Στοιχεία-σοκ: Το lockdown της κυβέρνησης οδήγησε τους Αθηναίους στην κοκαΐνη, τις αμφεταμίνες & τα ψυχοφάρμακα

Σοκ προκαλούν τα στοιχεία από τα λύματα της Αττικής, σχετικά με τη χρήση ουσιών κατά τη διάρκεια του lockdown, καθώς όπως αποκαλύπτει ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης, καταγράφεται κατακόρυφη αύξηση χρήσης κοκαΐνης, αμφεταμίνης, αγχολυτικών και αντικαταθλιπτικών.

Η χρήση των ουσιών αυτών εκτινάχθηκε κατά τη διάρκεια της καραντίνας και των απαγορεύσεων που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση, ενώ όπως υποστηρίζει ο καθηγητής τα ψυχολογικά προβλήματα θα εκτιναχθούν το προσεχές διάστημα λόγω lockdown.

Κοκαΐνη, αμφεταμίνες, αγχολυτικά, υπνωτικά, ηρεμιστικά, αντικαταθλιπτικά βρίσκονται στην καθημερινότητα χιλιάδων ατόμων στην Αττική εν μέσω της πανδημίας, ενώ η χρήση αυξάνεται όσο πιο αυστηρά είναι τα μέτρα.

Η αρχή έγινε τον περασμένο Μάρτιο και για όσο διάστημα κράτησε τότε η καραντίνα. Στη συνέχεια, όπως λέει ο κ. Θωμαΐδης, καταγράφεται μια μείωση, ενώ σε κάποιες ουσίες, η χρήση είναι ελάχιστη τον Αύγουστ.

Στη συνέχεια, η χρήση των ουσιών αυξάνεται και πάλι, τόσο στις ναρκωτικές ουσίες όσο και στα ψυχοφάρμακα, τόσο τον Σεπτέμβριο, αλλά και τον Οκτώβριο.

Όπως διευκρίνισε ο κ. Θωμαΐδης οι αναλύσεις συνεχίζονται από το εργαστήριο του στα δείγματα του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου, δηλαδή κατά το δεύτερο lockdown, ενώ η εκτίμησή του είναι ότι για το επόμενο τρίμηνο, τα προβλήματα ψυχικής υγείας θα ενταθούν και μαζί τους, ίσως και η χρήση ουσιών.

Στα ύψη η χρήση κοκαΐνης

Όπως ανέφερε ο κ. Θωμαΐδης, οι παράνομα διακινούμενες ουσίες αυξήθηκαν τον Μάρτιο του 2020 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 και «ιδιαίτερα οι διεγερτικές ουσίες» σημείωσαν μεγάλη αύξηση «μεταξύ των οποίων και η κοκαΐνη».

«Το επόμενο διάστημα (σ.σ. εννοεί μετά το τέλος της πρώτης καραντίνας), παρουσίασε μια μικρή μείωση η οποία, όμως, σε καμία περίπτωση, δεν επανήλθε στα επίπεδα του 2019 και μετά τον Σεπτέμβριο, παρουσίασε αύξηση. Καταγράψαμε τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο μια μεγάλη αύξηση στην κοκαΐνη που σχεδόν διπλασίασε τη χρήση της σε σχέση με τον Μάρτιο».

Η επιστημονική κοινότητα, όπως επισήμανε ο καθηγητής, ορίζει ως μέση δόση στις μετρήσεις τα 100 μιλιγκράμ.

«Οπότε μπορούμε να πούμε ότι τον Οκτώβριο του 2020 καταγράφηκε μια χρήση της τάξης των 4 δόσεων ανά 1.000 άτομα ανά ημέρα, ενώ το Μάρτιο ήταν 2 δόσεις ανά 1.000 άτομα ανά ημέρα. Άρα μέσα σε αυτό το οκτάμηνο παρουσιάστηκε μία αύξηση στη χρήση. Αυτό συσχετίζεται με αναφορές για μεγαλύτερη διακίνηση στην Ελλάδα και ταυτόχρονα με αύξηση χρήσης κοκαΐνης στην Ευρώπη, υπάρχει δηλαδή αντίστοιχη αναφορά σε πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Κάτι λοιπόν συμβαίνει με την κοκαΐνη που το βλέπουμε εμείς, το πιάνουμε στα λύματα. Κι αυτό είναι σημαντικό γιατί -σε πραγματικό χρόνο- αναλύοντας τα λύματα, μπορούμε να δούμε τι γίνεται στην κοινότητα, πριν το δούνε καλά-καλά οι Αρχές» υπογράμμισε ο κ. Θωμαΐδης.

Ρεκόρ και στην αμφεταμίνη

Από το ρεκόρ χρήσης της ακριβής κοκαΐνης, του «ναρκωτικού των πλουσίων» όπως είναι ευρύτερα γνωστό και η τιμή -όπως λέγεται- μπορεί να είναι και πάνω από 100 ευρώ το γραμμάριο, υπάρχει αύξηση και στη χρήση του λεγόμενου «street drug», της αμφεταμίνης.

«Επίσης μέσα στο 2020, είχαμε αύξηση της αμφεταμίνης και κατέγραψε ένα ρεκόρ τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. Είναι περίπου 8 δόσεις ανά 1.000 άτομα ανά ημέρα, τη στιγμή που τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, αλλά και τους επόμενους μήνες, ήταν περίπου 4 οι δόσεις» είπε ο κ. Θωμαϊδης προσθέτοντας ότι «η κοκαΐνη και η αμφεταμίνη είναι δύο ναρκωτικά με διαφορετικό target group».

Μικρή αύξηση στη χρήση κάνναβης τον Σεπτέμβριο

Οι αναλύσεις των λυμάτων που πραγματοποιεί η ομάδα του καθηγητή Θωμαΐδη έδειξε και μικρή αύξηση στη χρήση κάνναβης τον περασμένο Σεπτέμβριο.

«Το χασίς δεν είχε μεγάλη αλλαγή, μπορώ να πω ότι είναι η παράνομα διακινούμενη ουσία η οποία έχει μια σταθερότητα όλα αυτά τα χρόνια και αυξομειώνεται ελαφρώς. Μέσα στο 2020, παρουσιάστηκε μια μικρή αύξηση τον Σεπτέμβριο, αλλά μετά τον Οκτώβριο τα επίπεδα χρήσης ήταν ίδια με τον Μάρτιο, δηλαδή ουσιαστικά είναι σταθερή η κατανάλωση της κάνναβης μέσα στον χρόνο» ανέφερε.

Αύξηση 70% σε κάποια «ηρεμιστικά»

Τα αγχολυτικά χάπια είχαν από την αρχή της πανδημίας μεγάλη ζήτηση, ενώ κάποιες δραστικές ουσίες σημείωσαν ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση.

«Τα αγχολυτικά είναι αυτά που λένε “ηρεμιστικά” και “υπνωτικά”, δηλαδή οι βενζοδιαζεπίνες. Παρατηρήθηκε μια αύξηση όσον αφορά κάποιες δραστικές ουσίες. Συγκεκριμένα, η βενζοδιαζεπίνη είχε τη μεγαλύτερη αύξηση. Τον Μάρτιο αυξήθηκαν σε σχέση με το 2019 τρεις δραστικές οι οποίες είναι και πολύ συνηθισμένες στα φάρμακα αυτά και συγκεκριμένα η λοραζεπάμη, η οξαζεπάμη και η βρωμαζεπάμη» τόνισε προσθέτοντας ότι «σε κάποιες δραστικές ουσίες, η αύξηση ήταν και 70%».

Με το τέλος της πρώτης καραντίνας σημειώθηκε μια υποχώρηση στη χρήση, ενώ τον Αύγουστο καταγράφτηκε ελάχιστη χρήση. «Μετά υπήρξε μια σταδιακή αύξηση. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν έφτασε στα επίπεδα του Μαρτίου, αλλά η οξαζεπάμη τα ξεπέρασε» υποστήριξε ο καθηγητής.

Εκτίναξη και στα αντικαταθλιπτικά

Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων που η χρήση τους εκτινάχθηκε είναι τα αντικαταθλιπτικά: «Αυξήθηκαν τον Μάρτιο του 2020 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019, από 30% έως 60% ανάλογα τη δραστική ουσία» τόνισε ο κ. Θωμαΐδης, διευκρινίζοντας ότι αφορούν συγκεκριμένες ουσίες όπως την σιταλοπράμη και τη βενλαφαξίνη «στις οποίες, στη συνέχεια, είχαμε μια σχετική μείωση χρήσης με ελάχιστο τον Αύγουστο και μετά -δηλαδή τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο- είχαμε αύξηση με τη μεγαλύτερη χρήση να την καταγράφει η βενλαφαξίνη».

«Ήταν η μεγαλύτερη χρήση βενλαφαξίνης που έχουμε καταγράψει έως τώρα στην Ελλάδα. Δηλαδή η αύξηση από τον Μάρτιο στον Οκτώβριο ήταν επιπλέον 20%» τόνισε.

Τα στοιχεία των αναλύσεων του εργαστηρίου του καθηγητή Αναλυτικής Χημείας κρούουν των κώδωνα για αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας και εθισμού που προκαλεί η πανδημία.

«Αυτή τη στιγμή, υπάρχει μια πολύ εύθραυστη ισορροπία μεταξύ δημόσιας υγείας λόγω κορωνοϊού, ψυχικής υγείας και οικονομίας. Αυτοί είναι τρεις πόλοι. Κάποιοι βάζουν μαζί κοινωνική ζωή και οικονομία, γιατί συνήθως αυτά ήταν η κανονικότητα μας τα προηγούμενα χρόνια, αλλά δεν είναι στο ίδιο μέρος, στο ίδιο ζύγι. Γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι και κάτω από τις συνθήκες οικονομικής κρίσης ή υπερεγασίας, πάλι αυξάνονται τα ψυχιατρικά προβλήματα.

Άρα τώρα είναι μια άλλη συνθήκη που έχουμε τρεις πόλους να ισορροπήσουμε. Αυτή τη στιγμή, αυτό που θα πρέπει να δούμε είναι πώς θα μπορέσουμε σιγά-σιγά να αποκτήσουμε κοινωνική και εργασιακή ζωή κάτω από συνθήκες πανδημίας. Είναι πολύ δύσκολη εξίσωση» δήλωσε ο κ. Θωμαϊδης και εκτίμησε ότι «το επόμενο τρίμηνο θα ενταθεί το πρόβλημα της ψυχικής υγείας. Ενδεχομένως και αύξηση της χρήσης ουσιών. Το παρακολουθούμε».