Αλάτι: Το καρύκευμα που μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή – Πώς να προστατευθείτε

Το αλάτι μπορεί να αποτελεί βασικό καρύκευμα της σύγχρονης διατροφής, ωστόσο, οι περισσότεροι από εμάς κάνουμε υπερκατανάλωση.

Όχι μόνο το χρησιμοποιούμε σε μεγάλες ποσότητες στο μαγείρεμα, τις σαλάτες και το πιάτο τους, αλλά τρώμε και πολλά τυποποιημένα τρόφιμα που κατά κανόνα περιέχουν πολύ αλάτι. Ακόμα και το ψωμί που αγοράζουμε από εμπόριο είναι πλούσιο σε αυτό.

Δυστυχώς η υπερκατανάλωση σχετίζεται με πολλά δεινά. Το πρώτο είναι η κατακράτηση υγρών που μπορεί να οδηγήσει σε παροδική αύξηση του σωματικού βάρους.

Επιπλέον, τα τρόφιμα που περιέχουν πολύ αλάτι κατά κανόνα είναι επεξεργασμένα και πλούσια σε θερμίδες. Έτσι συμβάλλουν περαιτέρω στην αύξηση του βάρους.

Το σημαντικότερο όμως είναι η συμβολή του άλατος στη χρόνια φλεγμονή, λέει η διαιτολόγος Dr. Lisa Richards, από το Έντμοντον του Καναδά.

«Η φλεγμονή είναι ένας φυσικός βιολογικός μηχανισμός που κανονικά προστατεύει τον οργανισμό από τους εξωτερικούς εχθρούς που τον απειλούν (π.χ. ιούς, μικρόβια)», εξηγεί. «Όταν όμως είναι επίμονη και χρόνια, μετατρέπεται σε εχθρό για τον οργανισμό».

Πολλές σοβαρές ασθένειες έχουν σχετισθεί με τη χρόνια φλεγμονή. Ανάμεσα σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:

• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η αρθρίτιδα
• Ο καρκίνος
• Η παχυσαρκία
• Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια

Η διατροφή είναι ένα από τα πιο ισχυρά μέσα για την καταπολέμηση της χρόνιας φλεγμονής. «Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι συστατικά που υπάρχουν στα τρόφιμα και στα ροφήματα μπορεί άλλοτε να ευνοούν τη φλεγμονή και άλλοτε να την καταστέλλουν», λέει ο Dr. Frank Hu, καθηγητής Διατροφής & Επιδημιολογίας στην Σχολή Δημοσίας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Πώς μπορεί όμως το αλάτι να συμβάλλει στη φλεγμονή;

«Όταν τρώμε πολύ αλάτι, το νάτριο που περιέχει το αλάτι διαταράσσει την λεπτή ισορροπία ηλεκτρολυτών στον οργανισμό», εξηγεί η Dr. Richards. «Αυτό έχει ως συνέπεια κατακράτηση υγρών και αυξημένο όγκο του αίματος».

Τα αυξημένα υγρά συσσωρεύονται στους ιστούς, ιδίως γύρω από την κοιλιά και τα άκρα, συνεχίζει. Η συνέπεια είναι «φούσκωμα» και οιδήματα (πρήξιμο) στα άκρα.

Ο αυξημένος όγκος αίματος που προκαλεί το αλάτι, αυξάνει επίσης την αρτηριακή πίεση. Η αύξηση αυτή καταπονεί τα αιμοφόρα αγγεία και την καρδιά, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη φλεγμονής.

Με την πάροδο του χρόνου και εφ’ όσον συνεχίζεται η υπερκατανάλωση άλατος, η χρόνια φλεγμονή βλάπτει την καρδιαγγειακή υγεία. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο όλων των νοσημάτων που προαναφέρθηκαν.

Δυστυχώς μελέτες έχουν δείξει πως ήδη από την εφηβεία γίνεται μεγάλη υπερκατανάλωση σε αλάτι. Έτσι από νωρίς στη ζωή οι νέοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τη χρόνια φλεγμονή.

Τι να κάνετε

Για να προστατευθείτε, καλό είναι να περιορίσετε στο ελάχιστο το αλάτι που προσθέτετε στο φαγητό σας. Τα τρόφιμα εκ φύσεως περιέχουν νάτριο, επομένως δεν χρειάζονται κι άλλο.

Αντικαταστήστε το αλάτι με περισσότερα μπαχαρικά, μυρωδικά και καρυκεύματα (π.χ. να βάζετε περισσότερα κρεμμύδια ή σκόρδο στο φαγητό που μαγειρεύετε). Μην βάζετε επίσης αλάτι στη σαλάτα σας. Και όταν παραγγέλνετε φαγητό απ’ έξω (π.χ. σουβλάκια) να ζητάτε να μην σας βάζουν έξτρα αλάτι.

Για να μειώσετε τη φλεγμονή, εξ άλλου, ο Dr. Hu συνιστά να εντάξετε στο ημερήσιο διαιτολόγιό σας ορισμένα τρόφιμα.

Μερικά από αυτά είναι τα εξής:

• Ντομάτες
• Ελαιόλαδο
• Σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. σπανάκι, λαχανίδες)
• Ξηροί καρποί (λ.χ. αμύγδαλα, καρύδια)
• Λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλες, σκουμπρί)
• Φρούτα (λ.χ. φράουλες, βατόμουρα, κεράσια, πορτοκάλια, μήλα
• Καφές