Υγεία
Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την συχνότερη αιτία άνοιας και η αναγνώριση των πρώιμων συμπτωμάτων της έχει ζωτική σημασία για την αποτελεσματική διαχείρισή της.
Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), περισσότερα από 55 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο πάσχουν από άνοια. Στο 60-70% των περιπτώσεων η αιτία είναι η νόσος Αλτσχάιμερ.
Πώς μπορεί, όμως, να αναγνωρίσει νωρίς στην πορεία της νόσου ότι έχει αρχίσει το Αλτσχάιμερ;
«Η κύρια ένδειξη είναι η επανάληψη ορισμένων συμπτωμάτων σε συνδυασμό με αλλαγές στην ικανότητα του ασθενούς να λειτουργεί», απαντά η γηρίατρος Dr. Magdalena Bednarczyk, επίκουρη καθηγήτρια Εσωτερικής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Rush του Σικάγου.
Και συνεχίζει: «Όταν ένας ασθενής έρχεται για αξιολόγηση, αυτό οφείλεται στο ότι οι οικείοι του έχουν παρατηρήσει ασυνήθιστες ή ανησυχητικές συμπεριφορές και όχι απλώς προβλήματα μνήμης».
Να λοιπόν ποια είναι τα δέκα κύρια, πρώιμα συμπτώματα που μπορεί να υποκρύπτουν τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Απώλεια μνήμης
Σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Γηράνσεως (NIA) των ΗΠΑ, τα προβλήματα μνήμης είναι συνήθως ένα από τα πρώτα σημάδια της νόσου. Το πιο συχνό είναι η εξασθένηση της βραχυπρόθεσμης μνήμης.
«Όσοι έχουν εξασθένηση της μνήμης λόγω ηλικίας, τυπικά θυμούνται εντός λίγων λεπτών κάτι που έχουν ξεχάσει», διευκρινίζει η Dr. Angela Morriss, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κλινικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι. Αυτό όμως δεν ισχύει για τους πάσχοντες από νόσο Αλτσχάιμερ.
Δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων
Η νόσος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει και να ακολουθήσει ένα σχέδιο ή να λύσει προβλήματα. Απλές εργασίες, όπως η ακολούθηση μίας μαγειρικής συνταγής ή η πληρωμή λογαριασμών, μετατρέπονται σε αληθινή πρόκληση.
Διαταραχή στην αντίληψη του χρόνου και του τόπου
Τα άτομα με αρχικού σταδίου νόσο Αλτσχάιμερ συχνά χάνουν την αίσθηση των ημερομηνιών, των εποχών και του έτους. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να καταλάβουν πού βρίσκονται ή πώς έφτασαν εκεί.
Αλλαγές στην όραση και στην επίγνωση του χώρου
Η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να επηρεάσει την οπτική αντίληψη, οδηγώντας σε δυσκολία στην εκτίμηση των αποστάσεων και στον προσδιορισμό του χρώματος ή της σκιαγραφικής αντίθεσης.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με την ανάγνωση, την οδήγηση ή την πλοήγηση ακόμα και σε οικείο περιβάλλον.
Μειωμένη ή κακή κρίση
Ένας ασθενής μπορεί να παρουσιάζει αλλαγές στην κρίση ή στην ικανότητά του να λαμβάνει αποφάσεις. Μπορεί να κάνει κακές οικονομικές επιλογές, να παραμελεί την προσωπική υγιεινή του ή να επιδεικνύει μειωμένη προσοχή στην περιποίηση και την εμφάνισή του.
Σταδιακή κοινωνική απομόνωση
Η αρχικού σταδίου νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να επιφέρει εμφανείς αλλαγές στην κοινωνική συμπεριφορά. Οι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν να αποσύρονται από κοινωνικές δραστηριότητες, χόμπι και συζητήσεις.
Μπορεί επίσης να επιδεικνύουν μειωμένο ενδιαφέρον για κοινωνικές επαφές που κάποτε απολάμβαναν.
Αλλαγές στην ψυχική διάθεση και την προσωπικότητα
Η νόσος μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην ψυχική διάθεση και την προσωπικότητα, οδηγώντας σε αυξημένη:
- Ευερεθιστότητα
- Άγχος
- Κατάθλιψη
Οι πάσχοντες μπορεί να αναστατώνονται εύκολα, να είναι καχύποπτοι ή να εκδηλώνουν απρόσμενες εναλλαγές της ψυχικής διάθεσης.
Δυσκολίες στην ομιλία ή τη γραφή
Η έκφραση των σκέψεων και η παρακολούθηση ή η συμμετοχή σε μια συζήτηση μπορεί να μετατραπούν σε πρόκληση για τους ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να βρουν τις σωστές λέξεις ή να ακολουθήσουν μια σειρά σκέψεων.
Νοητική σύγχυση
Η σύγχυση και ο αποπροσανατολισμός είναι συχνά συμπτώματα στους ασθενείς, ιδίως όταν βρίσκονται σε άγνωστο ή πολύπλοκο περιβάλλον. Μπορεί να ξεχάσουν την τοποθεσία όπου βρίσκονται, την τρέχουσα ημερομηνία ή τον σκοπό οικείων αντικειμένων.
Νευρικότητα και επιθετικότητα
Μερικές φορές η νόσος Αλτσχάιμερ οδηγεί σε αυξημένη επιθετικότητα, νευρικότητα ή ευερεθιστότητα. Τα συμπτώματά αυτά μπορεί να είναι οδυνηρά για τον ασθενή και τους φροντιστές του, οι οποίοι πρέπει να δείχνουν υπομονή και κατανόηση.
Η Dr. Bednarczyk και η αμερικανική Εταιρεία Νόσου Αλτσχάιμερ τονίζουν πως όποιος παρατηρήσει πρώιμα προειδοποιητικά συμπτώματα της νόσου στον εαυτό του ή σε ένα αγαπημένο του πρόσωπο πρέπει να συμβουλεύεται τον γιατρό του, ιδίως εάν πρόκειται για περισσότερα από ένα.
