«Να πίνετε άφθονο νερό» είναι μία πάγια συμβουλή για τη διαφύλαξη της υγείας, αλλά τι σημαίνει στ’ αλήθεια για την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού; Με τόσες παραπλανητικές πληροφορίες που κυκλοφορούν είναι εύκολο να χάσει κανείς την ουσία και να βάλει στη ζωή του πρακτικές που έχουν το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα, προειδοποιεί το Εθνικό Συμβούλιο Γηράνσεως (NCOA) των ΗΠΑ.
Το NCOA δημοσίευσε προσφάτως τι ισχύει στ’ αλήθεια για επτά συνηθισμένες, αλλά εντελώς λανθασμένες, απόψεις για το νερό. Να ποιες είναι και γιατί πρέπει πλέον να πάψουμε να τις πιστεύουμε.
Μύθος 1: Εφ’ όσον δεν διψάς, είσαι καλά ενυδατωμένος
Η αλήθεια: Η δίψα αποτελεί την πρώτη ένδειξη ότι έχει αρχίσει η αφυδάτωση του οργανισμού. Στην πραγματικότητα, τα επίπεδα υγρών στο σώμα μπορεί να μειωθούν κατά 2-3% πριν αναπτυχθεί το αίσθημα της δίψας. Επομένως, η δίψα είναι αναξιόπιστος δείκτης για να ξέρετε αν χρειάζεστε νερό ή όχι.
Αν θέλετε να ξέρετε κατά πόσον πίνετε αρκετό νερό, να ελέγχετε το χρώμα των ούρων σας, κάθε φορά που πηγαίνετε στην τουαλέτα. Όσο είναι υποκίτρινα προς διαυγή, είστε καλά ενυδατωμένοι. Αν είναι κίτρινα ή πιο σκούρα, χρειάζεστε περισσότερο νερό.
Μπορείτε επίσης να ελέγχετε τον όγκο των ούρων σας. Ένας καλά ενυδατωμένος άνθρωπος πρέπει να αδειάζει την ουροδόχο κύστη του κάθε λίγες ώρες, στη διάρκεια της ημέρας. Αν εσείς πηγαίνετε σπανίως στην τουαλέτα για να ουρήσετε, πιθανότατα δεν πίνετε αρκετά υγρά.
Μύθος 2: Όσο περισσότερο νερό πίνεις, τόσο το καλύτερο.
Η αλήθεια: Όλα τα πράγματα έχουν ένα όριο. Αν το παρακάνετε με το νερό κινδυνεύετε να υποστείτε υπονατριαιμία. Είναι μία διαταραχή κατά την οποία μειώνονται σε επικίνδυνο βαθμό τα επίπεδα νατρίου στον οργανισμό. Ιδιαίτερα ευάλωτοι στην κατάσταση αυτή είναι οι ασθενείς με:
- Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
- Νεφρική ανεπάρκεια ή
- Νόσο του Addison
Οι αθλητές αντοχής επίσης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο, ιδίως εάν είναι νέοι δρομείς. Να καταναλώνετε, συνεπώς, όσα υγρά πρέπει και όχι ατελείωτες ποσότητες μέχρι να πέσετε κάτω.
Μύθος 3: Όλοι πρέπει να πίνουμε οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα
Η αλήθεια: Οι ανάγκες κάθε οργανισμού σε νερό είναι μοναδικές, διότι εξαρτώνται από παράγοντες όπως:
- Η ηλικία
- Το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας
- Η διατροφή
- Η υποκείμενη κατάσταση της υγείας
- Η λήψη φαρμακευτικής αγωγής
- Οι καιρικές συνθήκες
Ένας αδρός κανόνας είναι να πίνετε υγρά κατ’ αναλογία με το σωματικό βάρος σας ως εξής: διαιρέστε το βάρος σας με 1,5 και ύστερα πολλαπλασιάστε με 29,5. Αν λ.χ. ζυγίζετε 75 κιλά, χρειάζεστε σχεδόν 1,5 λίτρο νερό (για την ακρίβεια 1.475 ml).
Μία άλλη λύση είναι να συμβουλευθείτε τον γιατρό σας, ιδίως αν παίρνετε φάρμακα όπως διουρητικά, υπακτικά, χάπια για τον διαβήτη ή χημειοθεραπεία.
Μύθος 4: Χωρίς νερό, δεν μπορεί κανείς να ενυδατώσει τον οργανισμό του
Η αλήθεια: Όλα τα υγρά συμβάλλουν στην ενυδάτωση του οργανισμού, ακόμα και αυτά που τρώμε με το φαγητό μας. Το τουλάχιστον 20% της ημερήσιας πρόσληψης υγρών προέρχεται από τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως φρούτα, λαχανικά, γιαούρτια, σούπες κ.λπ.
Προσοχή όμως: Αν το φαγητό που τρώτε περιέχει πολύ αλάτι, όχι μόνο δεν σας ενυδατώνει, αλλά μπορεί να διευκολύνει την αφυδάτωση. Και αυτό, διότι το αυξημένο νάτριο διεγείρει την απομάκρυνση υγρών από τα κύτταρα του σώματος.
Μύθος 5: Ο καφές προκαλεί αφυδάτωση
Η αλήθεια: Η καφεΐνη έχει διουρητικές ιδιότητες, αλλά στις ποσότητες που συνήθως καταναλώνουμε (μέχρι 4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα) δεν επηρεάζει την ενυδάτωση του οργανισμού. Μάλιστα αυτές οι ποσότητες προστίθενται στα φλιτζάνια με το νερό που πίνετε καθημερινά.
Μύθος 6: Αν είσαι αφυδατωμένος, πιες περισσότερα υγρά και θα συνέλθεις
Η αλήθεια: Μακάρι να ίσχυε για όλους αυτό. Δυστυχώς, όμως, οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι μπορεί να χρειασθούν ειδικά διαλύματα ηλεκτρολυτών για να συνέλθουν από την αφυδάτωση ή ακόμα και νοσηλεία στο νοσοκομείο με ενδοφλέβια λήψη υγρών. Το θέμα είναι να μην φθάνει κανείς στην αφυδάτωση.