Τα Χριστούγεννα είναι η κατ’ εξοχήν γιορτή της οικογένειας και των γευμάτων με συγγενείς κι φίλους. Τη χαρά της ημέρας, όμως, μπορεί εύκολα να σκιάσουν τροφιμογενή νοσήματα, δηλαδή προβλήματα που προκαλούνται όταν εν αγνοία μας καταναλώνουμε μολυσμένα τρόφιμα.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ) εξέδωσε έναν κατάλογο με απλές συμβουλές που μπορούν να μας προστατεύσουν, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις εγκύους οι οποίες ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Να τι συνιστά
Να διατηρείτε τα τρόφιμα χωριστά
Όταν τοποθετείτε στο ψυγείο ζωικής προελεύσεως τρόφιμα (κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, αυγά) να τα βάζετε ξεχωριστά από τα υπόλοιπα. Πρέπει επίσης να βρίσκονται μέσα σε δοχεία ή σε σφραγισμένες πλαστικές σακούλες. Ειδικά όσον αφορά τα αυγά, να τα αποθηκεύετε στην αρχική τους συσκευασία. Όχι όμως στην πόρτα του ψυγείου, αλλά στο βάθος του.
Να κάνετε σωστή απόψυξη
Είναι λάθος να αποψύχετε το κρέας και τα άλλα ζωικής προελεύσεως κατεψυγμένα τρόφιμα στον πάγκο της κουζίνας. Ασφαλέστερο είναι να τα τοποθετήσετε λίγες ημέρες νωρίτερα στην συντήρηση του ψυγείο, σε κάποιο δοχείο, ώστε να αποψυχθούν σταδιακά.
Να μαγειρεύετε επαρκώς το φαγητό
Να χρησιμοποιείτε ένα θερμόμετρο για να βεβαιώνεστε ότι τα τρόφιμα έχουν μαγειρευτεί έως το κέντρο τους σε ασφαλή θερμοκρασία.
Να διατηρείτε τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες
Μετά την παρασκευή του φαγητού, είτε είναι κρύο είτε ζεστό, πρέπει να το τοποθετήσετε στο ψυγείο το συντομότερο δυνατόν. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως θα το βάλετε στο ψυγείο εντός 2 ωρών από τη στιγμή που τελειώσατε την ετοιμασία ή/και το μαγείρεμα.
Εάν τα τρόφιμα εκτίθενται σε υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 32 βαθμούς Κελσίου), όπως κατά τη μεταφορά τους με αυτοκίνητο, πρέπει να τοποθετούνται στο ψυγείο εντός 1 ώρας από την ολοκλήρωση του μαγειρέματος.
Επιπλέον, η θερμοκρασία στη συντήρηση του ψυγείου σας πρέπει να ρυθμιστεί ώστε να είναι μικρότερη ή ίση με 4 βαθμούς Κελσίου. Αντίστοιχα η κατάψυξη πρέπει να έχει θερμοκρασία μικρότερη ή ίση με μείον 18 (-18) βαθμούς Κελσίου.
Προσέξτε τα αυγά
Εάν πρόκειται να παρασκευάσετε τρόφιμα με ωμά αυγά, να χρησιμοποιήσετε παστεριωμένα αυγά. Να θυμάστε ότι βακτήρια όπως η σαλμονέλλα επιβιώνουν τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό των αυγών, δίχως να επηρεάζουν την όψη τους.
Πολλά αγαπημένα εορταστικά φαγητά και γλυκά περιέχουν ωμά αυγά (π.χ. τα φαγητά με αυγολέμονο, το τιραμισού, διάφορες σάλτσες τύπου Caesar, η μαγιονέζα κ.λπ).
Μην δοκιμάζετε ωμή ζύμη
Η ζύμη που παρασκευάζεται με αλεύρι ή/και αυγά μπορεί να περιέχει βακτήρια, όπως η σαλμονέλλα. Μην δοκιμάζετε και μην αφήνετε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν ωμή ζύμη που προορίζεται για ψήσιμο ή μαγείρεμα. Αυτό ισχύει για μπισκότα, κουλουράκια και φυσικά τη ζύμη του κέικ.
Να πλένετε καλά τα χέρια σας
Τα τρόφιμα μπορεί να είναι καθ’ όλα υγιεινά, αλλά να επιμολυνθείτε από παθογόνα που υπάρχουν στα χέρια σας, εάν δεν τα πλένετε συχνά και καλά. Μην αμελείτε, λοιπόν, το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό:
- Πριν, στη διάρκεια και μετά την προετοιμασία του φαγητού
- Πριν καταναλώσετε τρόφιμα
- Μετά το χειρισμό ζωοτροφής για κατοικίδια ζώα
- Μετά την επαφή με κατοικίδια ζώα
- Μετά τη χρήση της τουαλέτας
- Μετά την αλλαγή της πάνας ή τον καθαρισμό ενός παιδιού που έχει χρησιμοποιήσει την τουαλέτα
- Μετά την επαφή με απορρίμματα
- Πριν και μετά τη φροντίδα ασθενούς
- Πριν και μετά τη φροντίδα τραύματος
- Μετά το φύσημα της μύτης, το βήξιμο ή το φτέρνισμα
Τι να προσέχουν οι έγκυοι
Οι έγκυοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τροφικής δηλητηρίασης, δηλαδή εκδήλωσης συμπτωμάτων γαστρεντερίτιδας μετά από την κατανάλωση μολυσμένου τροφίμου.
Εάν είστε έγκυος, πρέπει να αποφεύγετε ορισμένα τρόφιμα, όχι μόνο στις γιορτές αλλά έως ότου γεννήσετε, τονίζει ο ΕΟΔΥ. Τα τρόφιμα αυτά είναι:
- Το ωμό ή μη παστεριωμένο γάλα και τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτό, όπως τα μαλακά τυριά (π.χ. ανθότυρο, μανούρι). Τα σκληρά τυριά είναι πιο ασφαλείς επιλογές.
- Τα κατεψυγμένα, καπνιστά και ωμά θαλασσινά (συμπεριλαμβανομένου του σούσι) και ο καπνιστός σολωμίς (cold smoked salmon)
- Τα πατέ
- Η ωμή ζύμη
- Ο φρέσκος ή μη παστεριωμένος χυμός ή μηλίτης
Να θυμάστε ότι οι έγκυοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από λιστερίωση σε σχέση με τους υπόλοιπους υγιείς ενήλικες.