Τα βρογχογόνα είναι φυσικές χημικές ουσίες που βρίσκονται σε πολλά τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Η κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων αυτών των ουσιών σε τακτική βάση μπορεί να έχει αντίκτυπο στην υγεία του θυρεοειδούς σας.
Επομένως αξίζει να κατανοήσετε πώς τα βρογχογόνα επηρεάζουν την λειτουργία του θυρεοειδούς, σε ποιες τροφές υπάρχουν και πώς μπορείτε να τις τρώτε ελαχιστοποιώντας τις επιδράσεις τους.
Κοινές τροφές με βρογχογόνες ενώσεις
Οι βασικές τροφές πλούσιες σε βρογχογόνα είναι τα λαχανικά στην κατηγορία των σταυρανθών. Μερικά φρούτα, ξηροί καρποί και δημητριακά περιέχουν επίσης αυτές τις ουσίες.
Υπάρχουν τρεις τύποι βρογχογόνων: goitrins, thiocyanates και flavonoids (φλαβονοειδή).
Τροφές που περιέχουν goitrins ή/και thiocyanates:
- Αφρικανική κασάβα
- Babassu (φρούτο καρύδας από φοίνικα που βρίσκεται στη Βραζιλία και την Αφρική)
- Μποκ τσόι (κινέζικο μαρούλι)
- Μπρόκολο
- Λαχανάκια Βρυξελλών
- Λάχανο
- Canola
- Κουνουπίδι
- Κινέζικο μπρόκολο
- Λιναρόσπορος
- Λαχανίδα (kale)
- Μουστάρδα
- Ροδάκινα
- Φιστίκια
- Κουκουνάρι
- Ραπανάκια
- Κόκκινο ράπανο
- Γογγύλια
- Σπανάκι
- Φράουλες
- Γλυκοπατάτες
- Κάρδαμο
Τροφές που περιέχουν φλαβονοειδή:
- Μούρα
- Κόκκινο κρασί
- Προϊόντα σόγιας, όπως τόφου, tempeh, edamame και γάλα σόγιας
- Τσάι, ιδιαίτερα πράσινο, λευκό και oolong
Οι goitrins και οι thiocyanates ενώσεις απελευθερώνονται από ορισμένες φυτικές τροφές όταν κόβονται σε φέτες, ή μασούνται σε ακατέργαστη κατάσταση. Τα φλαβονοειδή στα τρόφιμα μπορούν επίσης να μετατραπούν σε βρογχογόνες ενώσεις από βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο.
Πώς τα βρογχογόνα μπορούν να επηρεάσουν τον θυρεοειδή
Τα τρόφιμα που περιέχουν βρογχογόνα μπορούν να διαταράξουν την λειτουργία του θυρεοειδούς, αναστέλλοντας την ικανότητα του σώματος να χρησιμοποιεί ιώδιο. Πιο συγκεκριμένα, τα βρογχογόνα μπορούν να εμποδίσουν τη διαδικασία με την οποία το ιώδιο ενσωματώνεται στις βασικές ορμόνες του θυρεοειδούς, θυροξίνη (Τ4) και τριιωδοθυρονίνη (Τ3).
Αναστέλλουν επίσης την πραγματική απελευθέρωση της θυρεοειδικής ορμόνης από τον θυρεοειδή αδένα και διαταράσσουν την περιφερειακή μετατροπή της ορμόνης Τ4 σε Τ3.
Σε πολύ μεγάλες ποσότητες, τα βρογχογόνα μπορεί να προκαλέσουν βρογχοκήλη, ή διόγκωση του θυρεοειδούς. Μπορούν επίσης να λειτουργήσουν σαν αντιθυρεοειδικά φάρμακα, επιβραδύνοντας τον υποδραστήριο θυρεοειδή και πιθανώς προκαλώντας υποθυρεοειδισμό.
Λίγα λόγια για τη σόγια
Αν και οι τροφές σόγιας δεν επηρεάζουν τον θυρεοειδή αδένα σε άτομα με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς και επαρκή επίπεδα ιωδίου, μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση των φαρμάκων υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ειδικοί συνιστούν στους ασθενείς με υποθυρεοειδισμό να μην αποφεύγουν απαραίτητα τα τρόφιμα σόγιας, αλλά να φροντίζουν να παίρνουν τα φάρμακα για τον θυρεοειδή τους με άδειο στομάχι.
Ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των τροφών με βρογχογόνες ενώσεις
Οι βρογχογόνες τροφές είναι πλούσιες σε βιταμίνες και μέταλλα και οι περισσότεροι ειδικοί δεν συνιστούν σε κανέναν (ούτε καν σε άτομα με νόσο του θυρεοειδούς) να τις αποφεύγει. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές λογικές οδηγίες που πρέπει να λάβετε υπόψη, εάν έχετε υπολειτουργικό θυρεοειδή, ή ανησυχείτε για τα βρογχογόνα στη διατροφή σας.
Δείτε τι μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο αρνητικών επιπτώσεων:
Μαγείρεμα
Το μαγείρεμα στον ατμό, το βράσιμο, ή η ζύμωση μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα βρογχογόνων. Αν σας αρέσει το φρέσκο σπανάκι, ή το λάχανο στα smoothies, δοκιμάστε πρώτα να τα ζεματίσετε και στη συνέχεια να τα αποθηκεύσετε στην κατάψυξη για μελλοντική χρήση.
Αυξήστε την πρόσληψη ιωδίου και σεληνίου
Η λήψη επαρκούς ποσότητας ιωδίου και σεληνίου μπορεί να βοηθήσει στην μείωση των επιπτώσεων των βρογχογόνων. Η ανεπάρκεια ιωδίου είναι ένας πολύ γνωστός παράγοντας κινδύνου για τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς.
Ποικιλία
Η κατανάλωση μιας ποικιλίας τροφών (με βρογχογόνα και όχι) θα συμβάλει στον περιορισμό της συνολικής ποσότητας βρογχογόνων που καταναλώνετε και θα διασφαλίσει ότι λαμβάνετε μια υγιή ποικιλία βιταμινών και μετάλλων.
Εάν έχετε υποθυρεοειδισμό και εξακολουθείτε να έχετε μερικώς λειτουργικό θυρεοειδή (όπως με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto) προσέξτε ιδιαίτερα να μην υπερκαταναλώνετε μεγάλες ποσότητες ωμών βρογχογόνων τροφών.
Ωστόσο, δεν χρειάζεται όλοι με πάθηση του θυρεοειδούς να περιορίζουν τα βρογχογόνα. Εάν έχετε κάνει θυρεοειδεκτομή ( μια διαδικασία που γίνεται για τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς ή για την αφαίρεση βρογχοκήλης, ή οζιδίων) δεν χρειάζεται να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στα βρογχογόνα. Ομοίως εάν έχετε κάνει θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο για τη νόσο του Graves.
Ο θυρεοειδικός ιστός που έχει καταστραφεί από αυτές τις διαδικασίες δεν είναι ευαίσθητος σε βρογχογόνες επιδράσεις.