Ανοσοσφαιρίνες: Ποιοι τύποι υπάρχουν και ποιες οι αιτίες των αυξημένων επιπέδων

Οι ανοσοσφαιρίνες θα πρέπει να γίνει γνωστό πώς είναι πρωτεΐνες που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα για τον εντοπισμό και την εξουδετέρωση επιβλαβών παθογόνων.

Όταν οι αιματολογικές εξετάσεις αποκαλύπτουν ότι τα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης είναι υψηλά, μπορεί να υποδηλώνουν ενεργή ανοσοαπόκριση, χρόνια φλεγμονή ή ακόμα και υποκείμενη νόσο.

Τι είναι οι ανοσοσφαιρίνες

Υπάρχουν πέντε κύριοι τύποι ανοσοσφαιρινών:

• IgG – Ο πιο άφθονος τύπος ανοσοσφαιρίνης, σημαντικός για την μακροχρόνια ανοσία και τις προηγούμενες λοιμώξεις
• IgA – Βρίσκεται στους βλεννογόνους, βοηθά στην προστασία του αναπνευστικού και του πεπτικού συστήματος
• IgM – Το πρώτο αντίσωμα που παράγεται κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης
• IgE – Εμπλέκεται σε αλλεργικές αντιδράσεις και παρασιτικές λοιμώξεις
• IgD – Ο ρόλος της δεν είναι πλήρως κατανοητός, αλλά πιστεύεται ότι βοηθά στην έναρξη ανοσολογικών αποκρίσεων

Τα αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης μπορεί να είναι πολυκλωνικά (δηλαδή περιλαμβάνουν πολλαπλούς τύπους αντισωμάτων) ή μονοκλωνικά (από έναν μόνο τύπο, συχνά πιο σοβαρή περίπτωση). Και τα δύο μπορεί να αντικατοπτρίζουν πολύ διαφορετικές συνθήκες.

Αιτίες αυξημένων επιπέδων ανοσοσφαιρίνης

1. Χρόνιες λοιμώξεις

Οι μακροχρόνιες βακτηριακές, ιογενείς ή μυκητιακές λοιμώξεις μπορεί να υπερδιεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα:

• Αυξημένες IgG και IgA
• Συχνό σε χρόνια ηπατίτιδα, ιό HIV (AIDS), φυματίωση ή μυκητιάσεις
• Υποδεικνύει συνεχή ανοσολογική ενεργοποίηση

2. Αυτοάνοσα νοσήματα

Οι αυτοάνοσες καταστάσεις εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στους ίδιους τους ιστούς του σώματος:

• Συνδέεται με υψηλή IgG ή IgA
• Εμφανίζεται στον λύκο, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την κοιλιοκάκη και την αυτοάνοση ηπατίτιδα
• Συχνά συνοδεύεται από φλεγμονή και άλλα συστηματικά συμπτώματα

3. Αλλεργίες και άσθμα

Οι αλλεργικές καταστάσεις συνήθως αυξάνουν τα επίπεδα της ανοσοσφαιρίνης IgE:

• Η IgE αυξάνεται στο έκζεμα, τον αλλεργικό πυρετό, το αλλεργικό άσθμα και τις τροφικές αλλεργίες
• Συχνά συνδέεται με χρόνια φλεγμονή και απελευθέρωση ισταμίνης

4. Παρασιτικές λοιμώξεις

Οι παρασιτικές λοιμώξεις, ειδικά τα παράσιτα του εντέρου, μπορεί επίσης να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα της ανοσοσφαιρίνης IgE.

5. Ηπατική νόσος

Το συκώτι (ήπαρ) βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων αντισωμάτων. Στη χρόνια ηπατική νόσο:

• Η IgA είναι συχνά αυξημένη
• Συνδέεται με κίρρωση, ηπατίτιδα ή ηπατική νόσο από κατάχρηση αλκοόλ

6. Καρκίνοι αίματος και διαταραχές πλασματοκυττάρων

Ορισμένοι καρκίνοι προκαλούν υπερπαραγωγή ενός μόνο τύπου αντισώματος (μονοκλωνική γαμμαπάθεια):

• Πολλαπλό μυέλωμα, μακροσφαιριναιμία Waldenström ή MGUS
• Συνήθως ανιχνεύεται μέσω της μονοκλωνικής αιχμής στις ανοσοσφαιρίνες IgG ή IgM στα εργαστηριακά αποτελέσματα

7. Φλεγμονώδεις καταστάσεις

Καταστάσεις όπως η σαρκοείδωση, η χρόνια βρογχίτιδα ή οι συστηματικές λοιμώξεις μπορούν επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα ολικής ανοσοσφαιρίνης, ειδικά της IgG.

Τι να κάνετε εάν τα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης σας είναι υψηλά

Εάν οι εξετάσεις σας δείχνουν αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης:

• Μην πανικοβάλλεστε: Προσωρινές αυξήσεις μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια κοινών λοιμώξεων
• Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας: Η σωστή αξιολόγηση του συγκεκριμένου τύπου (IgG, IgA, IgM, κ.λπ.) είναι απαραίτητη
• Παρακολουθήστε τα συμπτώματα: Σημειώστε τυχόν κόπωση, λοιμώξεις, πόνο στις αρθρώσεις, πυρετούς ή αλλαγές βάρους

Περαιτέρω εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ηλεκτροφόρηση πρωτεΐνης ορού (SPEP)
• Ανοσοκαθήλωση πρωτεϊνών ορού (IFE)
• Πλήρης εξέταση αίματος (CBC)
• Εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας και αυτοάνοσα πάνελ

Συχνές Ερωτήσεις

Η υψηλή ανοσοσφαιρίνη είναι πάντα σημάδι καρκίνου;

Όχι. Αν και οι αυξημένες μονοκλωνικές ανοσοσφαιρίνες μπορεί να σχετίζονται με καρκίνους του αίματος -όπως το πολλαπλό μυέλωμα- οι περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα, ηπατικές παθήσεις ή χρόνια φλεγμονή.

Μόνο συγκεκριμένα μοτίβα -όπως μια μονοκλωνική ακίδα/αιχμή στις τιμές- εγείρουν ανησυχία για κακοήθεια και απαιτούν περαιτέρω αξιολόγηση.

Τι σημαίνει μια μονοκλωνική αιχμή/ακίδα στην ανοσοσφαιρίνη;

Μια μονοκλωνική ακίδα, ή Μ-πρωτεΐνη, υποδεικνύει ότι ένας τύπος αντισώματος υπερπαράγεται από έναν μόνο κλώνο πλασματοκυττάρων.

Αυτό μπορεί να σηματοδοτεί μια διαταραχή των πλασματοκυττάρων όπως το MGUS, το πολλαπλό μυέλωμα ή η μακροσφαιριναιμία του Waldenström. Απαιτεί συνήθως ηλεκτροφόρηση και στενή παρακολούθηση.

Μπορεί το άγχος ή ο τρόπος ζωής να προκαλέσουν αύξηση των επιπέδων ανοσοσφαιρίνης;

Όχι σημαντικά. Αν και το χρόνιο στρες μπορεί να μεταβάλλει την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, οι αυξήσεις της ανοσοσφαιρίνης συνδέονται συχνότερα με λοιμώξεις, απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος ή ασθένειες ειδικών οργάνων.

Οι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορεί να παίζουν ρόλο στις εξάρσεις αυτοάνοσων νοσημάτων, αλλά συνήθως δεν προκαλούν από μόνοι τους σημαντικές αυξήσεις.

Είναι επικίνδυνο να έχεις υψηλά επίπεδα ανοσοσφαιρίνης χωρίς συμπτώματα;

Όχι απαραίτητα. Τα ασυμπτωματικά άτομα μπορεί να έχουν ήπιες, μη ειδικές αυξήσεις ή καταστάσεις όπως το MGUS, οι οποίες συχνά απαιτούν μόνο παρακολούθηση. Ωστόσο, οι επίμονες ή ακραίες αυξήσεις -ακόμη και χωρίς συμπτώματα- θα πρέπει πάντα να διερευνώνται, για να αποκλειστούν σοβαρές καταστάσεις.

Σύνοψη

Μια αύξηση στα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης είναι ένα σημάδι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ενεργό, αλλά ο λόγος γι’ αυτήν την ενεργοποίηση ποικίλλει ευρέως.

Από χρόνιες λοιμώξεις και αυτοάνοσες ασθένειες έως αλλεργίες ή ακόμη και καρκίνους του αίματος, η κατανόηση του τύπου και του μοτίβου της αύξησης είναι το κλειδί.

Εάν οι εξετάσεις σας έδειξαν ότι τα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης σας είναι αυξημένα, συμβουλευτείτε γιατρό για να προσδιορίσετε την αιτία, να σας καθοδηγήσει σε περαιτέρω εξετάσεις και να λάβετε την κατάλληλη φροντίδα παρακολούθησης.