Μεγάλη προσοχή συνιστά ο καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Δημήτρης Κούβελας, σε καινούργια φαρμακευτικά ή ιατρικά προϊόντα. Τι δείχνει η ιστορία.
Με αφορμή τη συζήτηση για ασφάλεια φαρμάκων και εμβολίων, ο καθηγητής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ, Δημήτρης Κούβελας, εξιστόρησε στο Sputnik περιστατικά της φαρμακευτικής ιστορίας των παρενεργειών.
«Οι παρενέργειες των φαρμάκων μπορεί να εμφανιστούν είτε σε εμάς είτε στους απογόνους μας. Υπάρχει μια επίσημη καταγραφή στους απογόνους ακόμα και 18 με 20 χρόνια μετά» εξηγεί ο καθηγητής.
Άνθρωποι που έμοιαζαν… με φώκιες
Το πρώτο που καταγράφηκε ήταν, τις δεκαετίες του ’50 και αρχές του ’60, σε απογόνους με ξαφνικές γεννήσεις παιδιών με φωκομέλεια. Τους έλειπαν δηλαδή χέρια και πόδια. Μετά από ενδελεχή έρευνα ως αιτία πρόκλησης αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης παρουσιάστηκε η θαλιδομίδη.
«Ήταν ένα ήπιο ηρεμιστικό. Επρόκειτο για ένα φάρμακο που έπαιρναν οι γυναίκες τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ώστε να αποφύγουν τα δύσκολα συμπτώματα της εγκυμοσύνης. Αυτό ήταν αποτέλεσμα του φεμινιστικού κινήματος που επιθυμούσε τη χρήση φαρμάκων ώστε να μην καθηλώνονται οι γυναίκες στο κρεβάτι στη διάρκεια της εγκυμοσύνης» επισημαίνει ο κ. Κούβελας.
Έπειτα από έναν χρόνο χρήσης του φαρμάκου, υπήρξαν αυξημένες γεννήσεις παιδιών με φωκομέλεια. Αυτό συνέβη παγκοσμίως και στατιστικά.
«Ο χημικός τύπος του φαρμάκου πραγματοποιούσε παρέμβαση στο DNA και στη δημιουργία των άκρων. Συνεπώς χέρια και πόδια δεν δημιουργούνταν ποτέ» αναφέρει ο καθηγητής.
Έτσι το προϊόν αποσύρθηκε ως επικίνδυνο.
Το οιστρογόνο που προκάλεσε καρκίνο
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας συμβαίνει κατά κανόνα από μια χρόνια λοίμωξη του ιού των κονδυλωμάτων (HPV).
Αυτό συνέβαινε κατά κανόνα σε ιερόδουλες λόγω των πολλών και διαφορετικών σεξουαλικών συντρόφων.
«Ωστόσο στη δεκαετία του ’90 ξεκίνησαν να καταγράφονται περιστατικά τραχήλου της μήτρας σε 18χρονες και μάλιστα χωρίς να έχουν καμία σεξουαλική επαφή μέχρι εκείνη τη στιγμή της ζωής τους».
Αναζητώντας το ιατρικό ιστορικό τους, έφτασαν στις μητέρες τους. Εκεί αποκαλύφθηκε ότι όλες οι μητέρες είχαν μείνει έγκυες με τεχνητό τρόπο, κάνοντας χρήση του ίδιου του οιστρογόνου.
Το οιστρογόνο τελικά αποσύρθηκε.
«Ήταν ένα συγκλονιστικό χαστούκι στην επιστημονική κοινότητα» τονίζει ο κ. Κούβελας.
Το φάρμακο που αποδείχθηκε… φαρμάκι
«Πριν μερικά χρόνια υπήρχε ένα φάρμακο με μια ουσία που λεγόταν ροφεκοξίβη για οποιοδήποτε πόνο και για να μην έχουν την παρενέργεια της γαστρορραγίας. Η οδηγία του φαρμάκου ήταν για ορθοπεδική χρήση και μόνο για μια εβδομάδα» αναφέρει ο καθηγητής.
Υπολογίζεται ότι εξαιτίας αυτού του φαρμάκου πέθαναν 250.000 άτομα παγκοσμίως. Από την Ελλάδα δεν είχε αποσταλεί ούτε μια κίτρινη κάρτα.
Το φάρμακο τελικά αποσύρθηκε πριν από 15 χρόνια.
«Η συμβουλή του γιατρού πρέπει να είναι ειλικρινής. Να παραδέχεται ότι δεν γνωρίζει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες κάποιων καινούργιων φαρμάκων και να χορηγεί κάποιες συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές μόνο εφόσον υπάρχει μεγάλη ανάγκη» υπογραμμίζει ο κ. Κούβελας.