Ο οργανισμός μας, όταν πλησιάζει η στιγμή του βιολογικού θανάτου, περνάει από κάποιες συγκεκριμένες διαδικασίες πριν αφήσουμε την τελευταία μας πνοή.
Μία από αυτές είναι η σταδιακή μείωση και εξαφάνιση κάποιων βασικών λειτουργιών και των αισθήσεών μας.
Ο ειδικός ανακουφιστικής φροντίδας, δρ. James Hallenbeck, από το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις ΗΠΑ, εξήγησε στο βιβλίο του «Palliative Care Perspectives», ότι με τη σύγχρονη ιατρική που κρατά τους ανθρώπους στη ζωή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, εμφανίζεται κάτι που ονομάζεται «ενεργός θάνατος».
Όπως περιγράφει ο ίδιος, το ανθρώπινο σώμα θα αρχίσει να «σβήνει» με μια συγκεκριμένη σειρά, η οποία έχει ως εξής:
1. Όρεξη
Ο δρ. Hallenbeck λέει ότι το πρώτο πράγμα που χάνουμε είναι η όρεξη.
Καθώς το σώμα «κλείνει», απαιτεί λιγότερα θρεπτικά συστατικά από ό,τι πριν, επομένως μπορεί να εμφανιστεί απώλεια όρεξης και έλλειψη δίψας.
2. Ομιλία
Η ομιλία είναι η επόμενη λειτουργία που κλείνει, καθώς το σώμα επιβραδύνεται και η επικοινωνία με το περιβάλλον γίνεται πιο δύσκολη.
Αυτό συντάσσεται με όσα περιέγραψε μια νοσοκόμα ανακουφιστικής φροντίδας για τη διαδικασία του θανάτου: είπε ότι το ανθρώπινο σώμα είναι «φτιαγμένο για να πεθαίνει» και ότι θα βοηθούσε οποιοδήποτε άτομο στην μακάβρια αυτή διαδικασία, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τον πόνο του.
3. Όραση
Μετά την ομιλία μπορεί να υπάρξει απώλεια όρασης. Εντούτοις, η ίδια νοσοκόμα ανακουφιστικής φροντίδας, Julie McFadden, είπε ότι κάποιοι ετοιμοθάνατοι δεν μπορούν να δουν πολλά από αυτά που είναι γύρω τους, αλλά «βλέπουν» αγαπημένα πρόσωπα ή παλιά κατοικίδια που έχουν ήδη πεθάνει.
Είπε επίσης ότι σε ορισμένες περιπτώσεις στις τελευταίες του μέρες ένα άτομο μπορεί να βιώσει μια πρόσκαιρη βελτίωση και να «φέρεται σαν τον παλιό του εαυτό», ακριβώς πριν πεθάνει, κάτι που μπορεί να είναι οδυνηρό για τους συγγενείς που λανθασμένα ελπίζουν ότι ο αγαπημένος τους θα γίνει καλά.
Η McFadden είπε ότι είναι κάτι που συμβαίνει περίπου στο ένα τρίτο των ασθενών στον οίκο φροντίδας όπου εργάζεται και το προσωπικό προσπαθεί πάντα να ενημερώνει τους συγγενείς για’ αυτό το φαινόμενο, ώστε να μην διαλυθεί μετά η ψυχολογία τους.
4. Ακοή και αφή
Οι τελευταίες αισθήσεις που εξαφανίζονται, σύμφωνα με το βιβλίο του δρ. Hallenbeck, είναι η ακοή και η αφή, καθώς ακόμη και τις τελευταίες στιγμές ενός ατόμου, όταν φαίνεται να μην ανταποκρίνεται, μπορεί ακόμα να αντιληφθεί τον κόσμο γύρω του με κάποιους τρόπους.
Μάλιστα πρώτα φεύγει η αφή και τελευταία η ακοή, σύμφωνα με μια μελέτη του 2020 όπου αναφέρεται ότι μερικοί ετοιμοθάνατοι μπορούν να ακούσουν πράγματα μέχρι τις τελευταίες τους στιγμές.
Οι ερευνητές μελέτησαν «ενεργά ετοιμοθάνατους ασθενείς» σε έναν ξενώνα φροντίδας και διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι, που δεν ανταποκρίνονταν γενικότερα, εξακολουθούσαν να αντιδρούν σε αλλαγές στους τόνους των ήχων στο περιβάλλον τους.
Διαπίστωσαν ότι οι αντιδράσεις ακοής των ασθενών που δεν ανταποκρίνονταν ήταν παρόμοιες με εκείνες των νεότερων και υγιέστερων ατόμων, επομένως η ιδέα, ότι η ακοή είναι η τελευταία αίσθηση που φεύγει πριν επέλθει ο βιολογικός θάνατος, φαίνεται να είναι αληθινή.