Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη ρινίτιδα – Αιτίες & αντιμετώπιση

Ως ρινίτιδα ορίζουμε τη φλεγμονή του εσωτερικού τοιχώματος της μύτης η οποία μάλιστα έχει πολλές διαφορετικές αιτίες.

Ως χρόνια ρινίτιδα ορίζεται η ρινική καταρροή που σε γενικές γραμμές διαρκεί πάνω από 3 μήνες. Η ρινίτιδα είναι μια πολύ συχνή πάθηση. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Καταρροή (ρινόρροια)
• Ρινικό κνησμό (όταν σας “τρώει” συνέχεια η μύτη σας)
• Ρινική συμφόρηση (μπούκωμα)
• Φτέρνισμα

Υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ της αλλεργικής ρινίτιδας, του άσθματος και της χρόνιας ιγμορίτιδας (φλεγμονή των κόλπων για περισσότερο από 12 εβδομάδες) σε μερικά άτομα. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι έως και 3 της κάθε 5 ασθενών έχει πολλές συνθήκες.

Αίτια

Η ρινίτιδα έχει πολλές πιθανές αιτίες. Μπορεί να είναι είτε οξεία ή χρόνια και κατηγοριοποιείται με τρεις τρόπους: αλλεργική, μη αλλεργική και μικτή (ένας συνδυασμός των δυο προηγούμενων).

Η αλλεργική είναι η πιο κοινή αιτία ρινίτιδας. Είναι εκείνη που προκαλείται από περιβαλλοντικές αλλεργίες και χαρακτηρίζεται από φαγούρα, ρινική καταρροή, φτέρνισμα και ρινική συμφόρηση. Άλλα συμπτώματα αυτής της αλλεργίας περιλαμβάνουν:

• Φαγούρα σε αυτιά και λαιμό
• Κόκκινα ή υγρά μάτια
• Βήχας
• Κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης και ενέργειας από την απώλεια ύπνου
• Πονοκεφάλους ή ευαισθησία του προσώπου (μη τυπική)

Τα άτομα με αλλεργική ρινίτιδα έχουν επίσης υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης άσθματος και εκζέματος, τα οποία είναι επίσης κυρίως αλλεργικής προέλευσης.

Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα συνήθως προκαλείται από τη γύρη στον αέρα και οι ευαίσθητοι σε αυτό ασθενείς έχουν έξαρσης συμπτωμάτων κατά τις εποχικές περιόδους που υπάρχει πολλή γύρη στην ατμόσφαιρα.

Η χρόνια αλλεργική ρινίτιδα είναι ένα είδος χρόνιας ρινίτιδας που επηρεάζει το άτομο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σχεδόν. Συχνά, εκτός από την γύρη, προκαλείται από αλλεργιογόνα εσωτερικού χώρου (σωματίδια που προκαλούν αλλεργίες), όπως η σκόνη και το τρίχωμα των ζώων.

Η ρινίτιδα σχετίζεται πάντα με τις αλλεργίες;

Όχι, μπορεί να έχει πολλές αιτίες, εκτός από τις αλλεργίες.

Η μη αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται σε εκείνα τα άτομα, στα οποία οι εξετάσεις δεν εντοπίζουν αλλεργική ή άλλη αιτία ρινίτιδας. Σε αυτή την περίπτωση τα συμπτώματα εμφανίζονται για εβδομάδες ή και μήνες κάθε φορά μέσα στην διάρκεια ενός έτους.

Μη αλλεργική ρινίτιδα: Ποιοι τύποι υπάρχουν

1. Ιδιοπαθής ρινίτιδα
Συχνά δεν έχει μια συγκεκριμένη υποκείμενη αιτία, αλλά συνήθως περιλαμβάνει λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.

2. Αγγειοκινητική ρινίτιδα
Πιστεύεται ότι συμβαίνει λόγω κακής ροής του αίματος στην περιοχή της μύτης και μπορεί να προκαλείται από διακυμάνσεις της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, όπως, κρύο ή ξηρός αέρας, ή από άλλους ερεθιστικούς παράγοντες όπως:

• Ατμοσφαιρική ρύπανση
• Αιθαλομίχλη
• Καπνός
• Καυσαέρια από τα αυτοκίνητα
• Ισχυρές οσμές, όπως, απορρυπαντικά ή αρώματα

3. «Γευστική» ρινίτιδα
Εκδηλώνεται κυρίως ως καταρροή (ρινόρροια) που σχετίζεται με την κατανάλωση καυτών ή πικάντικων τροφών.

4. Ρινίτιδα της εγκυμοσύνης
Οι ορμονικές μεταβολές που παρατηρούνται κατά την εγκυμοσύνη, την εμμηνόπαυση και σε κάποιες αλλαγές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, έχουν συνδεθεί με συμπτώματα ρινίτιδας.

5. Ατροφική ρινίτιδα
Προκαλείται μετά από χειρουργική επέμβαση στην μύτη ή από μια σπάνια ρινική βακτηριακή λοίμωξη.

6. Μη αλλεργική ρινίτιδα με σύνδρομο ρινικής ηωσινοφιλίας
Χαρακτηρίζεται από διάφανο υγρό στην ρινική καταρροή. Το υγρό αυτό περιέχει ηωσινόφιλα (κύτταρα αλλεργικού τύπου). Είναι πολύ πιθανό ο ασθενής να μην παρουσιάζει οποιαδήποτε άλλα σημάδια αλλεργίας του δέρματος.

7. Επαγγελματική ρινίτιδα
Μπορεί να προκύψει από την έκθεση του ατόμου σε ερεθιστικές ουσίες στον χώρο της εργασίας του. Τα συμπτώματα υποχωρούν όταν ο ασθενής φεύγει από το χώρο εργασίας.

Η ρινίτιδα μπορεί, επίσης, να σχετίζεται με:

• Ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές, όπως αντισυλληπτικά, φάρμακα για την πίεση, για το άγχος, για την στυτική δυσλειτουργία και μερικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα
• Κάποιες δομικές ανωμαλίες στην μύτη (σκολίωση ρινικού διαφράγματος, διάτρητο διάφραγμα, όγκοι, ρινικοί πολύποδες, ή ξένα σώματα)
• Οι λοιμώξεις, κυρίως οι ιοί, είναι μια ακόμα κοινή αιτία ρινίτιδας. Η ιογενής ρινίτιδα δεν είναι συνήθως χρόνιας μορφής και μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της.

Μερικές φορές η ρινίτιδα μπορεί να σχετίζεται με άλλες γενικευμένες ιατρικές καταστάσεις όπως:

• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Κοκκιωμάτωση Wegener
• Σαρκοείδωση
• Κυστική ίνωση

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία γενικά εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία. Μια αλλεργία δεν είναι τίποτα άλλο από μια υπερβολική φλεγμονώδη απόκριση του οργανισμού σε κάποια ουσία. Αυτές οι ουσίες που προκαλούν αλλεργίες ονομάζονται αλλεργιογόνα, και συνήθως περιλαμβάνουν:

• Γύρη
• Μούχλα
• Τρίχωμα των ζώων
• Σκόνη του σπιτιού
• Ακάρεα της σκόνης και άλλα έντομα
• Ορισμένες τροφές

Η καλύτερη θεραπεία είναι η αποφυγή αυτών των αλλεργιογόνων, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτό μπορεί να είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο. Σε αυτές τις περιπτώσεις προσπαθήστε να:

• Χρησιμοποιείτε μια μάσκα προσώπου για την γύρη, τουλάχιστον τις περιόδους που υπάρχει πολλή γύρη στην ατμόσφαιρα
• Εγκαταστήστε έναν ιονιστή αέρα και να αλλάζετε τα φίλτρα αέρα σε μηνιαία βάση στα συστήματα κλιματισμού
• Χρησιμοποιείτε υποαλλεργικά μαξιλάρια και κλινοσκεπάσματα
• Κλείνετε το στρώμα που κοιμάστε μέσα σε πλαστική θήκη
• Βάζετε μαξιλαροθήκες που απωθούν τα ακάρεα
• Εξετάστε τη χρήση ενός υγραντήρα αέρα
• Κρατήστε τα παράθυρα κλειστά κατά τη διάρκεια της έντονης παρουσίας γύρης στην ατμόσφαιρα
• Μην έχετε φυτά μέσα στο σπίτι

Πώς θα αποφύγετε τα ρινικά ερεθιστικά

Τα ρινικά ερεθιστικά συνήθως δεν οδηγούν στην τυπική ανοσολογική απόκριση που παρατηρείται με τις κλασικές αλλεργίες, αλλά παρόλα αυτά, μπορεί να μιμούνται ή να επιδεινώνουν τα συμπτώματα των αλλεργιών, όπως στην αγγειοκινητική ρινίτιδα.

Παραδείγματα αυτών των ερεθιστικών παραγόντων περιλαμβάνουν τον καπνό του τσιγάρου, τα αρώματα, το σπρέι αεροζόλ, τον καπνό, το νέφος και τα καυσαέρια από τα αυτοκίνητα.