Χημικές ουσίες φαίνεται να αυξάνουν τη φλεγμονή και να αλλάζουν τα επίπεδα συγκεκριμένων ορμονών που είναι σημαντικές για την εγκυμοσύνη.
Η έκθεση σε μια κοινή ομάδα χημικών, που βρίσκεται σε πολλά προϊόντα οικιακής χρήσης, μπορεί να καθυστερήσει ή ακόμα και να αποτρέψει μια γυναίκα από το να μείνει έγκυος, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Συγκεκριμένα, οι φθαλικές ενώσεις μπορούν να μειώσουν έως και 18% σε κάθε δεδομένο μήνα τις πιθανότητες μιας γυναίκας να μείνει έγκυος, αναφέρουν ερευνητές στο περιοδικό Environmental Health Perspectives.
Οι φθαλικές ενώσεις είναι χημικές ουσίες που βρίσκονται σε προϊόντα όπως
σαμπουάν
μακιγιάζ
σαπούνια
σπρέι μαλλιών
παιχνίδια
δάπεδα βινυλίου και
ιατρικές συσκευές
Αυτές οι χημικές ουσίες είναι γνωστοί “ενδοκρινικοί διαταράκτες”: ουσίες που μπορούν να επηρεάσουν και να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας των ορμονών στο ανθρώπινο σώμα.
“Οι φθαλικές ενώσεις είναι πανταχού παρόντες ενδοκρινικοί διαταράκτες και είμαστε εκτεθειμένοι σε αυτούς κάθε μέρα”, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Carrie Nobles, επίκουρη καθηγήτρια περιβαλλοντικών επιστημών υγείας στην Σχολή Δημόσιας Υγείας και Υπηρεσιών Υγείας “Amherst” του πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στις ΗΠΑ.
Πώς έγινε η έρευνα
Για την μελέτη τους, η Nobles και οι συνεργάτες της ανέλυσαν δεδομένα για περισσότερες από 1.200 γυναίκες που παρακολουθήθηκαν σε έξι εμμηνορροϊκούς κύκλους καθώς προσπαθούσαν να μείνουν έγκυες. Η μελέτη στο πλαίσιο προηγούμενης έρευνας για την επίδραση της χαμηλής δόσης ασπιρίνης στα ποσοστά γεννήσεων.
“Μπορέσαμε να εξετάσουμε ορισμένες περιβαλλοντικές εκθέσεις όπως οι φθαλικές ενώσεις και το πώς σχετίζονται με το πόσος χρόνος χρειάζεται για να μείνει μια γυναίκα έγκυος. Υπήρχαν λεπτομερή δεδομένα για κάθε εμμηνορροϊκό κύκλο, οπότε είχαμε μια καλή διαχείριση της ημερομηνίας της ωορρηξίας και του χρόνου εγκυμοσύνης όταν συνέβη αυτό”, είπε η Nobles.
Το σώμα διασπά τις φθαλικές ενώσεις σε απλούστερες ουσίες που ονομάζονται μεταβολίτες και οι οποίες απεκκρίνονται στα ούρα, δίνοντας στους ερευνητές την ευκαιρία να παρακολουθούν τα επίπεδα φθαλικών ενώσεων στο σώμα ενός ατόμου.
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε 20 συγκεκριμένους μεταβολίτες φθαλικών ενώσεων που βρέθηκαν στους οργανισμούς των γυναικών.
Ποιες φθαλικές ενώσεις ήταν οι πιο σημαντικές
“Είδαμε μια γενική τάση προς το ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να μείνει μια γυναίκα έγκυος σε σχέση με τις φθαλικές ενώσεις που εξετάσαμε. Καθώς η έκθεση αυξανόταν, είδαμε όλο και σαφές αποτέλεσμα”, είπε η Nobles.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης τρεις συγκεκριμένες ενώσεις που συνδέονταν πιο έντονα με καθυστέρηση στην σύλληψη:
Ο μονο-(2-αιθυλεξυλ) φθαλικός εστέρας συσχετίστηκε με 12% χαμηλότερη πιθανότητα να μείνει μια γυναίκα έγκυος κατά τη διάρκεια ενός μηνιαίου κύκλου
Ο φθαλικός μονοβενζυλεστέρας συσχετίστηκε με 15% μικρότερη πιθανότητα και
Ο φθαλικός μονο-βουτυλεστέρας με 18% μικρότερη πιθανότητα
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα έκθεσης είχαν υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητά τους να μείνουν έγκυες.
Οι γυναίκες με υψηλά επίπεδα φθαλικού άλατος είχαν επίσης χαμηλότερα επίπεδα της γυναικείας ορμόνης οιστραδιόλης και υψηλότερα επίπεδα ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού τους κύκλου. Και οι δύο αυτές ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στην ωορρηξία και στην πρώιμη εγκατάσταση της εγκυμοσύνης.
Τι λένε οι ερευνητές
“Αυτό το προφίλ (η οιστραδιόλη παραμένει χαμηλή και η ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη παραμένει υψηλή) είναι στην πραγματικότητα κάτι που βλέπουμε σε γυναίκες που έχουν ανεπάρκεια ωοθηκών, η οποία μπορεί να συμβεί με την ηλικία καθώς και λόγω ορισμένων άλλων παραγόντων. Η ωορρηξία δεν συμβαίνει τόσο καλά όσο παλιά”, είπε η Nobles.
Οι γυναίκες μπορούν να διαβάζουν τις ετικέτες των καταναλωτικών προϊόντων και να αναζητήσουν εκείνα χωρίς φθαλικές ενώσεις, αλλά αυτές οι χημικές ουσίες υπάρχουν παντού στο περιβάλλον και είναι δύσκολο να αποφευχθούν.
Οι άνθρωποι συνήθως εκτίθενται σε φθαλικές ενώσεις τρώγοντας και πίνοντας τρόφιμα που έχουν έρθει σε επαφή με προϊόντα που περιέχουν φθαλικές ενώσεις.
Οι ευρωπαϊκές χώρες απαγορεύουν ή περιορίζουν αυστηρά τη χρήση ορισμένων φθαλικών ενώσεων. Επειδή, όμως, η αγορά/διακίνηση προϊόντων απευθείας από το εξωτερικό μέσω του διαδικτύου έχει επεκταθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, ενδεχομένως πολλά από τα προϊόντα (π.χ. μακιγιάζ) που χρησιμοποιείτε να έχουν φθαλικές ενώσεις.