Μια κοινή διαταραχή που αποδίδεται στον χρόνο μπροστά σε οθόνες και στην υγεία των ματιών, είναι το λεγόμενο Computer Vision Syndrome. Αυτό είναι ένα πολύπλοκο σύνδρομο που προκαλείται από την υπερβολική καταπόνηση του οπτικού συστήματος λόγω παρατεταμένης εργασίας στον υπολογιστή ή σε άλλη ψηφιακή οθόνη.
Ο όρος Computer Vision Syndrome εισήχθη από Αμερικανούς οφθαλμίατρους το 1998 λόγω των αλλαγών στον βολβό του ματιού που συμβαίνουν κατά τη χρήση υπολογιστή.
Η καθαυτή εργασία σε έναν υπολογιστή δεν αποτελεί πηγή σοβαρής οργανικής παθολογίας. Τα περισσότερα από τα προβλήματα σχετίζονται με λειτουργικές αλλαγές στα μάτια, τον αυχένα, την πλάτη και τους ώμους. Στην πορεία, υπάρχει μια συνεχής μετατόπιση του βλέμματος από την οθόνη στο πληκτρολόγιο, γεγονός που αυξάνει σημαντικά την καταπόνηση των ματιών.
Τις περισσότερες φορές, η παθολογία εμφανίζεται μεταξύ 18 και 45 ετών σε άτομα που εργάζονται συνεχώς σε υπολογιστή. Στις γυναίκες, το Computer Vision Syndrome αναπτύσσεται ταχύτερα.
Εξέλιξη της ανθρώπινης όρασης
Ως αποτέλεσμα της εξελικτικής ανάπτυξης, το ανθρώπινο μάτι έχει προσαρμοστεί να αντιλαμβάνεται αντικείμενα και κείμενα μόνο στο ανακλώμενο φως. Δεν είναι καλά προσαρμοσμένο στην αντίληψη πληροφοριών από οθόνες υπολογιστών, κινητών και tablet. Η εικόνα στις οθόνες παρουσιάζεται με τη μορφή κουκκίδων και φωτεινών εικονοστοιχείων, η οποία διαφέρει σημαντικά από το έντυπο κείμενο.
Σε μια οθόνη υπολογιστή, οι γραμμές των γραμμάτων έχουν μικρότερη αντίθεση και δεν έχουν σαφή όρια. Όλα αυτά μειώνουν την ακρίβεια της προσαρμοστικής εστίασης και οδηγούν σε καθυστέρησης προσαρμογής του βλέμματος. Η προσαρμοστικότητα είναι η ικανότητα του οφθαλμικού φακού να αλλάζει το σχήμα του (να γίνεται πιο επίπεδος ή πιο κυρτός) για να εστιάζει με ακρίβεια σε αντικείμενα που βρίσκονται σε διαφορετικές αποστάσεις από το ανθρώπινο μάτι.
Κατά τη διάρκεια παρατεταμένης εργασίας στον υπολογιστή, ο προσαρμοστικός μηχανισμός του βολβού του ματιού βρίσκεται σε συνεχή τάση, γεγονός που προκαλεί ανωμαλίες στην εστίαση του ματιού.
Η διαρκής τάση και λειτουργία του βολβού οδηγεί σε κόπωση και υπερβολική καταπόνηση. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της εργασίας στον υπολογιστή, παρατηρείται μείωση της συχνότητας βλεφαρίσματος (όταν ανοιγοκλείνουμε τα βλέφαρα) λόγω της στερέωσης του βλέμματος στην οθόνη. Όλα αυτά συμβάλλουν στην ανάπτυξη του Computer Vision Syndrome.
Computer Vision Syndrome: Συμπτώματα και διάγνωση
Η κλινική διάγνωση αυτού του συνδρόμου χωρίζεται σε οπτική και οφθαλμική. Τα συμπτώματα της όρασης περιλαμβάνουν μείωση της οπτικής οξύτητας και παράπονα για θολή όραση όταν το βλέμμα πάει από την σε κάποιο αντικείμενο σε απόσταση.
Η εμφάνιση διπλωπίας και η δυσφορία κατά την ανάγνωση είναι δυνατή. Επίσης, με το Computer Vision Syndrome, μπορεί να εντοπιστεί και το φαινόμενο McCollough (όταν κοιτάζετε από την οθόνη του υπολογιστή στον τοίχο, εμφανίζεται ένα έγχρωμο σημείο).
Με την ανάπτυξη οφθαλμικών συμπτωμάτων, οι ασθενείς παραπονιούνται για πόνο κατά την κίνηση των βολβών του ματιού καθώς και για πόνο που εξαπλώνεται στην υπερκογχική και μετωπιαία περιοχή. Οι επιπλοκές του συνδρόμου του υπολογιστή περιλαμβάνουν την ανάπτυξη συνδρόμου ξηροφθαλμίας, ήπιας μυωπίας και πάρεση της προσαρμοστικότητας.
Computer Vision Syndrome: Θεραπεία και πρόληψη
Η θεραπεία του συνδρόμου συνταγογραφείται μόνο όταν εμφανιστούν συμπτώματα στα μάτια. Υπάρχουν διάφορες επιλογές για ενυδατικές σταγόνες ή τζελ για την προστασία του κερατοειδούς από το στέγνωμα και την μείωση της ενόχλησης κατά την εργασία σε υπολογιστή.
Η πρόληψη είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσει η ανάπτυξη του Computer Vision Syndrome. Είναι απαραίτητο να κάνετε διαλείμματα από την εργασία στον υπολογιστή, κατά προτίμηση κάθε ώρα.
- Για μια εργάσιμη ημέρα διάρκειας 8 ωρών, τα συνολικά διαλείμματα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,5 ώρα
- Για 12ωρη βάρδια, 2 ώρες
Πρέπει επίσης να κάνετε ασκήσεις χαλάρωσης της προσαρμογής του ματιού (για 2-3 λεπτά).
Γενική υγεία των ματιών και εργασία
Με την τακτική μακροχρόνια εργασία σε υπολογιστές, συνιστάται να λάβετε υπόψη αρκετούς κανόνες για την μείωση των συμπτωμάτων του Computer Vision Syndrome:
- Επαρκής φωτισμός χώρου
- Υπολογιστής με καλή οθόνη
- Σωστές ρυθμίσεις οθόνης και θέσης θέασης
- Διατηρήστε την οθόνη απαλλαγμένη από σκόνη
- Η οθόνη πρέπει να εγκατασταθεί σε απόσταση περίπου 70 cm από τα μάτια σας
- Για πολύωρη εργασία, είναι καλύτερο να αφαιρέσετε τα μπλε-βιολετί χρώματα από τις ρυθμίσεις της οθόνης και να προτιμήσετε την πρασινο-καφέ γκάμα
- Αν εργάζεστε κάθε μέρα σε υπολογιστή, πρέπει να επισκέπτεστε τακτικά έναν οφθαλμίατρο (κατά προτίμηση μία φορά κάθε 6 μήνες)