Έμφραγμα: 1 στους 4 που έχει δύσπνοια ως βασικό σύμπτωμα πεθαίνει μέσα σε ένα χρόνο

Μόλις το 76% των ασθενών που παθαίνουν έμφραγμα και νιώθουν ως κύριο σύμπτωμα δύσπνοια, ή κόπωση είναι ζωντανοί ένα χρόνο μετά το συμβάν.

Αντιστοίχως το 94% όσων παθαίνουν έμφραγμα αλλά έχουν ως κυρίαρχο σύμπτωμα τον πόνο στο στήθος, είναι ζωντανοί έναν χρόνο μετά το συμβάν.

Αυτό είναι το βασικό εύρημα της έρευνας που παρουσιάστηκε στο ESC Acute CardioVascular Care 2022, ένα επιστημονικό συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας (ESC).

“Η δύσπνοια και η υπερβολική κόπωση ήταν πιο κοινά συμπτώματα καρδιακής προσβολής σε γυναίκες, ηλικιωμένους και ασθενείς με άλλες παθήσεις, όπως υπέρταση, διαβήτης, νεφρική νόσος και πνευμονική νόσος”, δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης δρ. Paulo Medeiros από το Νοσοκομείο Braga της Πορτογαλίας. “Αν και η μελέτη μας δεν έδειξε ότι αυτά τα συμπτώματα προκαλούν χειρότερη έκβαση, ήταν προειδοποιητικά σημάδια αυξημένου κινδύνου”, πρόσθεσε.

Έμφραγμα – Πιθανότητες επιβίωσης: Πώς συγκρίνεται ο πόνος στο στήθος με άλλα συμπτώματα

Ο πόνος στο στήθος είναι η χαρακτηριστική εκδήλωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Όμως άλλα συμπτώματα, όπως δύσπνοια, πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα, ή στον αυχένα και παροδική απώλεια συνείδησης (λιποθυμίες) μπορεί να είναι εξίσου σημαντική αιτία για τη επείγουσα νοσηλεία των ασθενών. Αυτή η μελέτη διερεύνησε ποιοι ασθενείς τείνουν να παρουσιάζουν άτυπα παράπονα και εάν αυτά τα συμπτώματα έχουν τις ίδιες συνέπειες με τον πόνο στο στήθος.

Πώς έγινε η έρευνα

Η μελέτη επικεντρώθηκε στο έμφραγμα του μυοκαρδίου τύπου NSTEMI (non-ST-elevation myocardial infarction). Είναι ένα είδος καρδιακής προσβολής κατά το οποίο μια αρτηρία που παρέχει αίμα στην καρδιά αποφράσσεται μερικώς. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από το πορτογαλικό μητρώο οξέων στεφανιαίων συνδρόμων. Η μελέτη περιελάμβανε 4.726 ασθενείς ηλικίας 18 ετών και άνω που εισήχθησαν με NSTEMI μεταξύ Οκτωβρίου 2010 και Σεπτεμβρίου 2019.

Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων στη μελέτη ήταν τα 68 έτη και το 71% ήταν άνδρες. Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες ανάλογα με το κύριο σύμπτωμα κατά την παρουσίαση:

1. πόνος στο στήθος που ήταν το συχνότερο εμφανιζόμενο σύμπτωμα (4.313 ασθενείς, 91%)
2. δύσπνοια/κόπωση (332 ασθενείς, 7%) και
3. συγκοπή (81 ασθενείς, 2%)

Λεπτομέρειες της έρευνας

• Οι ασθενείς με δύσπνοια/κόπωση ήταν σημαντικά μεγαλύτερης ηλικίας από εκείνους στις άλλες δύο ομάδες. Είχαν μέση ηλικία τα 75 έτη σε σύγκριση με 68 έτη στην ομάδα του πόνου στο στήθος και 74 έτη στην ομάδα συγκοπής.
• Εκείνοι με δύσπνοια/κόπωση ήταν επίσης πιο συχνά γυναίκες (42%) σε σύγκριση με ασθενείς με πόνο στο στήθος ως κύριο σύμπτωμα (29% γυναίκες), ή συγκοπή (37% γυναίκες).
• Σε σύγκριση με τις άλλες δύο ομάδες, οι ασθενείς με δύσπνοια/κόπωση ως κύριο σύμπτωμα είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν υπέρταση, διαβήτη, χρόνια νεφρική νόσο και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).

Οι ερευνητές συνέκριναν τα ποσοστά επιβίωσης μεταξύ των τριών ομάδων σε ένα έτος. Ένα χρόνο μετά το έμφραγμα ήταν ζωντανοί:

• το 76% των ασθενών στην ομάδα της δύσπνοιας/κόπωσης
• το 94% της ομάδας του πόνου στο στήθος και
• το 92% της ομάδας της συγκοπής

Κατά τη διάρκεια του έτους μετά το έμφραγμα απέφυγαν να νοσηλευτούν για καρδιαγγειακό λόγο:

• το 76% των ασθενών στην ομάδα με δύσπνοια/κόπωση
• το 85% της ομάδας του πόνου στο στήθος και
• το 83% της ομάδας της συγκοπής

Ο δρ. Medeiros είπε: «Οι ασθενείς που έρχονταν στα Επείγοντα με δύσπνοια ή κόπωση είχαν χειρότερη πρόγνωση από εκείνους με πόνο στο στήθος. Ήταν λιγότερο πιθανό να ζήσουν ένα χρόνο μετά την καρδιακή προσβολή και επίσης λιγότερο πιθανό να μείνουν εκτός νοσοκομείου για καρδιακά προβλήματα κατά τη διάρκεια αυτού του έτους μετά το συμβάν”.

Έμφραγμα: Ακόμα και ως μοναδικό σύμπτωμα η δύσπνοια θα πρέπει να λογίζεται ως εξίσου σημαντική με τα τυπικά συμπτώματα

Στη συνέχεια, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια πολυπαραγοντική ανάλυση για να αξιολογήσουν εάν ο πόνος στο στήθος, η δύσπνοια/κόπωση, ή η συγκοπή ήταν ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες της επιβίωσης ενός έτους. Στην ανάλυσή τους έλαβαν υπόψη τους εξής παράγοντες για τους ασθενείς:

• ηλικία
• ΧΑΠ
• κολπική μαρμαρυγή
• κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας
• μείζονα αιμορραγία
• κοιλιακή ταχυκαρδία

Κανένα από τα συμπτώματα δεν εμφανίστηκε ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας.

Ο δρ. Medeiros εξήγησε: «Η δύσπνοια ήταν πιο συχνή μεταξύ των ασθενών που πέθαναν κατά τη διάρκεια του έτους μετά την καρδιακή τους προσβολή. Ωστόσο, όταν ληφθούν υπόψη όλες οι μεταβλητές που μελετήθηκαν, ο τύπος του συμπτώματος δεν ήταν ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας θνησιμότητας. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι η δύσπνοια ήταν η αιτία για τη χειρότερη έκβαση. Η φτωχότερη επιβίωση μπορεί να οφείλεται σε άλλους παράγοντες σε αυτούς τους ασθενείς, όπως η μειωμένη λειτουργία της καρδιακής αντλίας».

Και κατέληξε: «Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη να γίνεται εξέταση για έμφραγμα του μυοκαρδίου ακόμη και όταν το κύριο πρόβλημα δεν είναι ο πόνος στο στήθος. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους ασθενείς, όπου η διάγνωση θα μπορούσε να καθυστερήσει και να οδηγήσει σε χειρότερα αποτελέσματα. Εκτός από τα κλασικά συμπτώματα σε ένα έμφραγμα (πόνος στο στήθος, πίεσης ή βάρος που ακτινοβολεί στο ένα ή και στα δύο χέρια, τον λαιμό ή τη γνάθο) οι ασθενείς θα πρέπει να αναζητήσουν επείγουσα ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσουν παρατεταμένη δύσπνοια”.