Σαφράν ή Κρόκος: Οι ανεκτίμητες ιδιότητες του «χρυσού» μπαχαρικού

Το Ελληνικό Σαφράν περιέχει μερικές από τις ισχυρότερες αντιοξειδωτικές ουσίες θωρακίζοντας τον οργανισμό μας από πολλές ασθένειες χαρίζοντας παράλληλα ευεξία.

Το αποκαλούν χρυσάφι της ελληνικής γης, όχι μόνο γιατί θεωρείται το ακριβότερο μπαχαρικό στον κόσμο αλλά και γιατί περιέχει μια σειρά ισχυρών αντιοξειδωτικών ουσιών, πολύτιμων για τον οργανισμό.

Ο Κρόκος Κοζάνης, το ελληνικό σαφράν, γνώριμο από την αρχαιότητα, ξεχωρίζει για την άριστη ποιότητά του και είναι το πολυτιμότερο μπαχαρικό στον κόσμο, λόγω της χειρωνακτικής και απαιτητικής διαδικασίας συλλογής -επεξεργασίας του φυτού, αφού χρειάζονται περίπου 150.000 άνθη κρόκου για ένα κιλό αποξηραμένων στιγμάτων του.

Εδώ και 300 χρόνια ο Κρόκος Κοζάνης καλλιεργείται αποκλειστικά στο Ν. Κοζάνης.

Ο κρόκος έχει συνδυαστεί με αρκετές ιστορίες στο πέρασμα των αιώνων. Λέγεται ότι η Κλεοπάτρα τον χρησιμοποιούσε στα καλλυντικά της, ενώ στη μυθολογία και την Παλαιά Διαθήκη φέρεται να συνδέεται με τον έρωτα και τη γονιμότητα.

Ο Διοσκουρίδης ο οποίος έζησε τον 1 αιώνα μ.χ. καταγράφει ότι διαθέτει διουρητικές και αφροδισιακές ιδιότητες.

Σύμφωνα με τον Δρ. Δημήτρη Γρηγοράκη, Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγος, PhD. Επιστημονικός Συνεργάτης ΤΕΔΔ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρο της Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, ο κρόκος διαθέτει ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες και περιορίζουν την καταστροφική δράση τους.

Η συστηματική ένταξη του κρόκου Κοζάνης στη μαγειρική ή σε μορφή ροφημάτων αυξάνει την αντιοξειδωτική πρόσληψη, με αποτέλεσμα μία συνολική ασπίδα προστασίας στην υγεία.

Ειδικότερα περιέχει Πικροκροκίνη, Κροκίνη, Σαφρανάλη, Κροκετίνη, Λυκοπένιο, Ζεαξανθίνη, α-β & γ-καροτένιο, Βιταμίνη C, Σίδηρο, Κάλιο και Μαγνήσιο. Στη δράση του αυτή αποδίδονται και οι αντιγηρααντικές του ιδιότητες.

Επίσης μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα βιοενεργά συστατικά του κρόκου παρουσιάζουν αγχολυτικές επιδράσεις και έχουν δράση συγκρίσιμη με φαρμακευτική παρέμβαση. Επίσης έχει βοηθητικό ρόλο στην αντιμετώπιση ήπιας κατάθλιψης, λόγω θετικής τροποποίησης της σεροτονίνης.

Έχει δε και ισχυρή νευροπροστατευτική δράση και αποτρέπει τον εκφυλισμό των νεύρων, ενώ η κροκετίνη που περιέχει επαυξάνει τη δράση των περισσότερων αντιοξειδωτικών ενζύμων.

Παράλληλα διαθέτει υπολιπιδαιμικές ιδιότητες λόγω της Κροκίνης και πετυχαίνει να μειώνει την απορρόφηση διαιτητικού λίπους της χοληστερόλης, αυξάνοντας και την “καλή” χοληστερίνη (HDL).

Μπορεί επίσης να μειώσει την πίεση και έχει αντιθρομβωτική δράση καθώς το εκχύλισμα του κρόκου προκαλεί αναστολή της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων.

Σημαντική διαπιστώνεται επίσης και η αντικαρκινική δράση του κρόκου. Μελέτες έχουν δείξει ότι:

-Προσφέρει προστασία κατά του καρκίνου του δέρματος

-Αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων

-Περιορίζει την πρόοδο των όγκων

-Ενισχύει την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων

-Δρα ενάντια σε καρκίνους: Νευροβλαστώματος, μαστού & αδενοκαρκινώματος του παχέος εντέρου

-Επιδρά ακόμη στα λευχαιμικά κύτταρα καθώς οι κροκίνες μπορούν να αναστείλουν τον πολλαπλασιασμό των λευχαιμικών κυττάρων

Ο κρόκος ενισχύει ακόμη και τη λειτουργία του εγκεφάλου και της μνήμης και συμβάλλει στη διαδικασία της μάθησης λόγω της περιεκτικότητάς του σε κροκίνη και κροκετίνη.

Όπως είπαμε η αφροδισιακή δράση του είναι γνωστή από την αρχαιότητα και η κατανάλωσή του συνδέεται με τη γονιμότητα. Ο κρόκος βελτιώνει τους δείκτες ακαμψίας, διάτασης επιθυμίας & ικανοποίησης λόγω των συνεργικών ιδιοτήτων της κροκίνης, της κροκετίνης και των φλαβονοειδών

Σημαντική είναι ακόμη και η δράση του στην μάχη κατά της παχυσαρκίας αφού μειώνει τη συχνότητα κατανάλωσης μικρογευμάτων αυξάνοντας το βαθμό κορεσμού της πείνας και έτσι μπορεί να επιφέρει μείωση στο σωματικό βάρος ειδικά σε υπέρβαρες υγιείς γυναίκες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το αποκλειστικό δικαίωμα συλλογής συσκευασίας και διακίνησης του κρόκου το έχει ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κορκοπαραγωγών Κοζάνης που ιδρύθηκε το 1971 και απαρτίζεται από 1000 μέλη.

Όπως συστήνει ο συνεταιρισμός, πέρα από τα φαγητά, ο κρόκος μπορεί να καταναλωθεί και ως ρόφημα προσθέτοντας 10-12 στίγματα σε ένα φλιτζάνι του τσαγιού.