Για πολλούς συμβαίνει κάθε μέρα την ίδια ώρα: μετά το μεσημεριανό γεύμα, ίσως κάπου γύρω στις 3 μμ.
Τα βλέφαρά τους βαραίνουν και πνίγουν το ένα χασμουρητό μετά το άλλο, καθώς προσπαθούν να παραμείνουν σε εγρήγορση.
Αλλά όταν η ώρα αυτής της νύστας περάσει, το πρόβλημα πάει στο άλλο άκρο: δεν μπορούν να κοιμηθούν ούτε καν το βράδυ!
Το μυαλό μας ανατρέχει διαρκώς σε όλα εκείνα που δεν κάναμε σήμερα, ή για το τι μπορεί να συμβεί αύριο. Έτσι, το να αποκοιμηθούμε σε νορμάλ ωράριο γίνεται… όνειρο απατηλό.
Γιατί όμως αυτή η απογευματινή πτώση χτυπάει μερικούς από εμάς τόσο έντονα και μετά δεν μπορούμε να κοιμηθούμε αργότερα;
Εάν διαβάζοντας αυτές τις γραμμές αναγνωρίζετε ότι συμβαίνει και σε εσάς όλο αυτό, συνεχίστε παρακάτω για να μάθετε ποιος μπορεί να είναι ο… ένοχος.
Πολλοί βασίζονται στον πρωινό καφέ για να ξεκινήσουν την ημέρα τους
Η αμερικανική Εθνική Ένωση Καφέ (NCA) δημοσίευσε πρόσφατα μια έκθεση που δείχνει, ότι η κατανάλωση καφέ είναι η υψηλότερη εδώ και δύο δεκαετίες στις ΗΠΑ: το 66% των Αμερικανών πίνει τουλάχιστον ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα. Αυτό κάνει τον καφέ πιο δημοφιλή από το νερό, τα αναψυκτικά, ή οποιοδήποτε άλλο ποτό. Και όλοι ξέρουμε ότι αυτά τα ποσοστά ίσως είναι ακόμα μεγαλύτερα στην Ελλάδα!
Η ώθηση που παίρνουμε από την περιεκτικότητα του καφέ σε καφεΐνη (μια τυπική κούπα περιέχει περίπου 96 mg καφεΐνης) είναι μόνο ένα μέρος της ελκυστικότητάς του. Το τελετουργικό της παρασκευής (ή της παραγγελίας) του, το πλούσιο άρωμα και η χαλαρωτική αίσθηση του να πίνεις κάτι ζεστό μια κρύα μέρα (ή κρύο μια ζεστή μέρα, ανάλογα την περίσταση) είναι όλα μέρος αυτού που μας προκαλεί ο καφές. Αλλά αν η ενέργειά σας εξαντλείται απότομα κάθε απόγευμα και δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε το βράδυ, ίσως να θέλετε να ξανασκεφτείτε τη σχέση σας με τον καφέ.
Όταν η επίδραση της καφεΐνης υποχωρεί, το επίπεδο ενέργειάς σας πέφτει
“Πολλοί άνθρωποι στρέφονται στην καφεΐνη για να αυξήσουν την ενέργεια ή την εγρήγορσή τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, ειδικά εάν αισθάνονται κουρασμένοι”, λέει η διατροφολόγος Stephanie Middleberg.
“Το πρόβλημα είναι ότι αν βασίζεστε στην καφεΐνη ως πηγή ενέργειας όταν είστε κουρασμένοι, θα σας βοηθήσει μόνο προσωρινά. Μόλις η καφεΐνη εξαλειφθεί από τον οργανισμό σας, πιθανότατα θα νιώσετε πιο κουρασμένοι από ό,τι αρχικά, κάτι που μπορεί να ξεκινήσει έναν κύκλο εξάρτησης από την καφεΐνη”.
Φυσικά, δεν ανταποκρίνονται όλοι στην καφεΐνη με τον ίδιο τρόπο, επισημαίνει η Middleberg:
“Η καφεΐνη μεταβολίζεται από ένα ένζυμο στο ήπαρ. Το 50% των ανθρώπων έχουν μια παραλλαγή σε ένα συγκεκριμένο γονίδιο που οδηγεί σε αργή επεξεργασία της καφεΐνης. Αυτοί θεωρούνται αργοί μεταβολιστές και αισθάνονται ευέξαπτοι και κουρασμένοι για ώρες αφότου πιούν καφέ το πρωί”.
Γι’ αυτούς τους αργούς μεταβολιστές, υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι για την υγεία, λέει η Middleberg: “Διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, υπέρτασης, διαταραχών της διάθεσης και μειωμένης γλυκόζης νηστείας, όταν καταναλώνουν καφεΐνη, ή μια ορισμένη ποσότητα καφεΐνης”.
Η καφεΐνη μπορεί να διαταράξει τον κύκλο του ύπνου σας και να σας προκαλέσει άγχος
Αν το άγχος σας κρατά ξύπνιους τη νύχτα, ακόμα και αφού περάσατε το απόγευμα παλεύοντας με την κούραση, ο καφές μπορεί να φταίει και γι’ αυτό. Η Middleberg συνιστά σε όσους προσπαθούν να διαχειριστούν το άγχος τους να ξεκινήσουν μειώνοντας την πρόσληψη καφεΐνης.
Η καφεΐνη μπορεί να διαταράξει τον ύπνο, να αυξήσει τα επίπεδα κορτιζόλης και να αυξήσει τον κίνδυνο διαταραχών της διάθεσης.
Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη που απελευθερώνει το σώμα σας ως απόκριση στο στρες και η υπερβολική έκθεση σε αυτήν μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από προβλήματα υγείας, όπως πεπτικά προβλήματα, πονοκέφαλοι, αύξηση βάρους και προβλήματα μνήμης.
“Η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση αδρεναλίνης, η οποία σε μερικούς ανθρώπους είναι καλή γιατί τους κάνει να νιώθουν σε εγρήγορση. Αλλά σε άλλους, ειδικά σε αυτούς τους αργούς μεταβολιστές, η καφεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και νευρικότητα”, λέει η Middleberg.