Νεφρά: Πως να παραμείνουν υγιή και καθαρά τα φίλτρα του οργανισμού

Η έκπτωση της λειτουργίας των νεφρών ακολουθεί την φυσιολογική γήρανση του σώματος, ανεξάρτητα από την συνύπαρξη άλλων ασθενειών. Τα νεφρά είναι τα φίλτρα του οργανισμού μας.

Η έκπτωση αυτή δεν συμβαίνει επειδή αρρωσταίνουμε, αλλά επειδή μεγαλώνουμε. Επιταχύνεται όμως όταν αναπτυχθούν νοσήματα που επιβαρύνουν τη νεφρική λειτουργία, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή η υπέρταση, καθώς και όταν αναπτυχθεί χρόνια νεφρική νόσος.

Ωστόσο η έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας παρουσιάζει διακύμανση από άνθρωπο σε άνθρωπο και δεν γνωρίζουμε ακόμα με βεβαιότητα γιατί υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση. Το μόνο σίγουρο είναι πως η καλή γενική υγεία δεν εγγυάται καλή νεφρική λειτουργία.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Το μεγάλο ερώτημα είναι αν και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τους νεφρούς μας να διατηρηθούν υγιείς για περισσότερο καιρό. «Υπάρχουν αρκετά πράγματα που όλοι μπορούμε να κάνουμε», απαντά ο χειρουργός-ουρολόγος Δρ. Ηρακλής Πούλιας, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας.. «Κατ’ αρχάς πρέπει να λαμβάνουμε όλα τα μέτρα που θα μας προστατεύσουν από την ανάπτυξη παθήσεων που βλάπτουν τους νεφρούς.

Οι δύο κυριότερες είναι η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Επομένως πρέπει να προσέχουμε τη διατροφή μας, να γυμναζόμαστε καθημερινά (το παρατεταμένο περπάτημα είναι πολύ καλή επιλογή), να μην καπνίζουμε και να φροντίσουμε να διατηρούμε σε υγιή όρια το σωματικό βάρος μας».

Αλάτι και ζάχαρη

Ακρογωνιαίος λίθος της διατροφής για την προστασία των νεφρών είναι η λογική κατανάλωση άλατος και σακχάρων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα βάζουμε ελάχιστο έως καθόλου πρόσθετο αλάτι στο φαγητό και στις σαλάτες, διότι τα περισσότερα έτοιμα τρόφιμα του εμπορίου περιέχουν πολύ πρόσθετο αλάτι.

Συνολικά στη διάρκεια της ημέρας δεν πρέπει να υπερβαίνουμε τα 2.300 mg νάτριο (ή 2,3 γραμμάρια). Το αλάτι αναγράφεται ως «νάτριο» στις συσκευασίες των τροφίμων, επομένως διαβάζοντας τες μπορούμε να υπολογίσουμε κατά προσέγγιση πόσο αλάτι τρώμε.

Όσον αφορά τα σάκχαρα, η διατροφή μας καλό είναι να περιέχει άφθονα μη επεξεργασμένα και λιγοστά επεξεργασμένα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα τρώμε άφθονα ολόκληρα φρούτα, λαχανικά και όσπρια, και λογικές ποσότητες από δημητριακά ολικής αλέσεως (μπορεί να περιέχουν πολύ αλάτι και πρόσθετη ζάχαρη). Η ζάχαρη και οτιδήποτε την περιέχει πρέπει να καταναλώνεται σποραδικά.

Νεφρά και αλκοόλ

Λογική και μετρημένη πρέπει να είναι και η κατανάλωση αλκοόλ, διότι σε μεγάλες ποσότητες τα οινοπνευματώδη ποτά βλάπτουν τη νεφρική λειτουργία.

Εκτός από τη διατροφή, πολύ σημαντικός είναι και ο περιοδικός προληπτικός έλεγχος (τσεκάπ) των ούρων, ώστε να γίνει εγκαίρως αντιληπτή τυχόν έναρξη της νεφρικής νόσου και να ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα. Απαραίτητο είναι ακόμα να συμβουλευόμαστε αμέσως έναν ουρολόγο ιατρό, εάν εκδηλώσουμε ύποπτα συμπτώματα από το ουροποιητικό, όπως αίσθημα καύσου (κάψιμο) κατά την ούρηση, συχνουρία κ.λπ.

Φάρμακα και νεφρά

Ιδιαίτερα προσεκτικοί, τέλος, πρέπει να είμαστε και με τα φάρμακα που λαμβάνουμε συστηματικά. Αν και ορισμένα (όπως κάποια για την υπέρταση) δρουν προστατευτικά στους νεφρούς, άλλα μπορεί να επιβαρύνουν τη νεφρική λειτουργία. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και με θεωρητικώς «αθώα» φάρμακα, όπως ορισμένα παυσίπονα ή και αντιβιοτικά ακόμα.