Υγεία
Το στρες πρωταγωνιστεί στις ζωές όλων μας, με ορισμένους από εμάς να το διαχειριζόμαστε καλύτερα και άλλους όχι και τόσο.
Ίσως να έχεις ακούσει ότι το στρες παράγει μια ορμόνη, την κορτιζόλη, η οποία συχνά γίνεται αντιληπτή ως κάτι αρνητικό.
Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για μια ορμόνη πολύτιμη για την επιβίωση του οργανισμού σε σωστές αναλογίες.
Η κορτιζόλη αυξάνεται φυσικά, για παράδειγμα, όταν ξυπνάμε ή όταν ασκούμαστε.
Τα χρόνια αυξημένα επίπεδα κοριτζόλης, ωστόσο, είναι μια ανεπιθύμητη κατάσταση για την υγεία, η οποία θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει σε νοσηρότητα, απειλώντας με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, χρόνιου στρες, δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού και ασθένειας.
Τα καλά νέα, ωστόσο, είναι ότι μπορούμε να παρέμβουμε στη διαδικασία παραγωγής της κορτιζόλης, εξασφαλίζοντας έναν πιο υγιή οργανισμό.
Οι ενδείξεις που μαρτυρούν ότι έχεις υψηλά επίπεδα κορτιζόλης
Το σώμα στέλνει σημάδια για κάθε ανάγκη που παρουσιάζει. Έτσι, όπως υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις όταν πεινάς ή νυστάζεις, για παράδειγμα, το ίδιο ισχύει και την περίπτωση που αντιμετωπίζεις έντονο στρες, παράγοντας αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης.
Οι πιο σαφείς ενδείξεις είναι:
- αύξηση βάρους, κυρίως στο μεσαίο τμήμα του κορμού
- ακμή-κοκκινίλες στο πρόσωπο
- το δέρμα μελανιάζει εύκολα
- επιβράδυνση της επούλωσης
- μυϊκή αδυναμία
- έντονη κόπωση
- ευερεθιστότητα
- δυσκολία συγκέντρωσης
- υψηλή αρτηριακή πίεση
- πονοκέφαλος
Τα οφέλη
Μειωμένη φλεγμονή
Η υπερβολική κορτιζόλη οδηγεί πολύ συχνά στη δημιουργία φλεγμονών, που υπονομεύουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. «Η κορτιζόλη μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης, ενώ επηρεάζει και την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Επομένως τα χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα, οδηγώντας σε λιγότερους πόνους», εξήγησε η σύμβουλος Becca Smith.
Χαμηλότερη αρτηριακή πίεση
Σε περιόδους υψηλού στρες, ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση αυξάνονται σε ανεπιθύμητο βαθμό. «Ισχυρές ενδείξεις μαρτυρούν ότι η διαχείριση των επιπέδων κορτιζόλης επιτρέπει στους μύες να χαλαρώνουν, μειώνει τον ρυθμό της καρδιάς και της αναπνοής, ομαλοποιεί την οξυγόνωση του αίματος, ρίχνει την αρτηριακή πίεση και το σάκχαρο στο αίμα, ενώ συμβάλλει στη διαχείριση του λίπους από τον οργανισμό», δήλωσε η Jessica Houston.
Καλύτερο δέρμα
Είναι γνωστό ότι το άγχος οδηγεί συχνά σε ενοχλητικά δερματικά ξεσπάσματα. Γι’ αυτό και το δέρμα, το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, είναι το πρώτο που θα επωφεληθεί εάν καταφέρεις να διαχειριστείς τα επίπεδα κορτιζόλης σου. «Η κορτιζόλη διεγείρει την παραγωγή ελαίου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ακμή και άλλα δερματικά προβλήματα, επομένως η μείωσή της θα βελτιώσει σημαντικά την υγεία του δέρματος», διαβεβαιώνει η Smith. «Τα χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης ισοδυναμούν με πιο καθαρό δέρμα, πιο λαμπερά μαλλιά και ορατή αίσθηση φρεσκάδας», υποστηρίζει η θεραπεύτρια Lauren Cook-McKay. «Αυτό συμβαίνει επειδή το άγχος δεν βλάπτει πλέον τις εσωτερικές διεργασίες του σώματος, επιτρέποντας στα εσωτερικά όργανα να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά».
Βελτιωμένη πέψη και μεταβολισμός
Οι περισσότεροι, όταν αντιμετωπίζουμε έντονο στρες, νιώθουμε παράλληλα ένα σφίξιμο στο στομάχι. Αυτό συμβαίνει επειδή το άγχος προκαλεί μείωση της ροής του αίματος και του οξυγόνου στο στομάχι, επιβραδύνοντας την πέψη. Αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κράμπες, φλεγμονή ή ανισορροπία των βακτηρίων του εντέρου. «Μειώνοντας την κορτιζόλη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σταθεροποιούνται, βελτιώνοντας την πέψη και τον μεταβολισμό», εξηγεί η Sarah-Nicole Bostan, κλινική ψυχολόγος υγείας. Επιπλέον, «τα κατάλληλα επίπεδα κορτιζόλης ρυθμίζουν τη φλεγμονώδη απόκριση και τον μεταβολισμό, οδηγώντας σε βελτιωμένη υγεία του εντέρου και του ανοσοποιητικού», συμπληρώνει η Houston.
Βελτιωμένη διάθεση
Μια πιο αποτελεσματική διαχείριση των επιπέδων κορτιζόλης δε θα βοηθήσει μόνο τη σωματική, αλλά και την ψυχική υγεία. «Οι νευροχημικές αλλαγές στον εγκέφαλο ως αποτέλεσμα της μείωσης της κορτιζόλης όχι μόνο βελτιώνουν τα επίπεδα ορμονών που εμπλέκονται στο μονοπάτι του στρες, αλλά διεγείρουν την παραγωγή ενδορφινών που ανεβάζουν τη διάθεση», αποκάλυψε η Houston. Αν αναρωτιέσαι πώς μπορείς να ενισχύσεις την παραγωγή ενδορφινών στον οργανισμό σου, η απάντηση είναι απλή: Μέσω της άσκησης, της κατανάλωσης υγιεινών τροφών, αλλά και του σεξ.
Δεν είναι, όμως, απλώς θέμα διάθεσης. Η χρόνια αυξημένη κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει σε βάθος την ψυχική υγεία, επιδεινώνοντας τα καταθλιπτικά συμπτώματα. «Η μείωση της κορτιζόλης μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης, αυξάνοντας την παραγωγή σεροτονίνης στον εγκέφαλο», ισχυρίζεται η Smith.
«Θα σε βοηθήσει να ανταποκρίνεσαι καλύτερα στο άγχος μελλοντικά, δίνοντας στο σώμα σου περισσότερα εργαλεία για να διαχειρίζεται στρεσογόνες καταστάσεις, χωρίς να καταφεύγει σε ανθυγιεινούς μηχανισμούς αντιμετώπισης».
Καλύτερη συγκέντρωση και περισσότερη ενέργεια
«Τον χρόνιο στρες και τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση της σεροτονίνης, διαταράσσοντας την κανονική λειτουργία του εγκεφάλου», λέει η Smith. «Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε κακή συγκέντρωση, χαμηλά επίπεδα ενέργειας και απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες.
Η μείωση της χρόνιας κορτιζόλης μπορεί να συμβάλλει στην αποκατάσταση της ισορροπίας των ορμονικών επιπέδων στο σώμα, με αποτέλεσμα καλύτερη συγκέντρωση και αυξημένα επίπεδα ενέργειας».
