Κορωνοϊός: Τι ισχύει για τη μετάδοσή του σε θάλασσα και πισίνα

Η απάντηση στο ερώτημα του πόσο πολύ ή λίγο μεταδίδεται από τα μπάνια σε θάλασσα ή πισίνες ο κορωνοϊός, θα παίξει σημαντικό ρόλο όσον αφορά τους καλοκαιρινούς περιορισμούς και τον τρόπο με τον οποίο θα απολαύσουμε τους θερινούς μήνες.

Πιθανολογείται ότι οι δημόσιες πλαζ θα ανοίξουν το καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, οι πολίτες έχουν λάβει ήδη τις πρώτες οδηγίες για υποχρεωτική τήρηση της απόστασης και στις παραλίες, με 2 μέτρα απόσταση από τη μία πετσέτα (ή ξαπλώστρα), στην άλλη. Ωστόσο, νέοι φόβοι προκύπτουν. Μεταδίδονται τα ιικά σωματίδια της νόσου COVID-19 μέσω της κολύμβησης στη θάλασσα ή στην πισίνα; Υπάρχει περίπτωση να μεταφέρεται ο ιός, μέσω των λυμάτων, με τον κίνδυνο μόλυνσης των κολυμβητών να ελοχεύει;

Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει και την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, καθώς προτεραιότητα αυτή τη στιγμή έχει ο τρόπος άρσης των περιοριστικών μέτρων, μέλη της Επιτροπής.

Η ομότιμη καθηγήτρια παθολογίας και λοιμωξιολόγος, Ελένη Γιαμαρέλλου, αναφέρει:

«Είναι πράγματι ένα επιστημονικό ζήτημα αυτό και θα υπάρξουν αποφάσεις στην πορεία. Για την πιθανή μόλυνση στο νερό έχουμε κάποιες πρώτες ενδείξεις και είναι ένα από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων. Θα υπάρξουν απαντήσεις για όλα αυτά».

Έρευνες από άλλα στελέχη κορωνοϊού, όπως ο SARS, έχουν δείξει ότι αυτού του είδους οι ιοί μπορούν να επιβιώσουν:

• επί 12 ημέρες στο νερό της βρύσης και σε θερμοκρασία δωματίου
• επί 2 με 3 ημέρες σε λύματα και σε θερμοκρασία δωματίου πολύ περισσότερες ημέρες και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις, σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Οι απορίες σχετικά με την επιβίωση των κορωνοϊών στο νερό, οδήγησε πολλά εργαστήρια στις ΗΠΑ να προχωρήσουν στην ανάλυση λυμάτων, ώστε να διαπιστώσουν οι ειδικοί, τι γίνεται και στην περίπτωση του SARS-CoV-2.

Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα μολυσματικά σταγονίδια του νέου κορωνοϊού ενδέχεται να μολύνουν το νερό. Ο ιός, μάλιστα, έχει ανιχνευθεί και στα λύματα. Όμως, οι ειδικοί συμφωνούν ότι όταν αυτός εισέρχεται σε μεγάλους υδάτινους όγκους – όπως είναι οι λίμνες, τα ποτάμια και οι ωκεανοί – η συγκέντρωση του είναι τόσο αραιή, που θα είναι δύσκολο διατηρήσει τη μολυσματική του ικανότητα.

Το ίδιο υποστηρίζει ο καθηγητής Μικροβιολογίας και δ/ντης του Εργαστηρίου αναφοράς για τον κορωνοϊό του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθανάσιος Τσακρής:

«Στα λύματα -αν υπάρχει ο ιός- θα υπάρχει κυρίως από τα κόπρανα. Θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρχει κίνδυνος, αλλά ο ιός αραιώνεται τόσο πολύ στο νερό, που πρακτικά θα είναι αδύνατον. Είναι από τα θέματα που θα συζητηθούν στο μέλλον».

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, πάντως, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν μέσω της κολύμβησης. Όπως αναφέρουν συγκεκριμένα οι επιστήμονες, “ο κίνδυνος μετάδοσης COVID-19 μέσω του νερού αναμένεται να είναι χαμηλός”.

Ο κ. Αθανάσιος Τσακρής, συμπληρώνει:

“Δεν έχουμε ενδείξεις προς το παρόν που να λένε, ότι μεταδίδεται ο ιός στη θάλασσα. Θεωρητικά μόνο είναι πιθανόν. Σε σχέση με το καλοκαίρι και τη θάλασσα, όμως, αλλού κρύβεται το πρόβλημα. Εάν θα έχουμε πρόβλημα με τον κορωνοϊό δεν θα το έχουμε από το κολύμπι και τα μπάνια, αλλά από τη μη τήρηση των αποστάσεων. Το ασφαλέστερο, όμως, είναι να κάνουμε ηλιοθεραπεία, καθώς ξέρουμε ότι ο ήλιος τον σκοτώνει τον ιό. Οι πισίνες ίσως να είναι πιο ασφαλείς λόγω του χλωρίου, που είναι σίγουρο ότι σκοτώνει τον ιό”.

Κορωνοϊός: Είναι ασφαλέστερη η κολύμβηση στις πισίνες;

Σύμφωνα με τα Κέντρα Λοιμώξεων (CDC) όλες οι χλωριωμένες πηγές νερού είναι ασφαλείς και δεν προκαλούν ανησυχία, καθώς το χλώριο απενεργοποιεί τον ιό διασπώντας το εξωτερικό του περίβλημα. Έτσι ασφαλές θεωρείται το νερό της βρύσης, καθώς επίσης και οι πισίνες και τα υδρομασάζ.

“Το πρόβλημα είναι πάνω από το νερό και όχι κάτω από το νερό. Το πρόβλημα είναι οι αποστάσεις. Να μην κολυμπάει ο ένας δίπλα στον άλλον. Τουλάχιστον, αυτό γνωρίζουμε μέχρι σήμερα”, αναφέρει η καθηγήτρια κα. Γιαμαρέλλου.

Το γεγονός ότι μέσα στη θάλασσα, αλλά και στις πλαζ, οι αποστάσεις θα είναι δύσκολο να τηρηθούν, ανησυχεί περισσότερο τους επιστήμονες. Τονίζουν ότι η χαλάρωση των κοινωνικών αποστάσεων στις παραλίες προκαλεί πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τον COVID-19.

Κι ενώ δηλώνουν αρκετά σίγουροι, ως προς το ότι το ίδιο το νερό είναι ασφαλές, οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι άλλες δραστηριότητες που συνοδεύουν μια μέρα στην παραλία ή την πισίνα, δεν είναι.

Ο Δρ. Benjamin Gewurz, MD, PhD, λοιμωξιολόγος και αν. πρόεδρος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ιολογία του Χάρβαρντ, τονίζει ότι ο βασικός τρόπος μόλυνσης από COVID-19 είναι μέσω της μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο και τονίζει αυτός είναι ο κύριος λόγος που θα πρέπει να αποφύγει κανείς να περάσει ένα σαββατοκύριακο δίπλα στο νερό:

“Το πιο σημαντικό είναι να διατηρηθεί η ασφαλής απόσταση από ανθρώπους που μπορεί να μεταδώσουν τη νόσο. Και κυρίως από ανθρώπους που μπορεί να είναι θετικοί στον ιό, αλλά να απολαμβάνουν το μπάνιο τους στη θάλασσα, χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα”, λέει.

Η εκπαίδευση των πολιτών στα μέτρα κοινωνικής απόστασης και στη σωστή χρήση της μάσκας, είναι το στοίχημα που θα πρέπει να κερδίσουν οι Έλληνες το επόμενο διάστημα, τονίζει ο καθηγητής κ. Αθανάσιος Τσακρής:

“Η εκπαίδευση του κόσμου είναι το πιο σημαντικό που θα πρέπει να γίνει στη χώρα μας το επόμενο διάστημα. Αν θέλουμε να ανοίξουμε την οικονομία πρέπει να εκπαιδεύσουμε τον κόσμο στη σωστή χρήση της μάσκας. Όσο πιο πολύ εκπαιδεύσουμε στη μάσκα και στην κοινωνική απόσταση, τόσο πιο πολύ η οικονομία θα ανοίξει και θα έχουμε καλά αποτελέσματα”, καταλήγει.