Μια νέα μελέτη, διαπίστωσε πώς όσοι καταναλώνουν περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, καθώς και υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από συγκεκριμένες παθήσεις.
Η μελέτη που διεξήχθη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, ανέλυσε τη διατροφή 114.000 ενηλίκων Αμερικανών για μια περίοδο 30 και πλέον ετών.
Αποκάλυψε ότι όσοι κατανάλωναν τα περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αντιμετώπιζαν 4% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και 8% αυξημένο κίνδυνο θανάτου από νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η άνοια.
Οι τέσσερις κύριοι τύποι υπερεπεξεργασμένων τροφίμων που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου είναι οι εξής:
- Επεξεργασμένο κρέας
- Ποτά με τεχνητά γλυκαντικά
- Επιδόρπια με βάση τα γαλακτοκομικά
- Υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα πρωινού (π.χ. δημητριακά)
Το επεξεργασμένο κρέας ήταν αυτό που συνδέθηκε πιο έντονα με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες.
Οι ερευνητές διευκρίνισαν ότι η συνολική ποιότητα της διατροφής ενός ατόμου παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο.
Ο συγγραφέας της μελέτης Mingyang Song, αναπληρωτής καθηγητής κλινικής επιδημιολογίας και διατροφής, δήλωσε:
«Τα δημητριακά και τα ψωμιά ολικής άλεσης θεωρούνται επίσης υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αλλά περιέχουν και διάφορα ευεργετικά θρεπτικά συστατικά όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα.
Από την άλλη, πιστεύω ότι οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθούν να αποφεύγουν ή να περιορίζουν την κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων, όπως είναι το επεξεργασμένο κρέας, τα ποτά με ζάχαρη και ενδεχομένως και τα ποτά με τεχνητά γλυκαντικά. Αν οι άνθρωποι ακολουθούν μια -σε γενικές γραμμές- υγιεινή διατροφή, δεν νομίζω ότι χρειάζεται να φοβούνται».
Γιατί τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα μας κάνουν κακό;
Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα συχνά περιέχουν χημικά πρόσθετα και έχουν τροποποιηθεί σημαντικά από την αρχική τους μορφή.
Συνήθως υφίστανται πολλή βιομηχανική επεξεργασία, καθώς είναι σχεδιασμένα για να μένουν πολύ καιρό στα ράφια, να μεγιστοποιούν τα κέρδη των παραγωγών και να γίνονται πιο ελκυστικά για τους καταναλωτές μέσω της βελτιωμένης γεύσης τους. Τέτοια προϊόντα συχνά περιέχουν υπερβολικές ποσότητες προστιθέμενου αλατιού, σακχάρων και λιπών.
Οι επιπτώσεις της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων μπορεί να είναι ακόμη σοβαρότερες, καθώς τα στοιχεία συνδέουν ολοένα και περισσότερο την κατανάλωσή τους με μια σειρά από προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, του διαβήτη, της παχυσαρκίας, των γαστρεντερικών παθήσεων και της κατάθλιψης.
Άνθρωποι που έβγαλαν αυτά τα τρόφιμα από τη διατροφή τους, ανέφεραν σοβαρή σωματική βελτίωση.
Ενώ όμως η σχέση των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και των χρόνιων ασθενειών αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο, κάποιοι επιστήμονες επισημαίνουν τους περιορισμούς των μελετών παρατήρησης, οι οποίες καταδεικνύουν συσχέτιση αλλά όχι απαραίτητα σχέση αιτίας και αποτελέσματος.
Είναι ενδιαφέρον ότι σε μια μελέτη του Χάρβαρντ, φάνηκε ότι η σχέση μεταξύ της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και των ποσοστών θνησιμότητας μειώθηκε όταν οι ερευνητές έλαβαν υπόψη την ποιότητα της συνολικής διατροφής.
Ουσιαστικά, μια υψηλής ποιότητας διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως, θα μπορούσε να εξουδετερώσει τις αρνητικές επιπτώσεις της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων.
Τι είναι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα;
Σύμφωνα με Δρα Chris Van Tulleken, ειδικό στα λοιμώδη νοσήματα και συγγραφέα του μπεστ-σέλερ Ultra-Processed People «αν κάτι είναι τυλιγμένο σε πλαστικό και περιέχει τουλάχιστον ένα συστατικό που δεν συναντάμε συνήθως σε κουζίνα σπιτιού, τότε πρόκειται για υπερ-επεξεργασμένο τρόφιμο».