχαν:
- 54% υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και
- 40% υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης με άνοια
«Αυτή η σχέση μεταξύ του αριθμού των δοντιών που λείπουν και του κινδύνου μειωμένης γνωστικής λειτουργίας ενισχύει σημαντικά τα στοιχεία που συνδέουν την απώλεια των δοντιών με την γνωστική εξασθένηση. Μας παρέχει μάλιστα κάποια στοιχεία ότι η απώλεια των δοντιών μπορεί να προβλέψει αυτήν την γνωστική εξασθένηση«, δήλωσε ο Xiang Qi, υποψήφιος διδάκτωρ στο NYU Meyers.
Άνοια: Μικρότερος ο κίνδυνος για όσους έχουν τεχνητή οδοντοστοιχία
Σύμφωνα με την μελέτη, η σχέση μεταξύ απώλειας δοντιών και γνωστικής εξασθένησης δεν ήταν σημαντική μεταξύ εκείνων που είχαν οδοντοστοιχίες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ενήλικες που τους έλειπαν δόντια είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν γνωστική δυσλειτουργία εάν δεν είχαν οδοντοστοιχίες, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν οδοντοστοιχίες. Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι «η έγκαιρη προσθετική θεραπεία με οδοντοστοιχίες μπορεί να μειώσει την εξέλιξη της άνοιας, που σχετίζεται με την απώλεια δοντιών», εξήγησαν οι ερευνητές στην μελέτη.
Οι οδοντοστοιχίες βοηθούν στη διόρθωση των προβλημάτων στην μάσηση, η οποία έχει συσχετιστεί με διατροφικές ελλείψεις που με την σειρά τους οδηγούν σε αλλαγές στον εγκέφαλο.
Προηγούμενη έρευνα είχε συνδέσει την ουλίτιδα και την απώλεια δοντιών με την άνοια
Αυτή δεν είναι η πρώτη μελέτη που συνδέει την απώλεια δοντιών με την άνοια και, συγκεκριμένα, το Αλτσχάιμερ. Προηγούμενες μελέτες είχαν αγγίξει την σχέση μεταξύ απώλειας δοντιών, ασθένειας των ούλων (ουλίτιδα) και άνοιας. Η απώλεια δοντιών μπορεί να προκληθεί από ουλίτιδα που αφήνεται χωρίς θεραπεία. Αυτό μπορεί να γίνει αφετηρία για την γνωστική εξασθένηση. Μια μελέτη μεγάλης κλίμακας από το 2020, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Alzheimer Disease, έδειξε ότι ο κίνδυνος προέρχεται από το Porphyromonas gingivalis, ένα στοματικό βακτήριο που προκαλεί συχνότερα ασθένεια των ούλων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα αντισώματα που παράγονται για την καταπολέμηση αυτού του βακτηρίου και της ασθένειας των ούλων μπορεί να σχετίζονται με την ανάπτυξη μιας μορφής άνοιας, της νόσου Αλτσχάιμερ.