Ένα από τα δεκάδες πρακτικά ζητήματα που έχουν ανακύψει στην νέα καθημερινότητα μας εν μέσω της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορωνοϊού είναι και η χρήση της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας για το σούπερ μάρκετ και τις λαϊκές αγορές (καθώς τα καταστήματα λιανικής παραμένουν κλειστά, οι αγορές μας περιορίζονται στην προμήθεια τροφίμων).
Η χρήση της πλαστικής τσάντας μετά και την επιβολή του ειδικού τέλους στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου 2018, κατέγραψε σύμφωνα με στοιχεία του 2019, πτώση της τάξης άνω του 98%, καθώς οι καταναλωτές στράφηκαν -και με την προτροπή των σούπερ μάρκετ- στη χρήση τόσο της βιοδιασπώμενης πλαστικής σακούλας όσο και της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας από πλαστικό ή ύφασμα.
Το ερώτημα συνεπώς που τίθεται αφορά τις ασφαλείς επιλογές μας στην περίπτωση κατά την οποία κάνουμε οι ίδιοι τις αγορές μας από το σούπερ μάρκετ και δεν ζητάμε παράδοση κατ’ οίκον.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αμερικανικής αλυσίδας παντοπωλείων στο Πόρτλαντ του Όρεγκον Green Zebra, που λειτουργεί με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Ενώ μέχρι πρόσφατα, ενθάρρυνε τους πελάτες της να φέρνουν μαζί τους επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες, εν μέσω πανδημίας άλλαξε τακτική και τους προσφέρει σακούλες από ανακυκλώσιμο χαρτί. Πώς αιτιολογείται η απόφαση αυτή;
Όπως εξηγεί στην αμερικανική έκδοση της HuffPost, η ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος Λίζα Σέντλαρ «ακόμη και στις καλές μέρες, οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες είναι εν δυνάμει ανθυγιεινές καθώς οι περισσότεροι καταναλωτές δεν τις πλένουν με σαπούνι και νερό μετά από κάθε χρήση, όπως θα έπρεπε. Κατά τη διάρκεια της πρωτοφανούς αυτής κρίσης, η προστασία της δημόσιας υγείας είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, οπότε δεν ήταν δύσκολη η απόφαση να απαγορεύσουμε τη χρήση της επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας». Και δεν είναι η μόνη που έχει ασχοληθεί με το θέμα. Οι κυβερνήτες της Μασαχουσέτης, του Ιλινόις και του Μέιν προχώρησαν σε προσωρινή απαγόρευση της χρήσης επαναχρησιμοποιούμενης τσάντας, σε μια προσπάθεια να προστατεύσουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους υπαλλήλους από την εξάπλωση του ιού.
Η Μάριον Νάσλ, καθηγήτρια Μελέτης Τροφίμων, Διατροφής και Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, υποστηρίζει ότι είναι μία πρακτική λογική. «Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου στην περίπτωση του COVID-19 είναι να βρεθούμε σε απόσταση αναπνοής από κάποιον που είναι φορέας του ιού. Και ο αμέσως μεγαλύτερος, να έρθουμε σε επαφή με επιφάνεια την οποία έχει αγγίξει φορέας. Σε αυτή την περίπτωση, ο κίνδυνος θεωρητικά είναι διπλός και αμφίδρομος. Ο υπάλληλος του σούπερ μάρκετ και του παντοπωλείου διατρέχει τον κίνδυνο να μολυνθεί από την τσάντα μας και επιπλέον, να μεταφέρει με τη σειρά του τον ιό σε άλλους. Κι εμείς ως καταναλωτές, κινδυνεύουμε να μολυνθούμε εάν ο ταμίας είναι φορέας και αγγίξει την τσάντα την οποία θα φέρουμε στο σπίτι».
Μέχρι στιγμής, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ δεν έχει εκδώσει οδηγίες για τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες. Στις περισσότερες Πολιτείες η απόφαση εναπόκειται στα ίδια τα καταστήματα. Για παράδειγμα, στα καταστήματα άλλης αλυσίδας, της Trader Joe’s, οι πελάτες εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να φέρουν τσάντες από το σπίτι, υπό την προϋπόθεση ότι τακτοποιούν οι ίδιοι τα ψώνια τους και όχι οι υπάλληλοι.