ΕΟΔΥ: Συστήνεται ομάδα εργασίας για την αντιμετώπιση πιθανής έξαρσης της ιλαράς – Τα συμπτώματα και η θεραπεία

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ανακοίνωσε σήμερα Δευτέρα (5/2), ομάδα εργασίας για την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού και την αντιμετώπιση πιθανής επιδημικής έξαρσης ιλαράς στην Ελλάδα.

Στη χώρα μας έχουν επιβεβαιωθεί δύο περιστατικά ιλαράς το 2024 και είναι υπό διερεύνηση ακόμη δύο.

Η ομάδα εργασίας αποτελεί απόφαση της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας, Ειρήνης Αγαπηδάκη και πρωτοβουλία του προέδρου του ΕΟΔΥ, Χρήστου Χατζηχριστοδούλου, στον απόηχο της έξαρσης ιλαράς που καταγράφει η Ευρώπη. Συντονίστρια είναι η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (ΕΕΕ) και αναπληρωματικό μέλος ΔΣ ΕΟΔΥ, κυρία Βασιλική Παπαευαγγέλου.

Στην ομάδα εργασίας συμμετέχουν η Καθηγήτρια και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, η Πρόεδρος ΔΣ της ΜΚΟ «Υγεία για ‘Όλους» κυρία Ελένη Σωτηροπούλου, καθώς και στελέχη του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ.

Δύο κρούσματα το 2024

Η σύσταση της ομάδας εργασίας κρίθηκε σκόπιμη καθώς υπάρχουν αναφορές για έξαρση κρουσμάτων ιλαράς στη Ρουμανία με περισσότερα από 3.000 δηλωθέντα κρούσματα, στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστρία.

Στη χώρα μας, η τελευταία επιδημική έξαρση ιλαράς σημειώθηκε το 2017-2018 με περισσότερα από 3.200 κρούσματα, ενώ τα έτη 2022 και το 2023 δεν αναφέρθηκε κανένα κρούσμα. Για το 2024, έως τώρα έχουν καταγραφεί δύο εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα. Αφορούσαν σε ενήλικες με πρότερη επαφή με άτομο που διαμένει σε χώρα με έξαρση κρουσμάτων ιλαράς.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, διερευνάται η πιθανότητα και άλλων δύο κρουσμάτων μεταξύ των επαφών των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό).

Την Παρασκευή 2.2.2024 πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαδικτυακή συνάντηση των μελών της ομάδας εργασίας με σκοπό να εκτιμηθεί ο κίνδυνος έξαρσης κρουσμάτων στη χώρα μας και να προταθούν συγκεκριμένες δράσεις πρόληψης και ελέγχου της διασποράς του νοσήματος.

Με βάση τα διεθνή επιδημιολογικά δεδομένα και την υψηλή μεταδοτικότητα του νοσήματος η πιθανότητα εμφάνισης κρουσμάτων κρίνεται υψηλή.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης αποτύπωσης της ανοσίας έναντι της ιλαράς το διάστημα 2020-2021, η ανοσία του Ελληνικού πληθυσμού κρίνεται ικανοποιητική αφού το 89,8% των συμμετεχόντων στη μελέτη είχαν αντισώματα έναντι της ιλαράς (προστασία από τη νόσο), είτε μέσω παρελθούσας νόσησης ή μέσω εμβολιασμού.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, καθίσταται φανερό ότι στην παρούσα φάση δεν υφίσταται λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας, όμως οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να βρίσκονται σε εγρήγορση και ο πληθυσμός της χώρας μας να είναι ενήμερος και να ακολουθήσει τις συστάσεις των αρμοδίων αρχών.

Τα μέτρα που αποφασίστηκαν

Για να αντιμετωπιστεί το ενδεχόμενο έξαρσης κρουσμάτων ιλαράς αποφασίστηκαν τα παρακάτω μέτρα:

Κατά σειρά προτεραιότητας:

1. Ενημέρωση του πληθυσμού για τον έλεγχο της εμβολιαστικής του κάλυψης και την έγκαιρη ολοκλήρωση του εμβολιασμού με δύο δόσεις, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, σε περίπτωση που δεν έχει αυτός ολοκληρωθεί και δεν υπάρχει προηγούμενη καταγεγραμμένη νόσηση.

2. Επιπλέον δράσεις ενημέρωσης με τη συνεργασία των ΥΠΕ, των Δήμων και των τοπικών ιατρικών συλλόγων στις περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.

3. Συνεργασία του ΕΟΔΥ με τη ΜΚΟ «Υγεία για Όλους» για τη διενέργεια μαζικού εμβολιασμού σε καταυλισμούς Ρομά με τη συνδρομή των ΚΟΜΥ. Για το σκοπό αυτό ο ΕΟΔΥ θα προμηθευτεί εμβόλια ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας.

4. Ενημέρωση κέντρων φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών, παρότι οι φιλοξενούμενοι είναι κατά κανόνα εμβολιασμένοι, εξαιτίας της κινητικότητας του πληθυσμού και του συγχρωτισμού που ευνοεί τη μετάδοση.

5. Ενημέρωση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και εκτίμηση της εμβολιαστικής τους κάλυψης.

6. Ενημέρωση ταξιδιωτών ώστε να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό έναντι της ιλαράς πριν από το ταξίδι τους, ιδιαίτερα αν πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων, σε συνεργασία με τα ταξιδιωτικά γραφεία τουρισμού.

Αποφασίστηκε η Ομάδα εργασίας να συνεδριάζει κατά τακτά χρονικά διαστήματα για το συντονισμό των αναφερόμενων δράσεων με βάση και τα δεδομένα των συστημάτων επιτήρησης του ΕΟΔΥ.

Τα συμπτώματα της ιλαράς

Ο ιός μεταδίδεται και μέσω των εκκρίσεων από τη μύτη και το φτέρνισμα. Η νόσος είναι μεταδοτική από τη στιγμή που ο πάσχον αρχίσει ξενικά να εμφανίζει συμπτώματα μέχρι και 5 μέρες μετά την εκδήλωση των εξανθημάτων στο σώμα.

Η ιλαρά παρουσιάζει τα εξής συμπτώματα:

• Κόκκινα σπυράκια στο σώμα περίπου 14 μέρες μετά την έκθεση στον ιό
• Καταρροή
• Βήχα
• Κόκκινα μάτια
• Επιπεφυκίτιδα
• Ευαισθησία ματιών στο φως
• Πυρετό που μπορεί να φτάσει μέχρι 40
• Σπυράκια στο εσωτερικό του στόματος και συγκεκριμένα στα μάγουλα

Θεραπεία της ιλαράς

Τα φάρμακα για τη θεραπεία της ιλαράς στοχεύουν στην ανακούφιση του πάσχοντος. Συνιστάται ξεκούραση του ασθενούς, κατανάλωση πολλών υγρών και αν υπάρχει υψηλός πυρετός η λήψη αντιπυρετικών. Αν συνυπάρχει δευτερογενής βακτηριακή λοίμωξη λαμβάνεται αντιβίωση.

Αν παραστεί ανάγκη μπορεί να χορηγηθεί στον πάσχοντα και συμπλήρωμα βιταμίνης Α.

Να σημειωθεί πως επειδή πρόκειται για μεταδοτικό νόσημα ο ασθενής επιβάλλεται να παραμείνει σε απομονωμένο περιβάλλον, ενώ πιθανά να χρειαστεί να νοσηλευτεί αν υπάρχει υποτροπή.