Έρευνα αλλάζει τα δεδομένα: Τα social media δεν προκαλούν κατάθλιψη σε παιδιά κι εφήβους

Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο έχουν εμβαθύνει στη σχέση μεταξύ της χρήσης πλατφορμών Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ), όπως το Instagram, το Snapchat και το TikTok και την ψυχική ευημερία των νεαρών ατόμων.

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Computers in Human Behavior, καθηγήτρια και η ομάδα της αμφισβητούν την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι η χρήση των social media συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης στους νέους.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια ολοκληρωμένη μελέτη (Trondheim Early Secure Study) η οποία παρακολούθησε 800 παιδιά στο Τρόντχαϊμ της Νορβηγίας για έξι χρόνια. Στόχος τους ήταν να εντοπίσουν πιθανούς δεσμούς μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της ανάπτυξης συμπτωμάτων ψυχικής υγείας. Οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν μέσω διαγνωστικών συνεντεύξεων τόσο με τα παιδιά όσο και με τους γονείς τους, με επίκεντρο τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.

Το αποτέλεσμα ήταν συνεπές και για τα δύο φύλα:

Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, ούτε η δημοσίευση περιεχομένου ούτε η ενασχόληση με αναρτήσεις συσχετίστηκαν με αυξημένα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.

Η μελέτη έδειξε ότι η ποσότητα της χρήσης των ΜΚΔ δεν οδήγησε σε επιδείνωση της ψυχικής υγείας.

Επιπλέον, ακόμη και εκείνοι που ανέπτυξαν περισσότερα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης με την πάροδο του χρόνου δεν άλλαξαν τις συνήθειές τους στα ΜΚΔ.

Η έρευνα αμφισβητεί τα μικτά ευρήματα προηγούμενων μελετών που έχουν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ της χρήσης των social media και της ψυχικής υγείας. Σύμφωνα με την καθηγήτρια, πολλές από αυτές τις προηγούμενες μελέτες δεν είχαν ειδικότητα και καθόριζαν την ψυχική υγεία γενικά, κάτι που περιελάμβανε παράγοντες όπως η αυτοεκτίμηση και η κατάθλιψη. Αντίθετα, αυτή η μελέτη παρακολούθησε τα ίδια άτομα για πολλά χρόνια και χρησιμοποίησε συνεντεύξεις σε βάθος για να δώσει μια πιο ακριβή προοπτική σχετικά με τις συνδέσεις μεταξύ των ΜΚΔ και της ψυχικής υγείας.

Αν και αυτή η μελέτη αντικρούει την ιδέα ότι η χρήση των social media οδηγεί άμεσα σε συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι αρνητικές εμπειρίες, όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός και τα αισθήματα αποκλεισμού, μπορεί να εξακολουθούν να εμφανίζονται.

Αυτές οι εμπειρίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν ορισμένα ευάλωτα άτομα.

Η καθηγήτρια τόνισε ότι τα ΜΚΔ έχουν θετικές και αρνητικές πτυχές. Αν και μπορεί να είναι πηγή αρνητικών εμπειριών για μερικά άτομα, προσφέρουν επίσης μια πλατφόρμα για σύνδεση, κοινότητα και υποστήριξη, που μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση των συναισθημάτων μοναξιάς.

Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα της σχέσης μεταξύ των social media και της ψυχικής υγείας. Καθώς η παρατήρηση και η συζήτηση γύρω από το θέμα συνεχίζεται, αυτή η μελέτη συμβάλλει σε μια πιο λεπτή κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αυτές οι ψηφιακές πλατφόρμες επηρεάζουν την ψυχική ευημερία των νεαρών ατόμων.