Οι προσωπικοί γυμναστές (personal trainers) μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση.
Θα μπορούσε ένας «προπονητής εγκεφάλου» να είναι εξίσου χρήσιμος για την πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ;
Νέα μελέτη δείχνει ότι οι εξατομικευμένες αλλαγές στην υγεία και τον τρόπο ζωής, μπορούν να καθυστερήσουν ή ακόμη και να αποτρέψουν την απώλεια μνήμης στους ηλικιωμένους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και Αλτσχάιμερ.
Τα άτομα που έλαβαν προσωπική καθοδήγηση παρουσίασαν 74% ώθηση στα τεστ σκέψης και μνήμης σε σύγκριση με εκείνους που δεν έτυχαν ανάλογης προσοχής.
«Πρόκειται για την πρώτη εξατομικευμένη παρέμβαση, που εστιάζει σε πολλαπλούς τομείς της νόησης, στην οποία οι παράγοντες κινδύνου στοχεύονται με βάση το προφίλ υγείας, τις προτιμήσεις και τις προτεραιότητες του συμμετέχοντα, κάτι που πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό από μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους», δήλωσε η συν-επικεφαλής ερευνήτρια Δρ. Kristine Yaffe, αντιπρόεδρος έρευνας στην ψυχιατρική στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF).
Στη μελέτη συμμετείχαν 172 ηλικιωμένοι, εκ των οποίων οι μισοί έλαβαν προσωπική εκπαίδευση σε τομείς υγείας και τρόπου ζωής που πιστεύεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ.
Οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας μεταξύ 70 και 89 ετών και όλοι είχαν τουλάχιστον δύο από τους οκτώ παράγοντες κινδύνου για άνοια – σωματική αδράνεια, υψηλή αρτηριακή πίεση, μη ελεγχόμενο διαβήτη, κακό ύπνο, χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων που σχετίζονται με τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης, σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα, κοινωνική απομόνωση και κάπνισμα.
Οι ασθενείς συναντήθηκαν με έναν νοσηλευτή και έναν προπονητή υγείας και επέλεξαν συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου που ήθελαν να αντιμετωπίσουν.
Έθεσαν προσωπικούς στόχους, όπως την αύξηση του αριθμού των καθημερινών βημάτων τους ή την παρακολούθηση της υψηλής αρτηριακής τους πίεσης, και συμμετείχαν σε συνεδρίες κάθε λίγους μήνες για να ελέγχεται η πρόοδός τους.
Εκτός από την ενίσχυση της γνωστικής τους υγείας, παρουσίασαν επίσης 145% βελτίωση στους παράγοντες κινδύνου σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν καθοδήγηση, καθώς και 8% βελτίωση στην ποιότητα ζωής τους.
Οι συναντήσεις στην αρχή γίνονταν διά ζώσης και στη διάρκεια της πανδημίας έγιναν τηλεφωνικά, κάτι που δεν φάνηκε να επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της καθοδήγησης.
«Γνωρίζουμε ότι η απομόνωση και η κοινωνική απομάκρυνση είχαν βαρύ τίμημα για τη νόηση, την κοινωνική ζωή και την ψυχική και σωματική υγεία κάποιων ηλικιωμένων. Όμως οι συμμετέχοντες στην ομάδα παρέμβασης τα πήγαν καλύτερα σε γνωστικό επίπεδο και είχαν λιγότερους παράγοντες κινδύνου μετά τη δοκιμή, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, απ’ ό,τι πριν» δήλωσαν οι ερευνητές.
Τέτοια προγράμματα μείωσης του κινδύνου είναι πολύ λιγότερο ακριβά από τα ακριβά νέα φάρμακα για τη νόσο Αλτσχάιμερ, όπως το Aduhelm και το Leqembi. Επίσης δεν έχουν αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας και δεν απαιτούν εκτεταμένη παρακολούθηση για πιθανές παρενέργειες, όπως είναι η εγκεφαλική αιμορραγία.
«Ας ελπίσουμε ότι στο μέλλον, η θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ και των συναφών ανοιών θα είναι όπως η διαχείριση της καρδιαγγειακής νόσου, με ένα συνδυασμό μείωσης του κινδύνου και ειδικών φαρμάκων που στοχεύουν στους μηχανισμούς της νόσου», σημειώνουν οι ερευνητές.