Βιταμίνη D: Σε ποιες τροφές θα την βρείτε – Πόση χρειάζεστε ανά ηλικία – Τι να προσέχετε

Παραδόξως λίγες τροφές περιέχουν πολύ βιταμίνη D, εκτός και αν έχει προστεθεί τεχνητά σε αυτές.

Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα είναι φτιαγμένο για να παίρνει βιταμίνη D (vitamin d) μέσω του δέρματος (την παράγει με την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία) και μέσω όχι από το στόμα (μέσω της διατροφής).

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση του ασβεστίου και του φωσφόρου στο σώμα. Επίσης, παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της σωστής δομής των οστών.

Η έκθεση στον ήλιο είναι ένας εύκολος και αξιόπιστος τρόπος για τους περισσότερους ανθρώπους για να πάρετε τη βιταμίνη D που χρειάζεστε. Η απευθείας έκθεση του δέρματος στο φως του ήλιου δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα (για χρονικό διάστημα ίσο με το 1/4 του χρόνου στον οποίο μπορεί να πάθετε ήπιο ηλιακό έγκαυμα) είναι αρκετή για να παράγει όση βιταμίνη D σας είναι απαραίτητη. Ο αναγκαίος χρόνος έκθεσης στον ήλιο διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, τον τύπο του δέρματος, την εποχή, την ώρα της ημέρας κ.λπ.

Υπάρχουν τρεις “σούπερ” διαιτητικές πηγές βιταμίνης D:

• Σολομός (ιδιαίτερα ο άγριος, που αλιεύεται, και όχι ο σολομός ιχθυοτροφείου)
• Σκουμπρί (ιδιαίτερα το άγριο, που αλιεύεται)
• Μανιτάρια εκτίθενται σε υπεριώδες φως και έτσι έχουν περισσότερη βιταμίνη D

Σημείωση: Φάτε μέχρι 340 γραμμάρια/εβδομάδα από μια ποικιλία από ψάρια και οστρακοειδή, που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο.

Άλλες τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνης D:

• Μουρουνέλαιο (προειδοποίηση: το μουρουνέλαιο είναι πολύ πλούσιο σε βιταμίνη Α. Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α μπορεί να είναι κακή για εσάς. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας)
• Τόνος (κονσέρβα σε νερό)
• Σαρδέλες (κονσέρβα σε λάδι)
• Γάλα ή γιαούρτι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D (ανεξάρτητα από το αν είναι άπαχα, ή με μειωμένα λιπαρά)
• Συκώτι από βοδινό, ή μοσχάρι
• Κρόκοι αυγών
• Τυρί

Πόση βιταμίνη D χρειάζεστε

Υποθέτοντας ότι το άτομο δεν παίρνει παράγει καθόλου βιταμίνη D από τον ήλιο -και ταυτόχρονα ότι αυτό το άτομο παίρνει επαρκείς ποσότητες ασβεστίου- οι ειδικοί προτείνουν να παίρνει τις ακόλουθες ποσότητες της βιταμίνης D από τη διατροφή, ή τα συμπληρώματα διατροφής (Σημείωση: Το ανώτατο όριο στις παρακάτω τιμές δεν είναι η συνιστώμενη ποσότητα πρόσληψης, αλλά η ποσότητα που θεωρείται το ανώτατο ασφαλές επίπεδο):

• Βρέφη ηλικίας 0 έως 6 μηνών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 400 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 1.000 IU/ημέρα.
• Βρέφη ηλικίας 6 έως 12 μηνών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 400 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 1.500 IU/ημέρα.
• Ηλικία 1-3 ετών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 600 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 2.500 IU/ημέρα.
• Ηλικία 4-8 ετών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 600 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 3.000 IU/ημέρα.
• Ηλικία 9-70 ετών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 600 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 4.000 IU/ημέρα.
• Ηλικία 71+ ετών: Η επαρκής πρόσληψη είναι 800 IU/ημέρα. Το ανώτατο ασφαλές επίπεδο πρόσληψης είναι 4.000 IU/ημέρα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε κάθε περίπτωση πρέπει να ενημερώνετε το γιατρό σας προτού πάρετε οποιαδήποτε απόφαση για συμπλήρωμα διατροφής, όπως συμπληρώματα βιταμίνης D.

Οι ειδικοί συνιστούν σε γενικές γραμμές ότι οι υγιείς ενήλικες πρέπει να λαμβάνουν 2.000 UI βιταμίνης D ημερησίως, ή περισσότερο σε περίπτωση που έχουν μικρή ή καθόλου έκθεση στον ήλιο.

Υπάρχουν στοιχεία ότι οι άνθρωποι με πολύ λίπος σώματος χρειάζονται περισσότερη βιταμίνη D από τους πιο αδύνατους ανθρώπους.

Η λήψη βιταμίνης D για μεγάλες χρονικές περιόδους σε δόσεις υψηλότερες από τις 4000 μονάδες (IU) ημερησίως είναι ίσως ανασφαλής και μπορεί να προκαλέσει υπερβολικά υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Κάποιες φορές είναι απαραίτητη η πολύ υψηλή δόση (βραχυπρόθεσμα) για την θεραπεία της ανεπάρκειας της βιταμίνης D. Αυτό το είδος της θεραπείας πρέπει να γίνεται ΠΑΝΤΑ υπό την επίβλεψη ενός γιατρού!

Βιταμίνη D: Δοσολογία

Οι ακόλουθες δόσεις έχουν προκύψει από επιστημονικές έρευνες:

Λήψη από το στόμα:

• Για την πρόληψη της οστεοπόρωσης και των καταγμάτων: 400-1000 IU/ημέρα για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες συνιστούν υψηλότερες δόσεις της τάξης των 1000-2000 IU ημερησίως.
• Για την πρόληψη καταγμάτων από πτώση: 800-1000 IU/ημέρα σε συνδυασμό με λήψη ασβεστίου 1000-1200 mg/ημέρα.
• Για την πρόληψη της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας: Μακροχρόνια κατανάλωση τουλάχιστον 400 IU ημερησίως, κυρίως με τη μορφή ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος.
• Για την πρόληψη όλων των τύπων καρκίνου: Λήψη 1400-1500 mg/ημέρα συν βιταμίνη D3 (χοληκαλσιφερόλη) 1100 IU/ημέρα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
• Για μυϊκό πόνο που προκαλείται από την λήψη στατινών: Λήψη βιταμίνης D2 (εργοκαλσιφερόλη), ή βιταμίνης D3 (χοληκαλσιφερόλη) σε δοσολογία 50.000 IU μία φορά την εβδομάδα, ή 400 IU ημερησίως.
• Για την πρόληψη της γρίπης: Λήψη βιταμίνης D (χοληκαλσιφερόλη) σε δόση 1200 IU ημερησίως.