Οστεοαρθρίτιδα: Αυτό είναι το αντικαταθλιπτικό που την επιβραδύνει

Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Science Translational Medicine, οι επιστήμονες ανακάλυψαν το κυτταρικό μονοπάτι που οδηγεί στην οστεοαρθρίτιδα και εντόπισαν ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο αντικαταθλιπτικό φάρμακο – την παροξετίνη- που έχει τη δυνατότητα να αναστέλλει αυτό το μονοπάτι.

Η παροξετίνη ανήκει στους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης. Είναι ένας ισχυρός και εκλεκτικός αναστολέας της πρόσληψης της 5-υδροξυτρυπταμίνης με αντικαταθλιπτική δράση και αποτελεσματικότητα στη θεραπεία της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής, της Αγχώδους Κοινωνικής Διαταραχής/Κοινωνικής Φοβίας, της Γενικής Αγχώδους Διαταραχής, του Μετατραυματικού Στρες, και της Διαταραχής Πανικού.

Συγκεκριμένα, η ερευνητική ομάδα βρήκε ότι η παροξετίνη όχι μόνο επιβραδύνει τον εκφυλισμό των χόνδρων, αλλά ενισχύει την υγεία τους in vitro τόσο σε χόνδρους ποντικιών όσο και ανθρώπων. Το φάρμακο αυτό ενδεχομένως να αποτελέσει την πρώτη παγκοσμίως θεραπεία για αυτή την εξουθενωτική, εκφυλιστική νόσο.

«Η οστεοαρθρίτιδα καταστρέφει τους χόνδρους των αρθρώσεων και οδηγεί σε πόνο και ανικανότητα. Οι ασθενείς ζουν με αυτό τον πόνο μέχρι τη στιγμή που οι χόνδροι τους θα εκφυλιστούν πλήρως. Δυστυχώς, μέχρι τώρα η επεμβατική χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης με τεχνητή άρθρωση είναι η μοναδική θεραπευτική αντιμετώπιση στη φαρέτρα των ειδικών. Υπήρξε, λοιπόν, επιτακτική η ανάγκη για εντοπισμό καινοτόμων θεραπευτικών στόχων, προσεγγίσεων και παραγόντων που μπορούν ενεργά να σταματήσουν ή να αναστρέψουν τη διαδικασία της οστεοαρθρίτιδας», αναφέρει η Fadia Kamal, επίκουρη καθηγήτρια ορθοπεδικής και αποκατάστασης στο Ιατρικό Κολέγιο του Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια.

Σε προηγούμενη έρευνα, η Δρ. Kamal και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι η αυξημένη έκφραση και δραστηριότητα του ενζύμου της κινάσης 2 υποδοχέα συζευγμένη με πρωτεΐνη G (GRK2) οδηγεί σε παθολογική κυτταρική ανάπτυξη στην καρδιά και παθήσεις των νεφρών.

Η Δρ. Kamal εξήγησε ότι η οστεοαρθρίτιδα προκαλείται με παρόμοιο τρόπο από την παθολογική ανάπτυξη των κυττάρων των χόνδρων -διαδικασία που αποκαλείται υπερπλασία χονδροκυττάρων– όμως ο τρόπος που συμβαίνει αυτός ο πολλαπλασιασμός παραμένει ένα μυστήριο.

Δεδομένων, λοιπόν, των γνώσεών τους σχετικά με το ρόλο του GRK2 στις καρδιακές και νεφρικές παθήσεις, η ειδικός και η ομάδα της αποφάσισαν να διερευνήσουν το ένζυμο στους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα και διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς αυτοί ή με σοβαρούς τραυματισμούς στις αρθρώσεις είχαν υψηλά επίπεδα του ενζύμου GRK2 στα χονδροκύτταρα.

«Ανακαλύψαμε ένα κεντρικό ρόλο του GRK2 στον εκφυλισμό των χόνδρων, όπου το ένζυμο πιέζει τα χονδροκύτταρα να καταστρέψουν τη μήτρα του χόνδρου που τα περιβάλλει, αντί να την αναπληρώσουν και να τη διατηρήσουν. Με άλλα λόγια, τα κύτταρα λαμβάνουν ένα λανθασμένο σήμα να καταστρέψουν τους χόνδρους», εξηγεί η Δρ. Kamal.

Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν τον ρόλο του GRK2 στον εκφυλισμό των χόνδρων σε δύο πειράματα: στο πρώτο πραγματοποίησαν γενετική διαγραφή του ενζύμου στα χονδροκύτταρα των ποντικιών και στο δεύτερο χορήγησαν παροξετίνη στα τρωκτικά. Και στις δύο περιπτώσεις, διαπίστωσαν ότι η διαγραφή του GRK2 όχι μόνο απέτρεπε την υπερτροφία των χονδροκυττάρων και σταματούσε την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας, αλλά προωθούσε και την αναγέννηση των χόνδρων.

«Βρήκαμε ότι η παροξετίνη μπορούσε να επαναφέρει τα κύτταρα των χόνδρων σε μια φυσιολογική κατάσταση και να διατηρήσει την επιφάνειά τους. Τα ευρήματά μας παρουσιάζουν μια αυξημένη σηματοδότηση του GRK2 στα χονδροκύτταρα ως κινητήριο δύναμη για την υπερτροφία των χονδροκυττάρων και τον εκφυλισμό των χόνδρων και εντοπίσαμε την παροξετίνη ως τροποποιητικό φάρμακο στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας», τονίζει καταληκτικά η Δρ. Kamal.