Το πολλαπλό μυέλωμα είναι ένας καρκίνος που σχηματίζεται σε έναν τύπο λευκών αιμοσφαιρίων, ο οποίος ονομάζεται κύτταρο πλάσματος. Τα κύτταρα του πλάσματος βοηθούν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων, δημιουργώντας αντισώματα τα οποία με την σειρά τους αναγνωρίζουν και επιτίθενται στα μικρόβια.
Το πολλαπλό μυέλωμα προκαλεί την συσσώρευση καρκινικών κυττάρων στον μυελό των οστών, όπου σταδιακά υπερτερούν των υγιών κυττάρων του αίματος. Αντί να παράγουν χρήσιμα αντισώματα, τα καρκινικά κύτταρα παράγουν μη φυσιολογικές πρωτεΐνες, που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στα νεφρά.
Η θεραπεία για το πολλαπλό μυέλωμα δεν είναι πάντοτε απαραίτητη. Εάν δεν παρουσιάζονται συμπτώματα, μπορεί να μην χρειαστεί θεραπεία. Εάν, όμως, εμφανιστούν συμπτώματα, τότε μια σειρά θεραπειών μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του πολλαπλού μυελώματός.
Πολλαπλό μυέλωμα: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα στο πολλαπλό μυέλωμα μπορεί να ποικίλουν και, σε πρώιμο στάδιο της νόσου, μπορεί να μην υπάρχουν καν. Όταν παρουσιαστούν, μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Οσφυαλγία, ειδικά στη σπονδυλική στήλη, ή στο στήθος
- Ναυτία
- Δυσκοιλιότητα
- Απώλεια της όρεξης
- Ψυχική σύγχυση
- Κόπωση
- Συχνές λοιμώξεις
- Απώλεια βάρους
- Αδυναμία, ή μούδιασμα στα πόδια
- Υπερβολική δίψα
Στο βίντεο που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε τον μηχανισμό με τον οποίο αναπτύσσεται το πολλαπλό μυέλωμα:
Πολλαπλό μυέλωμα: Επιπλοκές
Οι επιπλοκές του πολλαπλού μυελώματος περιλαμβάνουν:
- Συχνές λοιμώξεις. Τα προβληματικά κύτταρα αναστέλλουν την ικανότητα του οργανισμού σας να καταπολεμά τις λοιμώξεις.
- Προβλήματα οστών. Το πολλαπλό μυέλωμα μπορεί επίσης να επηρεάσει τα οστά σας, οδηγώντας σε οστικούς πόνους, αραίωση των οστών και σπασμένα οστά.
- Μειωμένη λειτουργία των νεφρών. Το πολλαπλό μυέλωμα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην λειτουργία των νεφρών, συμπεριλαμβανομένης της νεφρικής ανεπάρκειας. Τα αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα που σχετίζονται με την εξάλειψη των οστών μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα των νεφρών σας να φιλτράρουν τα απόβλητα του αίματος. Οι πρωτεΐνες που παράγονται από τα καρκινικά κύτταρα του μυελώματος μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια προβλήματα.
- Χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία). Καθώς τα κύτταρα του μυελώματος πλήττουν τα φυσιολογικά κύτταρα του αίματος, το πολλαπλό μυέλωμα μπορεί επίσης να προκαλέσει αναιμία και άλλα προβλήματα αίματος.
Παράγοντες κινδύνου: Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο πολλαπλού μυελώματος περιλαμβάνουν:
- Προχωρημένη ηλικία. Ο κίνδυνος πολλαπλού μυελώματος αυξάνεται καθώς μεγαλώνετε, με τους περισσότερους ανθρώπους να έχουν διαγνωστεί από τα 55 χρόνια ζωής και μετά.
- Φύλο. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν την ασθένεια από ό,τι οι γυναίκες.
- Φυλή. Οι μαύροι έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν πολλαπλό μυέλωμα σε σχέση με τους λευκούς.
- Ιστορικό μονοκλωνικής γαμμαπάθειας αδιευκρίνιστης σημασίας (monoclonal gammopathy of undetermined significance – MGUS). Κάθε χρόνο το 1% των ανθρώπων με MGUS στις Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύσσει πολλαπλό μυέλωμα.
Πολλαπλό μυέλωμα – Αίτια
Δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς είναι αυτό που προκαλεί το μυέλωμα.
Οι γιατροί γνωρίζουν ότι το μυέλωμα ξεκινά με ένα μη φυσιολογικό κύτταρο πλάσματος στον μυελό των οστών, δηλαδή τον μαλακό ιστό που παράγει αίμα και ο οποίος υπάρχει στο κέντρο των περισσότερων οστών. Το μη φυσιολογικό κύτταρο πολλαπλασιάζεται γρήγορα.
Επειδή τα καρκινικά κύτταρα δεν ωριμάζουν και πεθαίνουν με τον ρυθμό που κάνουν τα φυσιολογικά κύτταρα, συσσωρεύονται και τελικά υπερβαίνουν την παραγωγή υγιών κυττάρων. Στον μυελό των οστών, τα κύτταρα μυελώματος “εξοστρακίζουν” τα υγιή λευκά αιμοσφαίρια και τα ερυθρά αιμοσφαίρια, οδηγώντας σε κόπωση και αδυναμία καταπολέμησης λοιμώξεων.
Ενθαρρυντικά αποτελέσματα από συνδυασμένη θεραπεία
Ο συνδυασμός τριών φαρμάκων φαίνεται να οδηγεί σε σημαντική βελτίωση ασθενείς με υποτροπιάζον και ανθεκτικό πολλαπλό μυέλωμα. Η προσθήκη ενός ερευνητικού φαρμάκου στην αγωγή πασχόντων από υποτροπιάζον και ανθεκτικό πολλαπλό μυέλωμα μπορεί να παρέχει σημαντικά οφέλη στους ασθενείς, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Το ερευνητικό φάρμακο λέγεται isatuximab και η προσθήκη του στη θεραπεία με πομαλιδομίδη και δεξαμεθαζόνη φάνηκε να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου.
Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν πριν λίγους μήνες στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) στο Σικάγο. Ο συνδυασμός των τριών φαρμάκων αξιολογήθηκε στην πιλοτική μελέτη ICARIA-MM. Σε αυτήν συμμετέχουν 307 ασθενείς με υποτροπιάζον και ανθεκτικό πολλαπλό μυέλωμα από 24 χώρες.
Όπως έδειξε η μελέτη, η συνδυασμένη θεραπεία με isatuximab έδειξε στατιστικά σημαντική βελτίωση της επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου ήταν μεγαλύτερη στους ασθενείς που έλαβαν την συνδυασμένη αγωγή, έναντι όσων έλαβαν μόνο τα φάρμακα πομαλιδομίδη και δεξαμεθαζόνη. Ειδικότερα, ήταν 11,53 μήνες έναντι 6,47 μηνών αντιστοίχως.
«Το isatuximab σε συνδυασμό με την πομαλιδομίδη και την δεξαμεθαζόνη οδήγησε σε εντυπωσιακή μείωση κατά 40% του κινδύνου εξέλιξης της νόσου ή θανάτου από αυτήν, σε σύγκριση με το συνδυασμό πομαλιδομίδης και δεξαμεθαζόνης», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr Paul Richardson, διευθυντής Κλινικής Έρευνας στο Κέντρο για το Πολλαπλό Μυέλωμα Jerome Lipper του Dana-Farber Cancer Institute, στη Βοστώνη.