Τα λαχανικά του χειμώνα, όπως συνηθίζουμε να τα αποκαλούμε, αντέχουν στις ακραίες καιρικές συνθήκες και μπορούμε να τα εντάξουμε στη διατροφή μας για να βοηθήσουν το σώμα μας να ανταπεξέλθει στο κρύο, γεμίζοντάς το με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Ο λόγος που αντέχουν στις χαμηλές θερμοκρασίες είναι η υψηλή ποσότητα ζάχαρης που περιέχουν. Τους κρύους μήνες έχουν μάλιστα πιο γλυκιά γεύση, καθιστώντας τον χειμώνα την καταλληλότερη εποχή για τη συγκομιδή τους.
Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά στα 10 λαχανικά του χειμώνα:
Λαχανίδα (kale)
Η λαχανίδα είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για την υγεία και ανήκει στην ίδια οικογένεια με το μπρόκολο και τα λαχανάκια Βρυξελλών. Εξωτερικά μοιάζει με τα φύλλα του μπρόκολου, η γεύση της όμως θυμίζει περισσότερο το λάχανο. Το kale είναι γεμάτο με βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες και φλαβονοειδή αντιοξειδωτικά, όπως η κερκετίνη και η καεμφερόλη που έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.
Μελέτες έχουν αποδείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε φλαβονοειδή μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα και του οισοφάγου.
Στην πραγματικότητα μόλις ένα φλιτζάνι (67 γραμμάρια) λαχανίδας περιέχει την ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη βιταμινών Α, C και Κ. Το kale είναι επίσης πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ασβέστιο, χαλκό, μαγγάνιο, κάλιο και μαγνήσιο.
Λαχανάκια Βρυξελλών
Αν και μικρά τα λαχανάκια Βρυξελλών περιέχουν μεγάλη ποσότητα θρεπτικών συστατικών. Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης Κ και μόλις ένα φλιτζάνι (156γρ.) μαγειρεμένα λαχανάκια περιέχει το 137% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης. Η βιταμίνη Κ είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των οστών, της καρδιάς και σημαντική για τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Τα λαχανάκια Βρυξελλών έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και α-λιποϊκό οξύ, που αποδεδειγμένα βοηθούν στη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε σταθερά επίπεδα.
Οι φυτικές ίνες επιβραδύνουν τη διαδικασία πέψης στο σώμα, με αποτέλεσμα την πιο αργή απελευθέρωση της γλυκόζης στην κυκλοφορία του αίματος. Το άλφα-λιποϊκό οξύ είναι ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να μειώσει τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να αυξήσει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα της διαβητικής νευροπάθειας, ενός τύπου νευρικής βλάβης που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους με διαβήτη
Καρότα
Η συγκομιδή των καρότων μπορεί να γίνει το καλοκαίρι, όμως τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες είναι περισσότερο γλυκά από ποτέ. Οι ψυχρές συνθήκες αναγκάζουν τα καρότα να μετατρέψουν τα αποθηκευμένα άμυλα σε σάκχαρα για να μην παγώσει το νερό στα κύτταρά τους.
Τα καρότα είναι πολύ θρεπτικά. Αποτελούν εξαιρετική πηγή β-καροτίνης, η οποία μπορεί να μετατραπεί σε βιταμίνη Α στο σώμα. Ένα μεγάλο καρότο (72 γραμμάρια) περιέχει το 241% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης βιταμίνης Α, που είναι απαραίτητη για την όραση, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και τη σωστή ανάπτυξη.
Έχουν επίσης καροτενοειδή αντιοξειδωτικά. Αυτές οι ισχυρές φυτικές χρωστικές ουσίες δίνουν στα καρότα το έντονο χρώμα τους και μπορεί να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου χρόνιων ασθενειών. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι μια διατροφή πλούσια σε καροτενοειδή μπορεί να συμβάλει στη μείωση του καρκίνου του προστάτη και του μαστού.
Σέσκουλο
Το σέσκουλο δεν αντέχει μόνο στις χαμηλές θερμοκρασίες αλλά έχει πολύ λίγες θερμίδες και είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Ένα φλιτζάνι (36 γραμμάρια) παρέχει μόλις 7 θερμίδες, αλλά περιέχει σχεδόν τη μισή από την ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα βιταμίνης Α και καλύπτει την ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη βιταμίνης Κ. Είναι επίσης καλή πηγή βιταμίνης C, μαγνησίου και μαγγανίου.
Τα σκουροπράσινα φύλλα και οι έντονα χρωματιστοί μίσχοι του σέσκουλου είναι γεμάτα με ευεργετικές φυτικές χρωστικές ουσίες που ονομάζονται βηταλαΐνες. Έχει αποδειχθεί ότι οι βηταλαΐνες μειώνουν τη φλεγμονή στο σώμα και την οξείδωση της -κακής- LDL χοληστερόλης, μια από τις κύριες αιτίες των καρδιακών παθήσεων.
Παστινάκι
Το παστινάκι είναι ένα λαχανικό συνδεδεμένο με το καρότο και το μαϊντανό. Η γεύση του είναι πολύ ιδιαίτερη και γλυκιά (ειδικά όταν είναι ώριμο και μαγειρεμένο) και έχει βουτυρώδη υφή στο στόμα. Αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμινών Β και Ε, καλίου, μαγνησίου και μαγγανίου. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, που το καθιστούν εξαιρετική επιλογή για την υγεία του πεπτικού συστήματος.
Είναι ιδιαίτερα υψηλό σε διαλυτές φυτικές ίνες, που μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της απορρόφησης των σακχάρων στην κυκλοφορία του αίματος, κάτι που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για όσους πάσχουν από διαβήτη. Αυτές οι φυτικές ίνες έχουν επίσης συνδεθεί με μείωση του καρκίνου του μαστού και του εγκεφαλικού.
Γουλί (μοιάζει με το γογγύλι)
Όλα τα μέρη του μπορούν να φαγωθούν, περιλαμβανομένων και των φύλλων του. 170 γραμμάριά του περιέχουν περισσότερο από το μισό της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης βιταμίνης C και το 16% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης καλίου.
Το κάλιο είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της καρδιάς, τη σύσπαση των μυών και τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και καλίου, βιταμινών Β, μαγνησίου, φωσφόρου και μαγγανίου.
Κόκκινο λάχανο
Το κόκκινο λάχανο έχει ένα πιο ενισχυμένο διατροφικό προφίλ, με περισσότερα θρεπτικά συστατικά από το πράσινο. 89 γραμμάρια περιέχουν το 85% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης βιταμίνης C και υψηλές ποσότητες βιταμινών Α και Κ. Είναι επίσης καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, μαγγανίου και καλίου.
Εκεί βέβαια που «θριαμβεύει» το κόκκινο λάχανο είναι η περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά. Το έντονο χρώμα του προέρχεται από χρωστικές ουσίες που ονομάζονται ανθοκυανίνες, οι οποίες ανήκουν στα φλαβονοειδή, που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Σε μελέτη 93.600 γυναικών οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με υψηλότερη πρόσληψη τροφίμων πλούσιων σε ανθοκυανίνες είχαν έως και 32% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή. Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι η υψηλή πρόσληψη ανθοκυανών μειώνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.
Ραπανάκια
Είναι γνωστά για την πικάντικη γεύση τους και την τραγανή υφή τους. Είναι πλούσια σε βιταμίνες B, C και κάλιο. Η πιπεράτη γεύση τους οφείλεται σε μια ειδική ομάδα ενώσεων που περιέχουν θείο και ονομάζονται ισοθειοκυανικές ενώσεις, οι οποίες καταπολεμούν τις φλεγμονές στον οργανισμό.
Μαϊντανός
Ενώ πολλά βότανα ξεραίνονται όταν ο καιρός κρυώνει, ο μαϊντανός μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται σε ψυχρές θερμοκρασίες, ακόμη και σε χιόνι. Ο μαϊντανός έχει βιταμίνη Α, φυλλικό οξύ, σίδηρο, ασβέστιο και κάλιο.
Αποτελεί πηγή φλαβονοειδών, συμπεριλαμβανομένων της απιγενίνης και της λουτεολίνης, που είναι σημαντικές για τη μνήμη και τις πιθανές μεταβολές που έχει ο εγκέφαλος όσο γερνάει.