Όσα πρέπει να ξέρετε για τον σταφυλόκοκκο – Τι προκαλεί & πώς θεραπεύεται

Όπως θα έχετε ήδη ακουστά, ο σταφυλόκοκκος προκαλείται από το ομώνυμο βακτήριο, το οποίο είναι ένας τύπος μικροβίου που υπάρχει με φυσικό τρόπο στο δέρμα, ή στην μύτη ακόμη και σε υγιή άτομα.

Τις περισσότερες φορές, ο σταφυλόκοκκος, ως βακτήριο, δεν προκαλεί προβλήματα. Ίσως να προκαλέσει σχετικά μικρές δερματικές λοιμώξεις, αλλά τίποτα σοβαρό.

Ωστόσο, ο σταφυλόκοκκος μπορεί να γίνει θανατηφόρος εάν το βακτήριο εισβάλλει βαθύτερα στο σώμα σας και εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, στις αρθρώσεις, στα οστά, στους πνεύμονες ή στην καρδιά.

Ολοένα και περισσότεροι –κατά τ’ άλλα υγιείς- άνθρωποι τα τελευταία χρόνια αναπτύσσουν απειλητικές για τη ζωή τους λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο.

Σταφυλόκοκκος: Συμπτώματα

Αυτά μπορεί να κυμαίνονται από δευτερεύοντα δερματικά προβλήματα έως ενδοκαρδίτιδα, μια απειλητική για τη ζωή λοίμωξη της εσωτερικής επένδυσης της καρδιάς (ενδοκάρδιο). Τα σημάδια και τα συμπτώματα του σταφυλόκοκκου ποικίλλουν, ανάλογα με τη θέση και τη σοβαρότητα της λοίμωξης.

Λοιμώξεις του δέρματος

Σπυράκια με πύον: Ο πιο συνηθισμένος τύπος λοίμωξης σταφυλόκοκκου τα σπυράκια με πύον που αναπτύσσονται σε θυλάκια τριχών, ή σε σμηγματογόνους αδένες που εκκρίνουν τα φυσικά έλαια της επιδερμίδας. Το δέρμα πάνω από τη μολυσμένη περιοχή συνήθως γίνεται κόκκινο και πρησμένο. Συνήθως εμφανίζονται κάτω από το μπράτσο, ή γύρω από τη βουβωνική χώρα, ή στους γλουτούς.

Έκζεμα προσώπου: Αυτό το μεταδοτικό, συχνά επώδυνο εξάνθημα μπορεί να προκληθεί από βακτήρια σταφυλόκοκκου. Το εξάνθημα χαρακτηρίζεται από μεγάλες κυψέλες (σπυράκια) που μπορεί να εκρέουν υγρό και να αναπτύξουν κρούστα με καφέ-χρυσή απόχρωση σαν μέλι.

Κυτταρίτιδα: Είναι η λοίμωξη των βαθύτερων στρωμάτων του δέρματος και προκαλεί ερυθρότητα και πρήξιμο στην επιδερμίδα. Μπορεί επίσης να δημιουργηθούν, ή περιοχές που εκλύουν υγρά και πύον.

Σύνδρομο φολιδωτού δέρματος: Οι τοξίνες που παράγονται ως αποτέλεσμα μιας λοίμωξης σταφυλόκοκκου μπορεί να οδηγήσουν σε αυτό το σύνδρομο. Επηρεάζει κυρίως μωρά και παιδιά. Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται από πυρετό, εξάνθημα και μερικές φορές φουσκάλες. Όταν οι φουσκάλες σπάσουν, το πάνω στρώμα του δέρματος βγαίνει αφήνοντας μια κόκκινη, τραχιά στην υφή επιφάνεια που μοιάζει με έγκαυμα.

Τροφική δηλητηρίαση

Ο σταφυλόκοκκος είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες τροφικής δηλητηρίασης. Τα συμπτώματα εμφανίζονται γρήγορα, συνήθως μέσα σε λίγες ώρες από την κατανάλωση μολυσμένης τροφής. Συνήθως εξαφανίζονται το ίδιο γρήγορα, αφού διαρκούν μόλις μισή ημέρα.

Μια τέτοια μόλυνση από τρόφιμα συνήθως δεν προκαλεί πυρετό. Τα συμπτώματα που μπορείτε να περιμένετε με αυτόν τον τύπο λοίμωξης είναι:

• ναυτία και έμετος
• διάρροια
• αφυδάτωση
• χαμηλή πίεση αίματος

Βακτηριαιμία

Είναι λοίμωξη του αίματος. Εμφανίζεται όταν το βακτήριο εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος. Ο πυρετός και η χαμηλή αρτηριακή πίεση είναι τα βασικά σημάδια βακτηριαιμίας. Τα βακτήρια μπορούν να ταξιδέψουν σε περιοχές βαθιά μέσα στο σώμα και να προκαλέσουν λοιμώξεις που επηρεάζουν:

• εσωτερικά όργανα, όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά ή οι πνεύμονες
• οστά και μυς
• χειρουργικά εμφυτευμένες συσκευές, όπως τεχνητές αρθρώσεις ή καρδιακοί βηματοδότες

Σύνδρομο τοξικού σοκ

Αυτή η απειλητική για τη ζωή κατάσταση προκύπτει από τοξίνες που παράγονται από ορισμένα στελέχη βακτηρίων σταφυλόκοκκου και έχει συνδεθεί με ορισμένους τύπους ταμπόν, τραύματα στο δέρμα και χειρουργικές επεμβάσεις. Συνήθως αναπτύσσεται ξαφνικά με:

• υψηλό πυρετό
• ναυτία και έμετο
• εξάνθημα στις παλάμες και τα πέλματα που μοιάζει με ηλιακό έγκαυμα
• σύγχυση
• μυϊκούς πόνους
• διάρροια
• στομαχόπονο

Σηπτική αρθρίτιδα

Η σηπτική αρθρίτιδα συμβαίνει επειδή το βακτήριο στοχεύει συχνά τα γόνατα, τους ώμους, τους γοφούς και τα δάχτυλα χεριών ή ποδιών. Τα συμπτώματα είναι:

• πρήξιμο στις αρθρώσεις
• οξύς πόνος στην προσβεβλημένη άρθρωση
• πυρετός

Σταφυλόκοκκος: Θεραπεία

Αντιβιοτικά. Ο γιατρός θα σας κάνει εξετάσεις για να εντοπίσει το στέλεχος του βακτηρίου που προκαλεί την μόλυνση. Μετά θα σας συστήσει το αντίστοιχο αντιβιοτικό που θα λειτουργήσει καλύτερα. Τα αντιβιοτικά που συνήθως συνταγογραφούνται για τη θεραπεία λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο είναι κεφαλοσπορίνες (κεφαζολίνη, ναφκιλλίνη, οξακιλλίνη), βανκομυκίνη, δαπτομυκίνη, τελαβανκίνη και λινεζολίδη.

Η βανκομυκίνη απαιτείται ολοένα και πιο συχνά, επειδή πολλά στελέχη σταφυλόκοκκου έχουν γίνει ανθεκτικά σε άλλα παραδοσιακά φάρμακα. Αλλά η βανκομυκίνη και ορισμένα άλλα αντιβιοτικά πρέπει να χορηγούνται ενδοφλεβίως.

Εάν σας χορηγηθεί αντιβιοτικό από του στόμα, φροντίστε να το πάρετε σύμφωνα με τις οδηγίες και να ολοκληρώσετε όλη την αγωγή που σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός σας. Ρωτήστε τον ποια σημάδια και συμπτώματα πρέπει να προσέξετε, τα οποία δείχνουν ότι η λοίμωξη επιδεινώνεται.

Αποστράγγιση πληγών. Εάν έχετε δερματική λοίμωξη, ο γιατρός σας πιθανότατα θα κάνει μια τομή, για να αποστραγγίξει το υγρό που έχει μαζευτεί εκεί.

Αφαίρεση συσκευής. Εάν η μόλυνσή σας έχει φτάσει σε κάποια συσκευή, ή προσθετικό, απαιτείται άμεση αφαίρεση της συσκευής. Αυτό μπορεί να απαιτήσει χειρουργική επέμβαση.

Ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά

Ο σταφυλόκοκκος είναι πολύ προσαρμοστικό βακτήριο και πολλά στελέχη του έχουν γίνει ανθεκτικά σε ένα ή περισσότερα αντιβιοτικά. Για παράδειγμα, μόνο το 5% των σημερινών λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο μπορεί να θεραπευτεί με πενικιλίνη.

Η εμφάνιση ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στελεχών βακτηρίων σταφυλόκοκκου (όπως το άκρως επικίνδυνο Staphylococcus aureus ή MRSA που είναι ανθεκτικό στη μεθικιλλίνη) έχει οδηγήσει στη χρήση ενδοφλέβιων αντιβιοτικών, όπως η βανκομυκίνη, ή η δαπτομυκίνη, που έχουν και περισσότερες παρενέργειες για τον ασθενή.