Ξέρουμε όλοι πόσο πολύτιμο πράγμα είναι ο ύπνος για την ψυχική και σωματική μας υγεία. Δυστυχώς οι ρυθμοί της καθημερινότητας δεν επιτρέπουν σε όλους μας να συμπληρώνουν ένα γεμάτο οκτάωρο στην αγκαλιά του Μορφέα.
Βάσει έρευνας, το ένα τρίτο των ανθρώπων αναφέρουν ότι κοιμούνται λιγότερες από επτά ώρες κάθε βράδυ, με τον συγκεκριμένο αριθμό να είναι το ελάχιστο όριο που θέτει η επιστημονική κοινότητα για τους ενήλικες.
«Ο ύπνος είναι απαραίτητος τόσο για το σώμα, όσο και για το μυαλό μας», επισημαίνει η Mισέλ Ντρερούπ, θεραπεύτρια ύπνου με έδρα το Κλίβελαντ.
Ο υγιής ύπνος αναζωογονεί τον οργανισμό μας, με πλήθος πολύτιμων διεργασιών να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου: Από την επιδιόρθωση των μυών και την ανάπτυξη ιστών, μέχρι την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, την απελευθέρωση ορμονών και την πρωτεϊνική σύνθεση, η ώρα του ύπνου είναι πολλά περισσότερα από μια απλή στιγμή ξεκούρασης.
«Ο ύπνος βοηθά στη ρύθμιση των ορμονών που ελέγχουν την όρεξη και το μεταβολισμό μας, συμβάλοντας στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους», προσθέτει η Δρ. Κριστίν Γουόν, αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής στο Yale School of Medicine και διευθύντρια του Προγράμματος Ιατρικής Ύπνου Γυναικών στο Yale Medicine.
«Εκτός από τη σωματική, ο ύπνος είναι σημαντικός και για την ψυχική μας υγεία, ενισχύοντας την ικανότητα διαχείρισης του στρες», σημειώνει η Ντρερούπ, επικαλούμενη έρευνα που αποδεικνύει ότι η έλλειψη ύπνου συμβάλλει στην εμφάνιση προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Συν τοις άλλοις, ο ύπνος είναι εξαιρετικά κρίσιμος για τις διαδικασίες της μάθησης και της εδραίωσης της μνήμης.
Σύμφωνα με την Ντρερούπ και την Γουόν, η λύση είναι πολύ απλή: Χρειάζεται να ακολουθούμε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου κάθε μέρα. Με άλλα λόγια, να πέφτουμε στο κρεβάτι την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να σηκωνόμαστε την ίδια ώρα κάθε πρωί, συμπεριλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων.
«Η συνέπεια ως προς την ώρα ενισχύει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης του οργανισμού μας, γεγονός που πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες ενός γαλήνιου οκτάωρου ύπνου».
Όλοι μας κατά καιρούς έχουμε βρεθεί ξαπλωμένοι στο κρεβάτι, κοιτάζοντας το ταβάνι, προσπαθώντας να κοιμηθούμε, ενώ στην πραγματικότητα δεν αισθανόμαστε να νυστάζουμε ούτε στο ελάχιστο. Για την Ντρερούπ, το να ξαπλώνουμε στο κρεβάτι ενώ δεν αισθανόμαστε έτοιμοι να μας πάρει ο ύπνος, θεωρείται η πιο καταστροφική συνήθεια.
Αν δυσκολευόμαστε να αποκοιμηθούμε, το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι να τον καθηλώσουμε στο κρεβάτι, με αποτέλεσμα να απογοητεύεται και να αγχώνεται ακόμη περισσότερο. Επιπλέον, αυτή η πρακτική θα μας κάνει να συνδέσουμε τα συναισθήματα άγχους με την κρεβατοκάμαρα, οδηγώντας μας σε έναν φαύλο κύκλο ξαγρύπνιας και μαύρων κύκλων.
Τέλος, η Δρ Γουόν υπογραμμίζει πως η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών όπως τα τάμπλετ, τα έξυπνα τηλέφωνα και οι υπολογιστές στο κρεβάτι λίγη ώρα πριν πέσουμε για ύπνο, πέρα από το γεγονός ότι μας εκθέτει στο έντονο φως που απειλεί να καταστείλει την έκκριση μελατονίνης καθυστερώντας τον κιρκάδιο ρυθμό και διαταράσσοντας τον κύκλο του ύπνου μας, μπορεί επίσης να μας παρακινήσει να μείνουμε ξύπνιοι περισσότερο από όσο σκοπεύαμε.