Υγεία
Γιατί στην Ιαπωνία καταγράφεται ραγδαία αύξηση στις διαγνώσεις άνοιας και Αλτσχάιμερ τις τελευταίες δεκαετίες;
Ίσως, όσον αφορά το Αλτσχάιμερ, η αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας, ή η αύξηση της χοληστερόλης, των κορεσμένων λιπαρών και του σιδήρου από την μεγαλύτερη κατανάλωση σε κρέατα και άλλα ζωικά προϊόντα να είναι μέρος της απάντησης.
Συνολικά, οι θερμίδες αυξήθηκαν κατά περίπου 10% στην Ιαπωνία, ενώ το ζωικό λίπος και η κατανάλωση κρέατος αυξήθηκαν κατά 500% , περίπου 10 φορές παραπάνω από την αντίστοιχη αύξηση σε γλυκά. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, η κατανάλωση ρυζιού μειώθηκε, αλλά δεν μπορούμε να ξέρουμε με βεβαιότητα τι από τα δύο (αύξηση σε κρέας, ή μείωση σε ρύζι) έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στην σύνδεση του Αλτσχάιμερ με την διατροφή.
Αλτσχάιμερ και κατανάλωση κρέατος
Αν κοιτάξουμε σε πολλές χώρες, παρατηρούμε ένα παρόμοιο μοτίβο, με την πιο σημαντική διατροφική σύνδεση με την εμφάνιση του Αλτσχάιμερ να είναι η αυξημένη κατανάλωση κρέατος, με τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά να συμβάλλουν επίσης. Μοιάζει να υπάρχει μια πολύ στενή συσχέτιση μεταξύ του Αλτσχάιμερ και της κατά κεφαλήν πρόσληψης κρέατος. Την ίδια στιγμή, μελέτες εντός των χωρών αυτών, αποκαλύπτουν παρόμοια ευρήματα με το Αλτσχάιμερ και την γνωστική εξασθένηση να συνδέονται με την κατανάλωση κρέατος και λιπαρά τροφίμων, ενώ τα περισσότερα φυτικά τρόφιμα συνδέονται με την μείωση αυτού του κινδύνου.
Αυτό μπορεί να συμβαίνει για διάφορους λόγους. Τα ζωικά προϊόντα τείνουν να έχουν περισσότερο χαλκό, υδράργυρο, μόλυβδο και κάδμιο και δεν περιέχουν φυλλικό οξύ, αλλά κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη προϊόντα που προέρχονται από την γλυκολίωση (glycation). Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί μας οδηγούν να σκεφτούμε ότι η διατροφική τροποποίηση μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης του Αλτσχάιμερ.
Τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση κρέατος συνδέεται αιτιατά με τη νόσο του Αλτσχάιμερ είναι η ερευνητική ισχύς αυτής της σύνδεσης, η συνοχή μεταξύ των διαφόρων τύπων μελετών, το γεγονός ότι οι διαιτητικές αλλαγές προηγήθηκαν του κινδύνου άνοιας και πολλοί ακόμα πιθανοί μηχανισμοί που το εξηγούν/αποδεικνύουν. Γνωρίζουμε ότι η διατροφή είναι ένας παράγοντας κινδύνου για διάφορες χρόνιες παθήσεις, αλλά δεν υπήρξαν ποτέ τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες έρευνες, για να τεκμηριωθεί επιστημονικά αυτή η θέση.
Το “παρασκήνιο” στις έρευνες
Όταν διαβάζετε έρευνες για τις επιζήμιες επιπτώσεις από την διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά για τον εγκέφαλο και την γνωστική ικανότητα, θα προσέξετε ότι συντρέχουν κάθε φορά διάφοροι παράγοντες για την αντιμετώπιση της βλάβης στον εγκέφαλο από την υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά: οξειδωτικό στρες, αντίσταση στην ινσουλίνη, φλεγμονή και μεταβολές στα αιμοφόρα αγγεία και την συνοχή του αιματοεγκεφαλικού φραγμού. Αλλά όλες αυτές οι έρευνες βασίζονται κυρίως σε μελέτες τρωκτικών. Ναι, η διατροφή που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά μπορεί να προκαλέσει ενεργειακή δυσλειτουργία στον εγκέφαλο, με βάση τις μαγνητικές τομογραφίες που βλέπουμε, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εξετάζουμε κατά κανόνα εγκεφάλους ποντικιών.
Στο 2′:45” του βίντεο, βλέπετε δύο σειρές ανθρώπινων εγκεφαλικών αρτηριών, που βρίσκονται βαθιά μέσα στο κρανίο σας. Αυτές είναι εγκεφαλικές αρτηρίες από νεκροψία μη-ηλικιωμένων ατόμων, που δεν είχαν άνοια. Στη συνέχεια βλέπετε αντίστοιχες αρτηρίες από ασθενείς με Αλτσχάιμερ, οι οποίες είναι φραγμένες σχεδόν πλήρως με αθηροσκληρωτική πλάκα γεμάτη με λίπος και χοληστερόλη. Με τις μαγνητικές τομογραφίες, μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτήν τη στένωση της ενδοκρανιακής αρτηρίας με την πάροδο του χρόνου και να δούμε την εξέλιξη από την ήπια γνωστική δυσλειτουργία στη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Τα άτομα που είχαν μόνο περιορισμένη στένωση ήταν αρκετά σταθεροί με την πάροδο του χρόνου από την άποψη της γνωστικής τους λειτουργίας και της ικανότητάς τους να συντηρούν τους εαυτούς τους και να φέρνουν εις πέρας άλλες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Αντίθετα, τα άτομα με μεγαλύτερη απόφραξη παρουσίασαν γνωστική κατάπτωση με την πάροδο των ετών και εκείνοι που ξεκίνησαν με την πιο σοβαρή αθηροσκλήρωση κατέπεσαν ακόμα πιο γρήγορα και ήταν δύο φορές πιο πιθανό να εμφανίσουν προχωρημένο Αλτσχάιμερ.
Συμπέρασμα
Αν ακολουθεί κανείς για πολλά χρόνια μια διατροφή “δυτικού τύπου” (πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη) μπορεί να υπονομεύσει την εγκεφαλοαγγειακή του ακεραιότητα και να πλήξει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου του. Επομένως, ίσως το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από το Αλτσχάιμερ να είναι να ακολουθούμε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
