Κορωνοϊός: Πώς μεταδίδεται και ποια είναι τα συμπτώματα – Τι πρέπει να κάνουμε

Κλινικές πληροφορίες για την επιδημία του νέου κορωνοϊού (nCoV-2019), που ξεκίνησε τον προηγούμενο μήνα από την πόλη Ουχάν της Κίνας και βρίσκεται σε εξέλιξη, δίνει ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Αθανάσιος Δημόπουλος.

Μέχρι σήμερα, έχουν επιβεβαιωθεί περίπου 29.000 κρούσματα, που σε ποσοστό 99% έχουν καταγραφεί στην Κίνα. Μεμονωμένα κρούσματα έχουν διαπιστωθεί και σε ακόμη 26 χώρες, ιδιαίτερα σε γειτονικές της Κίνας περιοχές λόγω του αυξημένου όγκου ταξιδιωτών. Σημειώνει ότι «καθώς όμως, η επιδημία εξαπλώνεται, η εντατική επιστημονική έρευνα έχει αναδείξει σημαντικά στοιχεία για τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κοροναϊός. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να συμβάλλουν στη καλύτερη διαχείριση της κατάστασης από τις υγειονομικές αρχές».

Το γονιδίωμα του νέου κορωνοϊού έχει πολύ μεγάλη ομοιότητα με αυτό αντίστοιχου ιού των νυχτερίδων

Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, η επιδημιολογική έρευνα και η ανάλυση του γονιδιώματος του ιού έχουν αποκαλύψει πως μεταδόθηκε ο ιός στους ανθρώπους. «Το γονιδίωμα του νέου κορωνοϊού έχει πολύ μεγάλη ομοιότητα με αυτό αντίστοιχου ιού των νυχτερίδων που θεωρείται ο ξενιστής της νόσου.

Δεν είναι γνωστό ακόμη ποιο ενδιάμεσο ζώο μετέφερε τον ιό στον άνθρωπο. Από τα επιδημιολογικά στοιχεία προκύπτει ότι ένας μόνο ασθενής μολύνθηκε από τον ιό από ζώο και έκτοτε ξεκίνησε η μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων. Σε όλα τα υπόλοιπα περιστατικά που έχουν καταγραφεί η μετάδοση έγινε από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η αρχική μετάδοση πιστεύεται ότι έγινε στην αγορά αγρίων ζώων της πόλης Ουχάν που έχει κλείσει και απολυμανθεί για να αποτραπεί η περαιτέρω μετάδοση από τον αρχικό ξενιστή».

Η μεταδοτικότητα του ιού

Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η μεταδοτικότητα του ιού. Όπως αναφέρει ο κ. Δημόπουλος, «σε σύγκριση με τις άλλες δύο επιδημίες κορωνοϊών τα τελευταία 20 χρόνια (SARS και MERS), ο νέος κορωνοϊός φαίνεται ότι είναι περισσότερο μολυσματικός, καθώς έχει υπολογιστεί ότι κάθε ασθενής προσβάλλει κατά μέσο όρο 2,68 άτομα, αλλά λιγότερο θανατηφόρος. Η περίοδος επώασης του ιού έχει υπολογιστεί σε 5,2 ημέρες, αλλά σε μεμονωμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνει ακόμη και τις 14 ημέρες. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη πότε ένα προσβεβλημένο άτομο γίνεται μεταδοτικό. Υπάρχουν περιστατικά που η μετάδοση έγινε από άτομα που δεν είχαν ακόμη νοσήσει. Θεωρείται όμως ότι στη πλειονότητα των περιπτώσεων, η μετάδοση γίνεται από συμπτωματικά άτομα».

Προσθέτει ότι τα δεδομένα αυτά έχουν οδηγήσει στην έκδοση ταξιδιωτικών οδηγιών, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν απαγορεύσει την είσοδο σε άτομα που τις τελευταίες 14 ημέρες επισκέφθηκαν την Κίνα. Αντίστοιχα, όσοι Αμερικανοί πολίτες επαναπατρίστηκαν από την Κίνα παραμένουν σε υποχρεωτική καραντίνα για το διάστημα αυτό.

Κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης

Αναφορικά με τις κλινικές εκδηλώσεις της λοίμωξης από τον νέο κοροναϊό, αυτές είναι μη ειδικές και ομοιάζουσες με άλλες ιογενείς λοιμώξεις. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν πυρετό και μη παραγωγικό (ξηρό) βήχα, ενώ στο ένα τρίτο των περιπτώσεων αναφέρεται δύσπνοια. Σε μερικές περιπτώσεις υπάρχουν μυαλγίες, κεφαλαλγία και διάρροια. Οι περισσότεροι ασθενείς που νόσησαν ήταν μέσης ηλικίας, δηλαδή από 49-56 ετών, ενώ τα κρούσματα σε παιδιά είναι σπάνια. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συμπτωματολογία της λοίμωξης είναι ήπια, αλλά υπάρχουν και περιστατικά με βαριά πνευμονία με διάχυτα διηθήματα στην ακτινογραφία. Οι πιο βαριές εκδηλώσεις της νόσου εμφανίζονται σε άτομα που έχουν ήδη προβλήματα υγείας, κυρίως υπέρταση και σακχαρώδη διαβήτη. Το ένα τρίτο των περιστατικών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο με βαριά πνευμονία οδηγήθηκαν τελικά σε διασωλήνωση. Με βάση τα παραπάνω, οι υγειονομικές αρχές στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δώσει οδηγία κάθε περιστατικό με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού που έχει επισκεφτεί την Κίνα ή έχει έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα από τον ιό τις τελευταίες 14 ημέρες να θεωρείται ως ασθενής υπό διερεύνηση για τον κοροναϊό και να ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Μέχρι τώρα η αντιμετώπιση των ασθενών είναι υποστηρικτική. Ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί εμβόλιο για τον νέο κορωνοϊό και κάποια αντιϊκά φάρμακα ερευνώνται στα πλαίσια κλινικών μελετών με βάση προηγούμενη εμπειρία με τους ιούς SARS και MERS. Είναι σημαντικό να τονιστεί όμως ότι ο έλεγχος της προηγούμενης επιδημίας από τον ιό SARS έγινε τελικά με την εφαρμογή των βασικών κανόνων δημόσιας υγείας, δηλαδή την παραμονή των ασθενών στο σπίτι (εφόσον δεν συντρέχει βέβαια λόγος μετάβασης στο νοσοκομείο), το επιμελές πλύσιμο των χεριών και την κάλυψη στόματος και μύτης σε ασθενείς που βήχουν.